Πριν ακόμη προλάβει να στεγνώσει η μελάνη με την οποία γράφτηκε το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο, φαίνεται να εγείρονται σημαντικά ζητήματα αντισυνταγματικότητας επί των ρυθμίσεών του, ενώ η αναλογιστική μελέτη που το συνοδεύει, σύμφωνα με νομικούς, μοιάζει να είναι ελλιπής και να στηρίζεται σε απαράδεκτες και αβάσιμες παραδοχές. Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Νάσου Χατζητσάκου, οι αλλαγές που θα επιφέρει με την ψήφισή του (αναμένεται να γίνει έως την Παρασκευή) προκαλούν τις αντιδράσεις των συνταξιούχων, οι οποίοι διαβλέπουν πως «νομιμοποιούνται» οι παράνομες περικοπές των μνημονιακών νόμων.
Από τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η Ενωση για την Υπεράσπιση της Εργασίας και του Κοινωνικού Κράτους (ΕΝΥΠΕΚΚ), της οποίας επικεφαλής είναι ο καθηγητής Αλέξης Μητρόπουλος, εξετάζοντας το περιεχόμενο της γνωμοδότησης του Ελεγκτικού Συνεδρίου (Ε.Σ.), η οποία κατατέθηκε μαζί με το σχέδιο νόμου στη Βουλή, προκύπτει ότι «το νομοσχέδιο είναι ολοσχερώς αντισυνταγματικό, σύμφωνα με τον γενικό επίτροπο Επικρατείας στο Ελεγκτικό Συνέδριο Αντώνη Νικητάκη».
Οπως υποστηρίζει η ΕΝΥΠΕΚΚ, ο επίτροπος που γνωμοδότησε στην Α΄ Ειδική Συνεδρίαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου (στις 12 Φεβρουαρίου 2020) εκτίμησε ότι το ασφαλιστικό νομοσχέδιο Βρούτση αποτελεί απόλυτη συνέχεια του νόμου Κατρούγκαλου. Σύμφωνα με τον γενικό επίτροπο, «με τις υποβληθείσες προς γνωμοδότηση ρυθμίσεις του επίμαχου νομοσχεδίου επιχειρείται εκ νέου η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού και ασφαλιστικού συστήματος της χώρας με την υιοθέτηση, ωστόσο, της λογικής και των αρχών που διέπουν την αμέσως προηγούμενη μεταρρυθμιστική προσπάθεια του ν. 4387/2016 (Α΄ 85)».
Επίσης, σύμφωνα με την ΕΝΥΠΕΚΚ, εμμένοντας στις θέσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου περί αντισυνταγματικής υπαγωγής στον ΕΦΚΑ των δημοσίων υπαλλήλων και των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, ο γενικός επίτροπος παρατηρεί τα εξής: «Εν όψει αυτών, το υπό εξέταση σχέδιο νόμου, εφόσον εξακολουθεί να στηρίζεται, όπως και ο προηγούμενος ασφαλιστικός νόμος 4387/2016, στην ενιαία ασφαλιστική αντιμετώπιση προσώπων που σύμφωνα με το Σύνταγμα δεν μπορούν να υπαχθούν στον ίδιο ασφαλιστικό οργανισμό, εγείρει ζήτημα αντισυνταγματικότητας στο σύνολό του»!
Οσον αφορά το ζήτημα του επανυπολογισμού των κύριων συντάξεων με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης για όσους έχουν πάνω από 30 έτη ασφάλισης, η ΕΝΥΠΕΚΚ τονίζει ότι «ο γενικός επίτροπος θεωρεί ότι ο τρόπος υπολογισμού είναι ασαφής και αντισυνταγματικός, αφού λαμβάνει ως δεδομένες και ισχύουσες τις περικοπές των συντάξεων και την κατάργηση των δώρων του 2012, που όμως έχουν κριθεί αντισυνταγματικές από την Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου με την υπ’ αριθ. 1277/2018 απόφαση, καθώς και με τα πρακτικά της Διοικητικής Ολομέλειας της 5ης Γενικής Συνεδρίασης της 29/3/2017».
Δείτε επίσης: Προανακριτική: Για φιάσκο της ΝΔ κάνει λόγο ο ΣΥΡΙΖΑ
Πέραν των αιτιάσεων του Ε.Σ. για τις προωθούμενες ρυθμίσεις του νομοσχεδίου, οι οποίες εγείρουν θέματα συνταγματικότητας, η ΕΝΥΠΕΚΚ εντόπισε μεγάλες ασάφειες και προχειρότητα στην αναλογιστική μελέτη που κατατέθηκε στη Βουλή. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον φορέα του καθηγητή Αλέξη Μητρόπουλου, η μελέτη αποτυπώνει διάφορα συμπεράσματα που βασίζονται στις εξής, αβάσιμες παραδοχές:
- Στηρίζεται στην παραδοχή ότι ο ελληνικός πληθυσμός θα μειωθεί κατά 2.300.000 έως το 2070! Συγκεκριμένα, στη μελέτη αναφέρεται ότι «σύμφωνα με τις προβλέψεις της Eurostat, ο πληθυσμός της Ελλάδας από 10.729.000 το 2018 μειώνεται σε 8.453.000 το 2070». Η «βεβαιότητα» της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής, σύμφωνα με την ΕΝΥΠΕΚΚ και κατ’ ακολουθίαν του νομοσχεδίου, θεωρεί δεδομένες τη φθίνουσα πορεία του πληθυσμού των Ελλήνων, τη μη λήψη αποτελεσματικών μέτρων για την ανακοπή της επερχόμενης αυτής εθνικής καταστροφής και τη γήρανση του πληθυσμού.
- Στηρίζεται στην παραδοχή ότι οι ασφαλισμένοι θα μειωθούν κατά 530.000 έως το 2070! Συγκεκριμένα, προβλέπει αυθαίρετα ότι από 4.832.875 οι ασφαλισμένοι το 2020 θα ανέλθουν σε 4.299.047 άτομα το 2070.
- Παραλείπει να κάνει προβολή της εξέλιξης των μισθών και του ύψους των εισφορών εξ εργασίας από τις εργασιακές σχέσεις στον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα, στοιχείο καθοριστικό για την ανταποδοτική σύνταξη! Υπολογίζει δε, αυθαίρετα, ότι ο δείκτης ανεργίας το 2070 θα έχει μειωθεί στο 7,9%.
- Θεωρεί δεδομένες τις περικοπές των συντάξεων που έγιναν με τους ασφαλιστικούς νόμους Κουτρουμάνη και Βρούτση (ν. 4051 και 4093/2012) σε εφαρμογή του 2ου Μνημονίου (ν. 4046/2012).
- Παρακάμπτει το γεγονός ότι οι περικοπές αυτές, του 2012 (μειώσεις στις συντάξεις και κατάργηση των δώρων), κρίθηκαν αντισυνταγματικές με τις υπ’ αριθ. 2287 – 2288/2015 αποφάσεις της Ολομέλειας του ΣτΕ και την υπ’ αριθμόν 1277/2017 απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
- Παρεμβαίνει στην ήδη εκκρεμούσα δίκη για τα αναδρομικά του 2012 από τις περικοπές στις συντάξεις το 2012, που συζητήθηκε στις 10 Ιανουαρίου του 2020 ενώπιον του ΣτΕ και για την οποία αναμένεται απόφαση.
Νομιμοποιούνται όλες οι παράνομες περικοπές, λένε οι συνταξιούχοι
Από την πλευρά των συνταξιούχων, ήδη οι αντιδράσεις κατά των αλλαγών που προωθούνται με το νομοσχέδιο εντείνονται. Το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων (ΕΝΔΙΣΥ) έκανε λόγο για «χαμένες προσδοκίες», υποστηρίζοντας ότι «το νομοσχέδιο Βρούτση φέρνει μόνο ψίχουλα και περικοπές». Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΕΝΔΙΣΥ Νίκο Χατζόπουλο, «το υπό συζήτηση νομοσχέδιο της κυβέρνησης όχι μόνο δεν καταργεί -όπως είχαν υποσχεθεί προεκλογικά- τον νόμο Κατρούγκαλου (ν. 4387/2016), αντίθετα τον διατηρεί ως προς όλες τις αρχές και τις κύριες δομές του».
Μεταξύ άλλων, σύμφωνα με το ΕΝΔΙΣΥ, το νομοσχέδιο προκαλεί τις εξής αρνητικές αλλαγές:
- Νομιμοποιεί όλες οι μνημονιακές μειώσεις σε κύριες και επικουρικές, που μείωσαν τις συντάξεις από 20% έως 60%.
- Αφαιρεί από τους συνταξιούχους 984.000.000 ευρώ, τα οποία θα δίνονταν, σύμφωνα με τη νομοθετική ρύθμιση της προηγούμενης κυβέρνησης η οποία καταργείται, για τη 13η σύνταξη.
- Αδικεί κατάφωρα όσους ασφαλισμένους δεν μπόρεσαν (ή δεν θα μπορέσουν) να ξεπεράσουν τα 30 χρόνια πλήρους ασφάλισης (ή 9.000 ημέρες ασφάλισης). Παράλληλα, μετά τα 40 έτη ασφάλισης το ποσοστό αναπλήρωσης ορίζεται σε 0,5%, γεγονός που μειώνει σημαντικά την ανταποδοτικότητα των εισφορών και παροχών για ασφαλισμένους που θα έχουν εργαστεί για περισσότερα από 40 έτη. Ο τρόπος υπολογισμού με τους συντελεστές ανταποδοτικότητας δεν αποκαθιστά την αναλογικότητα και δεν συμβαδίζει με την απόφαση του ΣτΕ.
- Δεν αποκαθιστά τα λάθη της μη εφαρμογής του νόμου Κατρούγκαλου για τις επικουρικές στα μέσα του 2016 και της ανακόλουθης του νόμου υπουργικής απόφασης που τελικά εφαρμόστηκε, με αποτέλεσμα περίπου 300.000 συνταξιούχοι να υποστούν μειώσεις της τάξης των 150 ευρώ τον μήνα, κατά μέσο όρο. Κανονικά, θα έπρεπε να αποδίδονταν για τη διόρθωση της παράνομης, κατά το ΣτΕ, «σφαγής» των επικουρικών αυτών 540.000.000 ευρώ ετησίως. Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, θα επιστραφούν μόνο 300.000.000 ευρώ.
