Η Ιστορία των Ελληνοτουρκικών σχέσεων είναι μία ατέρμων, επαγωγική, διαδοχή κρίσεων.
- Από τους Νίκο Μερτζάνη και Νίκο Σταυρουλάκη
«Ατέρμων», διότι κάθε μέρα που ξημερώνει ένα νέο επιβαρυντικό γεγονός χαρακτηρίζει την ακολουθία των ιστορικών στιγμών στις διμερείς σχέσεις. «Επαγωγική», διότι κάθε επόμενη κρίση αθροίζει σωρευτικά τα αποτελέσματα της προηγούμενης. «Διαδοχή» τέλος, διότι και τα μεταξύ των κρίσεων διαστήματα συνιστούν «εξαρτήματα» της κρίσης που… θα έρθει, έχοντας τις βάσεις της στην προηγούμενη.
Και κάπου στη μέση οι σύμμαχοί μας, οι οποίοι, είναι και σύμμαχοι των γειτόνων. ΗΠΑ, Γερμανία και Γαλλία, εμπλέκονται, ο καθένας με τον τρόπο του και τις επιδιώξεις τους, στο νέο επεισόδιο Ελλάδας Τουρκίας.
Την ώρα που γράφονται αυτές οι «γραμμές», η Ελλάδα, εξακολουθεί να διαχειρίζεται μία ακόμα «κόκκινη» κρίση με την Τουρκία, μετά την έκδοση της νέας Τουρκικής NAVTEX (Ναυτική Οδηγία) 0977/21-7-20, με την οποία η Άγκυρα όρισε συντεταγμένες θαλάσσιας περιοχής νότια της νήσου Μεγίστης (Καστελορίζου), εντός της οποίας, σύμφωνα με το σχετικό αναγγελτικό σημείωμα, το τουρκικό ερευνητικό σκάφος ORUC REIS, προτίθεται να πραγματοποιήσει σεισμικές έρευνες.
Τι «διαφορετικό» έχει αυτή η NAVTEX, από το μέγα πλήθος των προκλητικών ναυτικών οδηγιών που εκδίδει σωρηδόν τα τελευταία χρόνια η Τουρκική πλευρά; Το γεγονός οτι η παρούσα Οδηγία δεσμεύει περιοχή εντός της Ελληνικής υφαλοκρηπίδας, η οποία δεν έχει ωστόσο οριοθετηθεί από την Αθήνα σε μία άνευ προηγουμένου ολιγωρική αδράνεια όλων των Ελληνικών κυβερνήσεων, ενώπιον των γεγονότων… Εξ ού και η «σταθμισμένη» απάντηση του εκπροσώπου του Στέητ Ντηπάρτμεντ, ο οποίος μίλησε για «αμφισβητούμενα ύδατα».
Η δήλωση αυτή προκάλεσε- λογικό αφού γκριζάριζε κι άλλες περιοχές-τεράστιες αντιδράσεις Κι όσο κι αν στη συνέχεια, ήρθε η διόρθωση από τον πρέσβη των ΗΠΑ στην Αθήνα, Τζ.Πάιατ, για το τι ακριβώς εννοούσε το Στειτ Ντιπάρτμεντ, η αίσθηση οτι οι ΗΠΑ, χαϊδεύουν στην πλάτη την Τουρκία, παρέμεινε.
Ο Πάιατ, το προχώρησε ένα βήμα παραπάνω, με την αναφορά του Καστελόριζου, όσον αφορά στην ΑΟΖ, που έχουν τα νησιά: « Έχω επισημάνει πολλές φορές και θα το επαναλάβω και σήμερα, ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες τηρούν τις αρχές του διεθνούς ναυτικού δικαίου, βάσει των οποίων τα νησιά, συμπεριλαμβανομένου του Καστελόριζου, έχουν ακριβώς την ίδια υφαλοκρηπίδα και δικαιώματα ΑΟΖ όπως και κάθε περιοχή στην ηπειρωτική χώρα Το σαφές μήνυμα από την Ουάσινγκτον και από την Ευρώπη, προτρέπει τις τουρκικές αρχές να σταματήσουν επιχειρήσεις που αυξάνουν την ένταση στην περιοχή, όπως σχέδια έρευνας για φυσικούς πόρους σε περιοχές, στις οποίες η Ελλάδα και η Κύπρος αξιώνουν δικαιοδοσία στην Ανατολική Μεσόγειο».
Το μέγεθος του κακού αντίκτυπου, της πρώτης δήλωσης του Στειτ Ντιπάρτμεντ, φαίνεται και από το γεγονός, οτι την ίδια μέρα, με τον Πάιατ, έγινε και δεύτερη δήλωση από τον υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Φίλιπ Ρίκερ. Όπως είπε, η Ουάσινγκτον είναι ιδιαίτερα ανήσυχη για τα ερευνητικά σχέδια της Τουρκίας σε περιοχές στις οποίες η Ελλάδα και η Κυπριακή Δημοκρατία διεκδικούν (assert) τη δικαιοδοσία.
Μπαράζ δηλώσεων υποστηρικτικών, προς τα ελληνικά συμφέροντα από τον αμερικανικό παράγοντα, αλλά την ίδια στιγμή, η αμερικανική Γερουσία υπερψήφισε μεν, με ψήφους 86 έναντι 14 το νομοσχέδιο για τον Προϋπολογισμό Εθνικής Άμυνας του 2021, αλλά από το κείμενο απουσιάζει η παράγραφος που είχε εγκριθεί την Τετάρτη από τη Βουλή και ζητά από τον πρόεδρο Τραμπ να επιβάλλει κυρώσεις CAATSA στην Τουρκία για την αγορά των S-400, ένα μήνα μετά την υπογραφή του προϋπολογισμού σε νόμο. Αν μη τι άλλο, η στήριξη στον Ερντογάν, από τον πρόεδρο Τραμπ, είναι έμπρακτη.
Το Βερολίνο προωθεί διμερή διάλογο κομμένο και ραμμένο στα μέτρα του
Μέχρι τις δηλώσεις στήριξης των Αμερικανών αξιωματούχων, οι ΗΠΑ έμοιαζαν να έχουν, αφήσει ένα κενό στην περιοχή, το οποίο έσπευσε να πληρώσει η Γερμανία. Η Γερμανία, είναι αυτή που ενδιαφέρεται, περισσότερο από όλους, για αποκλιμάκωση στην ελληνοτουρκική κρίση και προωθεί τον διάλογο, έναν διάλογο κομμένο και ραμμένο στα μέτρα της και στα συμφέροντα της, τα οποία είναι μεγάλα στην Τουρκία, γι αυτό αποφεύγει την σκληρή στάση, απέναντι στον Ερντογάν.
Όλα έμοιαζαν αποφασισμένα και οδηγούσαν στο τραπέζι του διαλόγου και όπως «κάρφωσε», ο σύμβουλος του Ερντογάν, Ιμπραχίμ Καλίν, με όλα τα θέματα ανοικτά. Η γαλλική παρέμβαση όμως, δημιουργεί ελπίδες, η αποκλιμάκωση, στην περιοχή να μην γίνει και αυτή την φορά εις βάρος της Ελλάδας.
Με τους στόλους Ελλάδας και Τουρκίας, να είναι απέναντι ο ένας από τον άλλον και σε κατάσταση συναγερμού, δεν είναι της παρούσης, η περαιτέρω ανάλυση για τα ποιοτικά στοιχεία της νέας αυτής απροκάλυπτης Τουρκικής πρόκλησης. Αξίζει ωστόσο να σημειώσουμε οτι:
α) Η περιοχή στην οποία η Άγκυρα εξαπολύει την νέα αυτήν επίθεση αποκόπτει τις θαλάσσιες Ζώνες Ελλάδας και Κύπρου και τελικά την Μεγαλόνησο από το Εθνικό Κέντρο.
β) Δεν σχετίζεται κατά κανένα τρόπο με το Τουρκολιβυκό μνημόνιο. Η Άγκυρα επαναπροσδιόρισε το επόμενο «κτύπημά» της από την περιοχή Νοτιοαναντολικά της Κρήτης, σε θαλάσσια περιοχή στο τρίγωνο «3Κ» (Κρήτη-Καστελόριζο-Κύπρος).
γ) Η δεσμευόμενη περιοχή κείται υπεράνω του βυθού, στον οποίο θα «στερεωθεί» ο αγωγός Φυσικού Αερίου East Med. Δηλαδή, πλήττει και το Ισραήλ.
δ) Με την κίνηση αυτήν η Άγκυρα επιχειρεί να προλάβει ή και να ακυρώσει τις, με πλήρη μυστικότητα, διαξαγόμενες διαβουλεύσεις Αθήνας-Λευκωσίας για την οριοθέτηση των εφαπτομένων θαλασσίων ζωνών τους, τις οποίες η Άγκυρα γνωρίζει.
Πηγή: εφημερίδα «δημοκρατία»
