Την προηγούμενη φορά που ήταν στο προσκήνιο το θέμα των κυρώσεων που θα έπρεπε να επιβάλει η Ε.Ε. στην Τουρκία συνέβη το εξής:
- Από τον Σάββα Καλεντερίδη
Λίγα εικοσιτετράωρα πριν από τη συζήτηση του θέματος στη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε., ο ΥΠΕΞ της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου απεκάλυψε την τριμερή του Βερολίνου, για την οποία δήλωσε άγνοια ο Ελληνας ομόλογός του κ. Δένδιας. Μάλιστα, ο Τούρκος ΥΠΕΞ μάς είπε ότι συμφωνήθηκε η έναρξη ελληνοτουρκικού διαλόγου.
Τη συμφωνία επιβεβαίωσε και ο κ. Μητσοτάκης, χωρίς όμως να γνωρίζει κανείς το πλήρες περιεχόμενό της. Και αναρωτιέται κανείς ποια εθνικά συμφέροντα της Ελλάδας διακυβεύονται αν δημοσιοποιηθεί το περιεχόμενο εκείνης της συμφωνίας. Ίσα ίσα, εμείς θα λέγαμε ότι όσο τηρείται μυστική εκείνη η συμφωνία τόσο διακυβεύονται τα εθνικά μας συμφέροντα, γιατί υπάρχει ενυπόγραφο άρθρο έγκριτου δημοσιογράφου, ο οποίος κάνει πολλά χρόνια διπλωματικό ρεπορτάζ, που λέει ότι η Ελλάδα «δέχτηκε τη μερική αποστρατιωτικοποίηση κάποιων νησιών» για να αρχίσει ο διάλογος. Και όσο σέρνεται μια τέτοια πληροφορία, αυτό πλήττει τα εθνικά μας συμφέροντα.
Εν πάση περιπτώσει, η αποκάλυψη του Τσαβούσογλου τίναξε στον αέρα την υπόθεση των κυρώσεων. Γιατί όντως θα ήταν τουλάχιστον ανακόλουθο η Ελλάδα να πιέζει για κυρώσεις άλλες χώρες, τη στιγμή που η ίδια βρίσκεται σε διαδικασία διαλόγου. Κάτι τέτοιο θα τίναζε στον αέρα τον διάλογο.
Τέλη Αυγούστου ο ύπατος εκπρόσωπος για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Ασφάλειας της Ε.Ε. Ζοζέπ Μπορέλ, κατά τη διάρκεια της δεύτερης μέρας της άτυπης Συνόδου των Υπουργών Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, παρουσίασε προφορικά κατάλογο κυρώσεων εναντίον της Τουρκίας, που ήταν της αποδοχής των ΥΠΕΞ της Ευρώπης των «27», για να συζητηθούν στη Σύνοδο Κορυφής της 24ης – 25ης Σεπτεμβρίου.
Ο κατάλογος των κυρώσεων περιλαμβάνει τα εξής:
α. Έγγραφο επιλογών
1. Περιοριστικά μέτρα σε περίπτωση συνέχισης παράνομων γεωτρήσεων στην ανατολική Μεσόγειο.
2. Καταχώρηση των πλοίων που εμπλέκονται σε παράνομες ερευνητικές δραστηριότητες της Τουρκίας.
3. Τομεακές κυρώσεις (πωλήσεις, προμήθειες, εξαγωγή υλικού σχετικά με έρευνες στον ενεργειακό τομέα, μεταφορά τεχνολογίας και προϊόντων).
4. Απαγόρευση δανεισμού σε τράπεζες και βιομηχανίες της Τουρκίας από κρατικές τράπεζες της Ε.Ε.
5. Ενδεχόμενο μείωσης ευρωπαϊκών κονδυλίων στην Τουρκία.
6. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης της Τουρκίας έως τον Σεπτέμβριο, δυνατότητα εξέτασης απαγόρευσης ταξιδιών σε συγκεκριμένα πρόσωπα (travel ban).
7. Να ενισχυθούν περαιτέρω οι καταχωρήσεις για ενέργειες της Τουρκίας σε θαλάσσιες ζώνες ΚΔ και Ελλάδας σε υφιστάμενο καθεστώς κυρώσεων κατά Τουρκίας.
β. Άλλα αποτελέσματα
1. Επιβεβαίωση αλληλεγγύης προς Ελλάδα και Κύπρο και άμεση έκκληση προς την Τουρκία να τερματίσει τις παράνομες ενέργειες στην ανατολική Μεσόγειο, σημειώνοντας ότι η αποχή της Τουρκίας από μονομερείς ενέργειες είναι βασικό στοιχείο για την πρόοδο του διαλόγου.
2. Επίσπευση της εξέτασης από αρμόδιες ομάδες συμβουλίου προτάσεων ΚΔ 18/7/20 για επιπλέον καταχωρήσεις σε υφιστάμενο καθεστώς κυρώσεων κατά της Τουρκίας, με στόχο την άμεση ολοκλήρωσή τους.
3. Έκκληση προς την Τουρκία να ανταποκριθεί σε πρόσκληση ΚΔ για οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης και της υποβολής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
4. Διασύνδεση των κυρώσεων κατά της Λευκορωσίας με το ζήτημα των κυρώσεων κατά της Τουρκίας.
Τώρα, μερικές ημέρες πριν από τη Σύνοδο Κορυφής, είναι σε εξέλιξη μια ανάλογη διαδικασία, με πρωταγωνιστή και πάλι τη Γερμανία. Μάλιστα, ο Γερμανός πρέσβης στην Ελλάδα Ερνστ Ράιχελ δήλωσε ότι είναι «προσωπική υπόθεση» της κυρίας Μέρκελ η αποφυγή στρατιωτικής σύγκρουσης μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας. Επίσης, είναι γνωστό ότι τηλεφώνησε στους κ. Μητσοτάκη και Ερντογάν για να τους πείσει να έχουν μια τηλεφωνική συνομιλία πριν από τη Σύνοδο Κορυφής, με τον Ερντογάν να εμμένει στη θέση του ότι η Τουρκία θα διεκδικήσει με κάθε τρόπο τα δικαιώματά της στην ανατολική Μεσόγειο, ενώ η ελληνική πλευρά δηλώνει ότι δέχεται τον διάλογο για ένα μόνο θέμα, την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών, υπό τον όρο ότι θα παύσουν οι προκλητικές ενέργειες και απειλές.
Το θέμα είναι ότι η απόσυρση του «Oruc Reis», για το οποίο ο κ. Τσαβούσογλου δηλώνει ότι θα επανέλθει στην περιοχή για έρευνες μετά το πέρας της περιοδικής συντήρησης, όπως κάνει το «Barbaros» στην ΑΟΖ της Κύπρου, μαζί με τον «διάλογο» που αρχίζει οσονούπω, χρησιμοποιείται ως άλλοθι για να μην επιβληθούν οι κυρώσεις στην Τουρκία.
Εδώ η ελληνική διπλωματία έχει να αντιμετωπίσει αρκετά προβλήματα για να προετοιμάσει τις θέσεις της Ελλάδας στη Σύνοδο Κορυφής της επομένης εβδομάδας.
Πρώτον, θα υποστηρίξουμε την επιβολή κυρώσεων ναι ή όχι;
Το πιο σωστό είναι να αποφασιστεί η επιβολή κυρώσεων και να ισχύσουν όταν η Τουρκία προβεί σε προκλητικές ενέργειες, οι οποίες επίσης θα πρέπει να καθοριστούν με σαφήνεια.
Δεύτερον, πώς θα χειριστούμε το θέμα των συνεχιζόμενων βάναυσων παραβιάσεων της Τουρκίας στην ΑΟΖ της Κύπρου;
Η Κύπρος είναι ένα ανεξάρτητο κράτος, όμως, εκτός του ότι είναι ένα ελληνικό κράτος, η Ελλάδα είναι και εγγυήτρια δύναμη. Ως πότε θα κάνουμε τους… Ελβετούς στις βάναυσες παραβιάσεις της Τουρκίας εναντίον της Κύπρου;
Τρίτον, τι στάση θα κρατήσει η Ελλάδα στο θέμα της «διασύνδεσης των κυρώσεων κατά της Λευκορωσίας με το ζήτημα των κυρώσεων κατά της Τουρκίας», που είχε αποφασιστεί στη Σύνοδο των ΥΠΕΞ του Αυγούστου;
Πέραν των ζητημάτων που αφορούν την Ελλάδα και την Κύπρο, είναι εντελώς παράλογο, για να μη χρησιμοποιήσουμε κάποια άλλη λέξη, σεβόμενοι τους αναγνώστες μας και την εφημερίδα που μας φιλοξενεί, να επιβληθούν κυρώσεις στον Λουκασένκο, που μοιάζει με αθώα περιστερά μπροστά στον Ερντογάν και στην κυβέρνησή του.
Ο Λουκασένκο δεν κρατάει στη φυλακή τους συμπροέδρους ενός κόμματος που πήρε έως και 13,1%, που σημαίνει 80 βουλευτές και πάνω από 6.000.000 ψήφους, όσοι είναι οι ψηφοφόροι σε ολόκληρη τη Λευκορωσία.
Ούτε έχει φυλακίσει δεκάδες βουλευτές που εκλέχτηκαν από τον λαό, δεκάδες δημάρχους που εκλέχτηκαν από τον λαό με ποσοστά 70% και 80%, δεν έχει φυλακίσει χιλιάδες στελέχη απλά επειδή είναι Κούρδοι, δεν έχει φυλακίσει δεκάδες δημοσιογράφους, οι παρακρατικοί και παραστρατιωτικοί μηχανισμοί του δεν έχουν βιάσει αγόρια και κορίτσια και δεν έχουν βασανίσει και σκοτώσει δεκάδες νέους, απλά επειδή είναι Κούρδοι.
Ο Λουκασένκο δεν κατηγορείται από τον ΟΗΕ για εγκλήματα πολέμου, όπως η Τουρκία για τα εγκλήματα που διαπράττει έως και σήμερα που γράφονται αυτές οι γραμμές στο Αφρίν και το Γκίρε Σπι – Σερεκάνιγε, που κατέχει με στρατεύματα και μισθοφόρους ισλαμιστές τρομοκράτες.
Η ελληνική διπλωματία και η Ελλάδα, μαζί με τη διπλωματία και τον Πρόεδρο της Κύπρου, καλούνται να στηρίξουν τα εθνικά μας συμφέροντα αλλά και να καταγγείλουν ένα κράτος που, ασχέτως των τακτικών ελιγμών που κάνει, βοηθούμενο από τη Γερμανία αλλά και άλλες χώρες της Ε.Ε., αποτελεί σοβαρή απειλή για την ευρύτερη περιοχή και την ίδια την Ευρώπη, ενώ συνεχίζει να διαπράττει γενοκτονία εναντίον των Κούρδων και εναντίον όποιου θεωρεί ότι απειλεί το ρατσιστικό νεοοθωμανικό «όραμα» του Ερντογάν και των συντρόφων του.
Τέλος, για όσους θεωρούν ότι οι κυρώσεις είναι «άνευρες»: Η επιβολή κυρώσεων θα έχει έναν τεράστιο συμβολισμό, ότι η Ευρώπη έχει αντιληφθεί την απειλή που συνιστά το νεοναζιστικό μόρφωμα που είναι σε εξέλιξη στα ανατολικά μας και ότι είναι αποφασισμένη να το αντιμετωπίσει.