Ταξιδιωτική απαγόρευση και δέσμευση περιουσιακών στοιχείων είναι μόνο δύο από τις αυστηρότατες κυρώσεις που -για πρώτη φορά στα χρονικά- επέβαλε το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε υπεύθυνους ή εμπλεκόμενους σε διάφορες κυβερνοεπιθέσεις!
Μάλιστα, οι κυρώσεις είναι μόνο μία από τις διαθέσιμες επιλογές στο πλαίσιο της εργαλειοθήκης της Ε.Ε. για τη διπλωματία στον κυβερνοχώρο, για την πρόληψη, την αποτροπή και την αντιμετώπιση κακόβουλων δραστηριοτήτων στον κυβερνοχώρο.
Αφορούν περιπτώσεις κυβερνοεπιθέσεων, οι οποίες στρέφονται κατά της Ε.Ε. ή των κρατών-μελών της. Το νομικό πλαίσιο για την επιβολή στοχευμένων περιοριστικών μέτρων κατά κυβερνοεπιθέσεων θεσπίστηκε τον Μάιο του 2019 και ανανεώθηκε προσφάτως και είναι η πρώτη φορά που η Ε.Ε. χρησιμοποίησε στην πράξη το μέτρο αυτό.
Στις κυβερνοεπιθέσεις, για τις οποίες επιβάλλονται για πρώτη φορά οι κυρώσεις, περιλαμβάνονται η απόπειρα κατά του ΟΑΧΟ (Οργανισμού για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων) και οι κυβερνοεπιθέσεις που είναι ευρέως γνωστές ως «WannaCry», «NotPetya» και «Operation Cloud Hopper».
Τα τελευταία χρόνια, η Ε.Ε. ενίσχυσε την ανθεκτικότητα και την ικανότητά της να προλαμβάνει, να αποθαρρύνει, να αποτρέπει και να αντιμετωπίζει απειλές και κακόβουλες δραστηριότητες στον κυβερνοχώρο, με σκοπό τη διαφύλαξη της ευρωπαϊκής ασφάλειας και των ευρωπαϊκών συμφερόντων. Τα στοχευμένα περιοριστικά μέτρα έχουν αποτρεπτικό αποτέλεσμα και πρέπει να διακρίνονται από τον καταλογισμό ευθύνης σε τρίτο κράτος.
«Η Ε.Ε. εξακολουθεί να είναι προσηλωμένη στην επίτευξη παγκόσμιου, ανοικτού, σταθερού, ειρηνικού και ασφαλούς κυβερνοχώρου και ως εκ τούτου, επαναλαμβάνει την ανάγκη ενίσχυσης της διεθνούς συνεργασίας για την προώθηση της βασιζόμενης σε κανόνες τάξης στον συγκεκριμένο τομέα», αναφέρει το Συμβούλιο.
Από την πλευρά του, ο Ύπατος Εκπρόσωπος, κ. Josep Borrell, σχολίασε εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης: «Η Ένωση και τα κράτη-μέλη της έχουν επανειλημμένα εκφράσει την ανησυχία τους και έχουν καταγγείλει την κακόβουλη συμπεριφορά στον κυβερνοχώρο. Η συμπεριφορά αυτή είναι απαράδεκτη, διότι υπονομεύει τη διεθνή ασφάλεια και σταθερότητα, καθώς και τα οφέλη που προσφέρει το Διαδίκτυο και η χρήση των τεχνολογιών των πληροφοριών και των επικοινωνιών (ΤΠΕ). Προωθούμε σθεναρά έναν παγκόσμιο, ανοικτό, σταθερό, ειρηνικό και ασφαλή κυβερνοχώρο, όπου ισχύουν πλήρως τα ανθρώπινα δικαιώματα, οι θεμελιώδεις ελευθερίες και το κράτος δικαίου, στηρίζοντας την επιτάχυνση της κοινωνικής, πολιτικής και οικονομικής ανάπτυξης».
Εργαλειοθήκη για τη διπλωματία
Τον Ιούνιο του 2017, η Ε.Ε. ενέτεινε την αντίδρασή της απέναντι στις κυβερνοεπιθέσεις, θεσπίζοντας πλαίσιο για κοινή διπλωματική αντίδραση της Ε.Ε. έναντι κακόβουλων δραστηριοτήτων στον κυβερνοχώρο («εργαλειοθήκη για τη διπλωματία στον κυβερνοχώρο»).
Χάρη στο πλαίσιο αυτό, η Ε.Ε. και τα κράτη-μέλη της μπορούν να χρησιμοποιούν όλα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων των περιοριστικών μέτρων, εφόσον είναι αναγκαίο, για την πρόληψη, την αποτροπή και την αντιμετώπιση κακόβουλων δραστηριοτήτων στον κυβερνοχώρο που απειλούν την ακεραιότητα και την ασφάλειά τους.
