Το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel αναφέρεται στην εξωτερική πολιτική της Τουρκίας χαρακτηρίζοντας τον Ταγίπ Ερντογάν «αλαζονικό» και ως τον άνθρωπο που «αποσταθεροποίησε την περιοχή με την επιθετική εξωτερική του πολιτική». Μάλιστα κάνει και δριμεία κριτική στην ΕΕ για τη μη αντίδρασή της, σχολιάζοντας πως «οι Ευρωπαίοι δεν έχουν καμία απάντηση στη φιλοδοξία του».
Με αφορμή τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, τις προκλήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και το Καστελόριζο («όπου μόνο μετά την παρέμβαση Μέρκελ, σύμφωνα με ΜΜΕ, απεφεύχθη μια ένοπλη σύρραξη», σχολιάζει το Spiegel), αλλά και την εμπλοκή σε Συρία και Λιβύη, οι Γερμανοί στέκονται στη νέα φάση της επιθετικής εξωτερικής πολιτικής του Ερντογάν.
Και αυτή η νέα φάση είναι ο νέο-οθωμανισμός, θεμελιωτής του οποίου είναι ο πρώην Πρωθυπουργός, ΥΠΕΞ και σύμβουλος του Ερντογάν, Αχμέτ Νταβούτογλου. Ο Νταβούτογλου το 2001 δημοσίευσε το βιβλίο «Στρατηγικό Βάθος», στο οποίο εξέθετε τις απόψεις του για τη νέα τουρκική εξωτερική πολιτική.
«Ο Νταβούτογλου οραματίστηκε την Τουρκία στο πλαίσιο της οθωμανικής παράδοσης ως ηγέτιδα από τη Βόρεια Αφρική ως τα Βαλκάνια. Αυτή η θέση έγινε δεκτή από τον νέο τότε ισλαμιστή πρωθυπουργό Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν», αναφέρει το Spiegel, συμπληρώνοντας πως οι στενές σχέσεις των δύο ανδρών ανήκουν πλέον στο παρελθόν. «Ο Νταβούτογλου εγκατέλειψε το κυβερνών κόμμα AKP πέρυσι και ίδρυσε δικό του. Ωστόσο, το δόγμα του, ο νεο-οθωμανισμός, εφαρμόζεται σήμερα περισσότερο από ποτέ».
Όσο για τις διαφορές που εντοπίζει το γερμανικό περιοδικό στο δόγμα Νταβούτογλου και την πολιτική του Ερντογάν, αυτές είναι:
«Ο ιμπεριαλισμός του Νταβούτογλου είχε κυρίως θρησκευτικά κίνητρα. Ήθελε να καθιερώσει την Τουρκία ως ηγέτιδα των σουνιτών, έργο που απέτυχε άδοξα στα χρόνια που ακολούθησαν την Αραβική Άνοιξη. Ο Ερντογάν είναι επίσης ισλαμιστής. Αλλά αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία για τον ίδιο είναι η διεθνής παρουσία. Η ιδεολογία είναι δευτερεύουσας σημασίας. Ο τουρκικός νεο-οθωμανισμός του 2020 είναι επομένως διαφορετικός από τα πρώτα χρόνια της διακυβέρνησης του ΑΚΡ: πιο ρεαλιστικός, δεν κάνει διακρίσεις, είναι πιο απρόβλεπτος. Ο Ερντογάν κάνει ό,τι και ο Πούτιν. Πηγαίνει οπουδήποτε προκύπτει ευκαιρία: σχεδιάζει στρατιωτικές βάσεις στη Βόρεια Αφρική, χτίζει τζαμιά στα Βαλκάνια, καταλαμβάνει τμήματα της Συρίας. Η Άγκυρα εκμεταλλεύεται το κενό που δημιουργείται από την αποχώρηση των ΗΠΑ από την παγκόσμια πολιτική».
Τέλος, το Spiegel αφιερώνει λίγες αράδες και στην ευρωπαϊκή στάση απέναντι στην Τουρκία, λέγοντας τα πράγματα με το όνομά τους:
«Ακόμη και μετά από σχεδόν δύο δεκαετίες, οι Ευρωπαίοι δεν βρήκαν τρόπο να αντιμετωπίσουν σωστά τον ταραχοποιό από την Άγκυρα. Οι στενοί οικονομικοί δεσμοί με την Τουρκία θα τους παρείχαν μέσα για να σταματήσουν τον Ερντογάν. Στην ανάγκη η ΕΕ και η γερμανική κυβέρνηση θα μπορούσαν να ασκήσουν πίεση στην Τουρκία μέσω οικονομικών κυρώσεων. Αντ ‘αυτού, παρακολουθούν τις εξελίξεις με ένα μείγμα αδυναμίας και νευρικότητας, καθώς ο Τούρκος πρόεδρος ενισχύει την επιρροή του – και συνεχίζει να αποσταθεροποιεί την περιοχή».
