Σε μια απόφαση-βόμβα προχώρησε ο Αρειος Πάγος για τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς, στους οποίους προχωρούν οι εταιρίες διαχείρισης δανείων (servicers). Οπως αναφέρει η απόφαση, από τη στιγμή που τα δάνεια δεν βρίσκονται στο δικό τους χαρτοφυλάκιο, αλλά έχουν αγοραστεί από τα funds, δεν δικαιούνται να προχωρούν σε διαδικασίες πλειστηριασμών.
Μάλιστα, ο νόμος ορίζει πως ο ρόλος τους περιορίζεται στις εξώδικες διαδικασίες και δεν μπορούν να διενεργούν πλειστηριασμούς και άλλες δικαστικές ενέργειες. Ωστόσο, έως σήμερα λειτουργούν σαν πραγματικοί κάτοχοι δανείων και προχωρούν ακόμα και σε πλειστηριασμούς κατά παράβαση του νόμου.
Πρόκειται για μια εξέλιξη που αλλάζει ριζικά το τοπίο των αναγκαστικών μέτρων εκτέλεσης, καθώς στην Ελλάδα επικρατεί ένα πλαίσιο καταστρατήγησης του νομικού πλαισίου εις βάρος των δανειοληπτών. Θα πρέπει να σημειωθεί πως οι servicers στην πράξη διαχειρίζονται τα δάνεια που έχουν αποκτήσει τα funds. Από τη στιγμή που τα ίδια δεν διαθέτουν γραφεία ή κάποια έδρα στην Ελλάδα, ενώ πολλά εξ αυτών δεν έχουν καν εργαζομένους στους οποίους μπορεί να απευθυνθεί ένας δανειολήπτης, έχουν δώσει ως «εργολαβία» τη διαχείριση των δανείων στους servicers.
«Δεν έχουν εξουσία»
Οπως αναφέρει σε δήλωσή της στη «δημοκρατία» η δικηγόρος Αριάδνη Νούκα, που εξειδικεύεται στο θέμα των «κόκκινων» δανείων, «τον Απρίλιο του έτους 2022 εκδόθηκε η πρώτη εφετειακή απόφαση, (1858/2022 ΕφΑθ), σε επίπεδο ασφαλιστικών μέτρων, βάσει της οποίας ανεστάλη η διαδικασία πλειστηριασμού ακινήτων με το σκεπτικό ότι οι εταιρίες διαχείρισης των απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις (οι γνωστές ως servicers), που μεταβιβάστηκαν βάσει των διατάξεων του ν. 3156/2003, δεν νομιμοποιούνται να προβούν σε πράξεις αναγκαστικής εκτέλεσης (σύνταξη επιταγής, κατάσχεση, πλειστηριασμός). Ειδικότερα, το δικαστήριο έκρινε ότι οι servicers φέρουν την ιδιότητα του αντιπροσώπου του δικαιούχου της απαίτησης, ιδιότητα που δεν παρέχει την εξουσία προς διενέργεια αναγκαστικής εκτέλεσης και δεν συμβαδίζει, ούτε συμβιβάζεται με την αυστηρή τυποποίηση και την ασφάλεια της εκτελεστικής διαδικασίας.
Ηταν, μάλιστα, η πρώτη απόφαση δικαστηρίου ουσίας, η οποία με εκτενή παράθεση διέκρινε τις εξουσίες και ιδιότητες των εταιριών διαχείρισης που αναλαμβάνουν την διαχείριση των απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις, όταν η μεταβίβαση των δανείων γίνεται βάσει των διατάξεων του ν. 3156/2003 και των διατάξεων του ν. 4354/2015, κρίνοντας επιπρόσθετα ότι οι servicers δεν έχουν την ιδιότητα του μη δικαιούχου διαδίκου. Ως εκ τούτου, δεν νομιμοποιούνται και σε δικαστικές ενέργειες για την είσπραξη των απαιτήσεων των δανείων».
Σημειώνεται πως έως σήμερα έχουν εκδοθεί άλλες επτά αποφάσεις εφετείων, αλλά και πλήθος πρωτόδικων αποφάσεων που ακυρώνουν υποθέσεις κατασχέσεων και πλειστηριασμών. Θα πρέπει να σημειωθεί πως το «μπλόκο» στους πλειστηριασμούς δεν αφορά το σύνολο των δανειοληπτών, αφού το πλαίσιο επιτρέπει κανονικά τη διεξαγωγή τους με επισπεύδοντες τις τράπεζες, αλλά και τα funds, χωρίς όμως τη συμμετοχή ενδιάμεσων, όπως είναι οι servicers.
Παράλογες απαιτήσεις
Την ίδια ώρα, οι servicers προβαίνουν σε παράλογες απαιτήσεις προς τους δανειολήπτες που επιθυμούν να ρυθμίσουν τα δάνειά τους, εξωθώντας τους στην πράξη σε ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς της ακίνητης περιουσίας των οφειλετών. Μάλιστα, για να μην αποκαλυφθεί η στρατηγική τους ζητούν ως προκαταβολή για ένταξη στη ρύθμιση ακόμα και το 30% του ποσού!
Σύμφωνα με την κυρία Νούκα, «οι εταιρίες διαχείρισης είτε ζητούν εξωφρενικές προκαταβολές, που αγγίζουν έως και το 30% των απαιτήσεων, προκειμένου να συζητήσουν μια ρύθμιση, είτε προτείνουν ρυθμίσεις με εξοντωτικούς όρους, χωρίς ίχνος αναλογικότητας με την οικονομική κατάσταση των οφειλετών. Η συμπεριφορά τους αυτή καταφανώς καταδεικνύει την επιχειρηματική επιλογή των funds που “αγόρασαν τα δάνεια” περί ταχείας επίτευξης κέρδους μέσω των πλειστηριασμών».
Οι θιγόμενοι έχουν ζητήσει τη μεσολάβηση των θεσμών
Πανικό έχει προκαλέσει η απόφαση του Αρείου Πάγου για το «πάγωμα» των πλειστηριασμών που διενεργούν οι εταιρίες διαχείρισης δανείων, γνωστές και ως servicers. Το θέμα συζητήθηκε τις προηγούμενες ημέρες εκτενώς στις συζητήσεις των τεχνικών κλιμακίων των δανειστών με το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, αλλά και τις τράπεζες και τους servicers.
Στη συνάντηση με τους θεσμούς οι εταιρίες διαχείρισης δανείων έκαναν… παράπονα για το καθεστώς που έχει διαμορφωθεί και ανέφεραν πως υπάρχει ανάγκη να κατατεθεί στη Βουλή νομοθετική πρωτοβουλία! Στην πράξη η ελληνική Δικαιοσύνη έκρινε πως είναι παράνομοι πλειστηριασμοί από servicers, καθώς λειτουργούν μόνο ως διαχειριστές δανείων, τα οποία ανήκουν στα ξένα funds.
Σε περίπτωση που υπάρξει νομοθετική παρέμβαση για το θέμα, η κυβέρνηση θα νομιμοποιήσει τις παράνομες κινήσεις των servicers να προχωρούν σε πλειστηριασμούς της περιουσίας χιλιάδων δανειοληπτών! Οπως φαίνεται, οι servicers προσπαθούν να ξεπεράσουν κάθε νομικό εμπόδιο, από τα ελάχιστα που έχουν απομείνει στους απροστάτευτους δανειολήπτες.
Υπενθυμίζεται πως τα funds έχουν αγοράσει πάμφθηνα δισεκατομμύρια ευρώ σε καταναλωτικά, στεγαστικά και επιχειρηματικά δάνεια, τα οποία «ξεφορτώθηκαν» οι ελληνικές τράπεζες.
