Η Ευρώπη διχάζεται και η Δύση διασπάται 

Πύργο της Βαβέλ θυμίζει η Δύση με την Ευρώπη να διχάζεται και επισήμως μετά την απόφαση του Γερμανού Καγκελαρίου Φρίντριχ Μέρτς να κλείσει τα σύνορα της χώρας του ενώ παραλλήλως αναγεννάτε συμμαχία ΗΠΑ–Βρετανίας θέτοντας την ΕΕ στο περιθώριο.

• Εφημερίδα «Εστία»

Εθνική κατάσταση εκτάκτου ανάγκης θα κηρύξει ο νέος Καγκελάριος προκειμένου να επιβληθούν μόνιμοι έλεγχοι στα χερσαία σύνορα της Γερμανίας, σύμφωνα με αποκαλυπτικό δημοσίευμα της Welt. Η κυβέρνησις θέλει να ενεργοποιήσει το άρθρο 72 της Συνθήκης του Δουβλίνου για την λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, αναστέλλοντας τον Κανονισμό της Συνθήκης, με στόχο την επιβολή μόνιμων αυστηρών ελέγχων στα σύνορα και την επί τόπου απόρριψη αιτούντων άσυλο.

Αν και δεν έχει ανακοινωθεί το πότε ακριβώς θα τεθεί σε εφαρμογή η «εθνική κατάστασις εκτάκτου ανάγκης» όπως όλα δείχνουν θα είναι με την μορφή του κατεπείγοντος. Ήδη ο νέος Ομοσπονδιακός υπουργός Εσωτερικών Αλεξάντερ Ντόμπριντ (CSU) με την ανάληψη των καθηκόντων του διέταξε την απόρριψη αιτούντων άσυλο στα γερμανικά σύνορα, ανατρέποντας την απόφαση του 2015 με την οποία επιτρεπόταν η είσοδος σε μετανάστες από ασφαλείς τρίτες χώρες εφ όσον υπέβαλαν αίτηση ασύλου. Με επιστολή του διευκρίνισε στις Αρχές ότι «μπορεί να απαγορευτεί η είσοδος σε αιτούντες άσυλο» και ως εξαιρέσεις ανέφερε τα «ευάλωτα άτομα» επί παραδείγματι τις εγκύους.

Ωστόσο η κυβέρνησις προέβη σε μια γενικόλογη διάψευση, η οποία απλά αναφέρει ότι η «Κυβέρνησις Μερτς δεν θα έκανε κάποια ενέργεια η οποία θα προκαλούσε έντονες αντιδράσεις τόσο στο εσωτερικό της Γερμανίας όσο και στους κόλπους της ΕΕ» χωρίς όμως να εστιάζει σε λεπτομέρειες. Προεκλογικώς ο Μερτς επανειλημμένως είχε τονίσει ότι το μεταναστευτικό θα είναι στην κορυφή των προτεραιοτήτων του και ότι θα λάβει μέτρα ήδη από την πρώτη μέρα της θητείας του. Κατά μια έννοια ο Μέρτς αντιγράφει τους γρήγορους ρυθμούς του Προέδρου των ΗΠΑ σε ό,τι αφορά το μεταναστευτικό.

Ωστόσο ο Τραμπ συνεχίζοντας να θέτει την ΕΕ στο περιθώριο, έστρεψε το βλέμμα του στην Βρετανία με την οποία συμφώνησε την οριστική διευθέτηση των δασμών. Οι τελικές λεπτομέρειες θα ολοκληρωθούν τις επόμενες εβδομάδες αλλά το βέβαιο είναι ότι διατηρούνται σε ισχύ οι δασμοί 10% στα προϊόντα τα οποία εισάγονται από την Βρετανία.

Συγκεκριμένα το Λονδίνο μειώνει τους δικούς της δασμούς στο 1,8% από 5,1%, ενώ θα παράσχει μεγαλύτερη πρόσβαση σε αμερικανικά προϊόντα. Οι δασμοί των ΗΠΑ στα βρετανικά αυτοκίνητα μειώνονται άμεσα από 27,5% σε 10% – με ποσόστωση 100.000 βρετανικών αυτοκινήτων, σχεδόν το σύνολο των εξαγωγών του Ηνωμένου Βασιλείου πέρυσι. Σε χάλυβα και αλουμίνιο μειώνονται στο μηδέν.

Εξ άλλου η συμφωνία περιλαμβάνει, αυξημένη πρόσβαση δις δολλαρίων για τις αμερικανικές εξαγωγές, ιδίως στον τομέα της γεωργίας (ειδικά στο αμερικανικό βοδινό κρέας), αλλά και την αιθανόλη. Επίσης περιλαμβάνονται στην συμφωνία αμερικανικά χημικά και μηχανήματα.

Η συμφωνία είναι «εξαιρετικά καλή» και για τις δύο χώρες, δήλωσε μεταξύ άλλων ο Τραμπ, καθώς θα επιτραπεί η εξαγωγή αγαθών τα οποία δεν ήταν προηγουμένως διαθέσιμα στην Βρετανία. Τόνισε ακόμη ότι τα σχέδια «θα ευθυγραμμίσουν το Ηνωμένο Βασίλειο με τις Ηνωμένες Πολιτείες ως προς την οικονομική ασφάλεια». Ο Στάρμερ ανέφερε ότι η συμφωνία θα ενισχύσει το εμπόριο μεταξύ των δύο χωρών καθώς και ότι είναι η Ημέρα της Νίκης στην Ευρώπη (VE Day).

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή από την πλευρά της παρουσίασε μια λίστα εμπορικών αντίμετρων τα οποία στοχεύουν αμερικανικά προϊόντα συνολικής αξίας, 95 δις ευρώ, ως απάντηση στους δασμούς του Τραμπ, σε περίπτωση όπου οι διαπραγματεύσεις αποτύχουν.

Εν τω μεταξύ, με δεδομένο ότι το δημόσιο χρέος της Ουκρανίας πλησιάζει το 100% του ΑΕΠ, ο Υπουργός Οικονομικών της χώρας, Σερχί Μαρτσένκο, απεκάλυψε χωρίς περιστροφές το νέο του «σχέδιο»: να μην πληρωθούν ποτέ τα δανεικά.

Δήλωσε χαρακτηριστικά ότι το μεγαλύτερο μέρος του χρέους απεκτήθη εν καιρώ πολέμου και με ευνοϊκούς όρους από τους εταίρους. Βάσει λοιπόν του σκεπτικού του, οι εταίροι μπορούν να περιμένουν ες αεί. Για την ακρίβεια, τόνισε ότι για τα επόμενα 30 χρόνια δεν προβλέπεται αποπληρωμή.

Το χρέος της Ουκρανίας ως τον Σεπτέμβριο του 2024 ανερχόταν στα 155,7 δισεκατομμύρια δολάρια, εκ των οποίων άνω των 112 δισεκατομμυρίων αφορά εξωτερικό χρέος. Δηλαδή, στην πλειονότητά του αφορά κονδύλια τα οποία επροέρχοντο από το εξωτερικό, το οποίο σημαίνει από τους φορολογούμενους της Δύσεως και κυρίως της Ευρωπαϊκής Ενώσεως.

Εν ολίγοις, η Ουκρανία έχει χτιστεί οικονομικά και στρατιωτικά σχεδόν αποκλειστικά πάνω στην γενναιοδωρία της Δύσεως. Συμφώνως προς αναλύσεις οι οποίες διεξήχθησαν μεταξύ 2022 και 2024, περίπου το 90% των δημόσιων δαπανών της εκαλύφθη από εξωτερική βοήθεια.

Η δήλωσις του Υπουργού Οικονομικών δεν είναι απλά μια ένδειξις οικονομικής δυσπραγίας αλλά ένα σαφές μήνυμα προς τους Ευρωπαίους πολίτες: «εμείς θα πάρουμε τα χρήματα σας, αλλά μην περιμένετε να σας επιστραφούν». Σε συνδυασμό με την συνεχιζόμενη απαίτηση για στρατιωτική και πολιτική υποστήριξη, η στάσις αυτή εντείνει την συζήτηση για το κατά πόσο η Ευρώπη εξυπηρετεί πραγματικά τα δικά της συμφέροντα ή λειτουργεί ως οικονομικός αιμοδότης ενός κράτους το οποίος δεν δεικνύει καμία πρόθεση να καταστεί αυτάρκες.

Παραλλήλως ετέθη επί τάπητος η αντικατάστασις του δολαρίου με το ευρώ ως σημείο αναφοράς για το εθνικό της νόμισμα, εν όψει προσδοκιών για στενότερους δεσμούς με την Ε.Ε. Ο διοικητής της Κεντρικής Τραπέζης της Ουκρανίας Αντρεύ Πάϋσνεγυ δήλωσε χαρακτηριστικά ότι «η ενίσχυσις του ρόλου της ΕΕ στην βελτίωση των αμυντικών μας δυνατοτήτων, η μεγαλύτερη μεταβλητότητα στις παγκόσμιες αγορές και η πιθανότις κατακερματισμού του παγκόσμιου εμπορίου αναγκάζουν την κεντρική τράπεζα να επανεξετάσει αν το ευρώ θα πρέπει να αποτελεί το νόμισμα αναφοράς για την ουκρανική γρίβνα αντί για το δολλάριο».

Προφανώς και η Ουκρανία «βλέπει» την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως την λύση για την οικονομική και στρατιωτική της ασφάλεια. Ειδικά δε, μετά την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ και την αποστασιοποίηση στο τομέα της ασφαλείας τόσο από την Ευρώπη όσο και από την Ουκρανία.

Ωστόσο το Ουκρανικό Κοινοβούλιο επικύρωσε την συμφωνία Κιέβου – Ουάσιγκτων για την προνομιακή πρόσβαση των ΗΠΑ στους φυσικούς πόρους της χώρας. Συνολικά 338 βουλευτές ψήφισαν υπέρ της επικυρώσεως ενώ είναι αξιοσημείωτο ότι κανείς δεν ψήφισε κατά.

Η υπουργός Οικονομικών Γιούλια Σβιριντένκο τόνισε μεταξύ άλλων ότι η υπογραφή της συμφωνίας θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για να λάβει το Κίεβο νέα αμερικανική στρατιωτική βοήθεια ώστε να αποκρούσει την ρωσσική εισβολή. Σημειώνεται ότι η συγκεκριμένη συμφωνία δεν περιλαμβάνει σαφείς εγγυήσεις ασφαλείας.

Επίσης η συμφωνία δεν περιέχει καμία αναφορά για χρέη της Ουκρανίας προς τις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά η εφαρμογή της θα επιτρέψει και στις δύο χώρες να επεκτείνουν το οικονομικό τους δυναμικό μέσω ισότιμης συνεργασίας και επενδύσεων. Σε κάθε περίπτωση η συμφωνία έχει ορίζοντα δεκαετιών οπότε η Ουάσιγκτων θα βγει τελικώς κερδισμένη από την στήριξη  που προσέφερε στην Ουκρανία από την αρχή του πολέμου.

Σε αντίθεση με τις Βρυξέλλες όπου στο τέλος θα είναι ο μεγάλος χαμένος.

Δείτε επίσης:

• «Η Κίνα πρέπει να ανταποδώσει» – Ο Τραμπ ξεκαθαρίζει τις προϋποθέσεις για μείωση δασμών
• Νέα κλιμάκωση: Η Κομισιόν δίνει 1 δισ. ευρώ στην Ουκρανία από τα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια – Οργή στo Κρεμλίνο
• Τι περιλαμβάνει η συμφωνία ΗΠΑ-Βρετανίας για την άρση των δασμών
• Η Γερμανία κηρύσσει «εθνική κατάσταση έκτακτης ανάγκης» για το Μεταναστευτικό
• Παμψηφεί επικύρωσε η ουκρανική Βουλή τη συμφωνία με τις ΗΠΑ για τα ορυκτά της χώρας
• Απόγονος ναζί, φιλότουρκος και υποβολέας του Ζελένσκι
• Ο Τραμπ απειλούσε, ο Ζελένσκι φλυαρούσε – Πίεση στη Ρωσία για άνευ όρων εκεχειρία 30 ημερών στην Ουκρανία
• Σχέδιο «Δεν Πληρώνω»: Η Ουκρανία θέλει να φορτώσει το χρέος της στην Ευρώπη