Στην άκρη της πόλης του Μενιδίου, στην περιοχή του Πλάτωνα, σε μια έκταση που ξεπερνά τα 37 στρέμματα, βρίσκεται το Νέο Νεκροταφείο Αχαρνών, το οποίο, όπως πολλά ακόμα στην Ελλάδα, «υποφέρει» από την έλλειψη χώρου για καινούργιες ταφές.
Όπως αναφέρει στη «δημοκρατία» ο αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος και Πρασίνου Νίκος Ξαγοράρης, «το ζήτημα της στενότητας του χώρου είναι ένα από τα πιο σοβαρά που αντιμετωπίζει το νέο κοιμητήριο.
Με τις παρατάσεις που δίνονται στους τριετείς τάφους, που είναι συνήθως έξι μήνες με έναν χρόνο, το πρόβλημα γίνεται ακόμα μεγαλύτερο».
Ο ίδιος αναφέρει ένα πρόσφατο περιστατικό που δείχνει το σημείο του κορεσμού στο οποίο έχει φτάσει το νεκροταφείο. «Φανταστείτε ότι πρόσφατα δώσαμε δύο παρατάσεις σε τριετείς τάφους και ξαφνικά προέκυψαν πέντε κηδείες. Όπως καταλαβαίνετε, δεν είχαμε πού να κηδέψουμε. Τι να πούμε στις οικογένειες που έχουν τους συγγενείς τους στην αναμονή, στο ψυγείο;».
«Παρακαλάμε για εκταφές στα τρία χρόνια!»
Σύμφωνα με τον κανονισμό των νεκροταφείων, στην περίπτωση των τάφων τριετούς χρήσης, όταν παρέλθει το χρονικό διάστημα από την ταφή, καλείται ο πιο κοντινός συγγενής ώστε να προχωρήσει η διαδικασία της εκταφής. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως ανέφερε ο νέος πρόεδρος του Νέου Νεκροταφείου Αχαρνών Διομήδης Καρακωνσταντής, οι συγγενείς δεν ενδιαφέρονται ή ενημερώνουν να προχωρήσει η εκταφή χωρίς τη δική τους παρουσία.
Σύμφωνα με τον νόμο, αν στο σώμα δεν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία της αποσύνθεσης τότε δίνεται αναγκαστική παράταση (αν, για παράδειγμα, το άτομο όσο ζούσε λάμβανε βαριά φαρμακευτική αγωγή).
«Ωστόσο, όταν υπάρχει πρόβλημα κορεσμού στο νεκροταφείο και τα οστά και τα υπολείμματα του σώματος που έχουν μείνει είναι λίγα, εφόσον δεχθούν οι συγγενείς, η εκταφή θα γίνει κανονικά και τα υπολείμματα θα τοποθετηθούν σε ειδικό σημείο στις άκρες του νεκροταφείου» αναφέρει ο ίδιος.
Τονίζει μεταξύ άλλων ότι «έχουμε φτάσει στο σημείο να παρακαλέσουμε να γίνει εκταφή στα τρία χρόνια, γιατί αλλιώς πρέπει να στείλουμε για ταφή από το Μενίδι στον Ασπρόπυργο και σκεφτόμαστε τους συγγενείς που θα πηγαινοέρχονται»!
Παρά το γεγονός ότι έχει αναλάβει τα καθήκοντα του προέδρου από τη στιγμή που άλλαξε η Δημοτική Αρχή του Μενιδίου, τον Σεπτέμβριο, ο κ. Καρακωνσταντής έχει αποφασίσει ότι θα δίνει παράταση στους τριετείς τάφους μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όπως αυτή που αντιμετώπισε πριν από λίγο καιρό και πραγματικά τον συγκλόνισε.
«Ήρθε ένας παππούς με τα δύο εγγόνια. Τον είχαμε καλέσει για εκταφή. Η μητέρα τους που είχε πεθάνει ήταν 35 χρονών. Και μου είπε: “Κάθε μεσημέρι φέρνω τα παιδιά να δουν τη μάνα τους. Τι θα τα κάνω μετά;”».
Ακόμα ένα ζήτημα που έχει προκύψει σε βάθος χρόνου και έχει επιδεινωθεί τα τελευταία τρία χρόνια, οδηγώντας το Νέο Νεκροταφείο Μενιδίου σε απελπιστική κατάσταση όσον αφορά την έλλειψη ελεύθερων χώρων για ταφές, είναι το μεγάλο ποσοστό των οικογενειακών τάφων.
«Οι οικογενειακοί τάφοι δεν πρέπει να ξεπερνάνε το 40%. Όμως έχουν φτάσει πλέον το 60%. Μάλιστα σύμφωνα με τον κανονισμό δεν πρέπει να υπάρχουν οικογενειακοί τάφοι. Ο ιδιοκτήτης είναι ένας και όταν πεθάνει ο τάφος περνά στο νεκροταφείο.
Όταν, όμως, είναι πέντε άτομα μέσα στον οικογενειακό τάφο, δεν μπορείς να τους βγάλεις. Τέτοια αδιέξοδα έχουν δημιουργηθεί πολλά» σημειώνει ο κ. Καρακωνσταντής.
Η «σωτήρια» επέκταση
Το ζήτημα του υπερκορεσμού του Νέου Νεκροταφείου Αχαρνών απασχολεί έντονα τη νέα δημοτική Αρχή. Η μόνη λύση για να αντιμετωπιστεί είναι να γίνει επέκταση σε μια έκταση τεσσάρων στρεμμάτων που υπάρχει πολύ κοντά σε αυτό και ένα μέρος της χρησιμοποιείται αυτή τη στιγμή ως πάρκινγκ.
«Έχω κάνει κάποιες κινήσεις και είμαι στη διαδικασία για να γίνει επέκταση» διαβεβαιώνει ο αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος του Δήμου Αχαρνών, χωρίς, ωστόσο, να λείπουν και εδώ τα προβλήματα.
Χαρακτηριστικά, από τα τέσσερα στρέμματα ένα κομμάτι της έκτασης δεν έχει περαστεί στο Κτηματολόγιο και είναι αγνώστων στοιχείων, ενώ η τιμή που πωλείται το υπόλοιπο κομμάτι είναι περίπου στα 130.000 ευρώ, και ο αντιδήμαρχος βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις ώστε να πέσει η τιμή στα 80.000, καθώς θεωρεί ότι το σημείο είναι αρκετά υποβαθμισμένο.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Νέου Νεκροταφείου συμπληρώνει ότι το θέμα της επέκτασης «επείγει άμεσα», ενώ δεν διστάζει να πει ότι σίγουρα θα υπάρξουν αντιδράσεις «από αυτούς που δεν τους ενδιαφέρουν τα προβλήματά μας».
Η αποσύνθεση του νεκρού σώματος
Ποιοι, είναι, όμως οι παράγοντες που καθυστερούν την αποσύνθεση ενός σώματος; Σύμφωνα με τον ιατροδικαστή Γρηγόρη Λέων, είναι τόσο εξωτερικοί (εκτός του νεκρού σώματος) όσο και εσωτερικοί.
«Όταν τα νεκροταφεία βρίσκονται σε μέρη όπου επικρατούν χαμηλές θερμοκρασίες και αυξημένη υγρασία, η διαδικασία μπορεί να μην ολοκληρώνεται ή να γίνεται μερικώς. Προσωπικά ήμουν παρών σε εκταφή σε νεκροταφείο της ορεινής Ηπείρου που είχε γίνει οκτώ χρόνια μετά την ταφή και το σώμα ήταν σχεδόν αναλλοίωτο».
Ακόμη ένας λόγος είναι η χωροθέτηση του νεκροταφείου. «Στην Ελλάδα τα περισσότερα νεκροταφεία δεν έχουν αδειοδοτηθεί σύμφωνα με επιστημονικούς κανόνες και το έδαφος δεν είναι γεωλογικά κατάλληλο για να γίνει η αποσύνθεση.
Τα περισσότερα νεκροταφεία ήταν οικόπεδα διαθέσιμα από τον δήμο ή μπορεί να δημιουργήθηκαν σε συγκεκριμένα σημεία ώστε να προκαλούν τη λιγότερη δυνατή όχληση».
Παράλληλα ο κ. Λέων τονίζει: «Το υπέδαφος έχει τα όριά του. Δεν μπορεί να γίνεται εκταφή και μετά ταφή κατευθείαν», καθώς το χώμα κουράζεται και καθυστερεί η αποσύνθεση. Τέλος, η αποσύνθεση γίνεται με αργό ρυθμό σε περιπτώσεις που έχουν ληφθεί βαριές θεραπείες όπως με χημειοθεραπευτικά ή άλλα σκευάσματα.