Η 13η Μαΐου αποτελεί ημέρα μνήμης και τιμής δύο σημαντικών μορφών της Ορθοδοξίας: της Αγίας Γλυκερίας, που μαρτύρησε για την πίστη της στον Χριστό, και του Οσίου Σεργίου, ενός σπουδαίου ομολογητού της πίστεως, ο οποίος υπέμεινε δοκιμασίες και διωγμούς υπέρ της Ορθοδοξίας.
Αγία Γλυκερία η Μάρτυς
Η Αγία Γλυκερία έζησε κατά τους χρόνους του αυτοκράτορα Αντωνίνου Πίου (138–161 μ.Χ.), σε μια εποχή που οι Χριστιανοί υφίσταντο σκληρούς διωγμούς. Καταγόταν από την Τραϊανούπολη της Θράκης και ήταν κόρη Ρωμαίου άρχοντα, γεγονός που της εξασφάλιζε πλούτο και κοινωνική επιρροή. Ωστόσο, από νεαρή ηλικία πίστεψε στον Χριστό και αφοσιώθηκε ολοκληρωτικά στη χριστιανική πίστη, απορρίπτοντας τα ειδωλολατρικά έθιμα της εποχής της.
Όταν διατάχθηκε η συμμετοχή των πολιτών σε θυσία προς τα είδωλα, η Αγία Γλυκερία αρνήθηκε. Μάλιστα, ενώπιον του άρχοντα Σαβίνου και πλήθους κόσμου, προσευχήθηκε θερμά στον Χριστό και συνέβη ένα θαυμαστό γεγονός: το άγαλμα του Διός που επρόκειτο να θυσιαστεί κατέρρευσε και διαλύθηκε σε κομμάτια.
Αυτό προκάλεσε την οργή των ειδωλολατρών αρχόντων. Υπέστη βασανιστήρια φρικτά – τη χτύπησαν με μαστίγια, την έριξαν σε φούρνο αναμμένο, σε σιδερένιο κρεβάτι, και τέλος, την άφησαν στα λιοντάρια. Κατά θαυμαστό τρόπο, ένα από τα λιοντάρια την πλησίασε και της έγλειψε τα πόδια, χωρίς να την πειράξει. Στο τέλος αποκεφαλίστηκε, και έτσι μαρτύρησε με πίστη και γενναιότητα για τον Χριστό.
Η Αγία Γλυκερία έγινε σύμβολο αφοσίωσης και μαρτυρικής υπομονής. Η Εκκλησία την τιμά ως πρότυπο πίστης και θάρρους, και πολλοί ναοί ανά την Ελλάδα είναι αφιερωμένοι στη χάρη της. Το όνομά της παραμένει ζωντανό, ιδιαίτερα στη Θράκη και στη βόρεια Ελλάδα.
Απολυτίκιο Αγίας Γλυκερίας
Ηχος δ’ — Ταχύ προκατάλαβε
«Η αμνάς σου Ιησού, Γλυκερία, κράζει μεγάλη τη φωνή, Σε αγαπητέ Νυμφίε μου, και Σου ζητώ, και συσταυρούμαι, και συντάφομαι τω βαπτισμώ Σου· και πάσχω δι’ εσέ, ίνα συμβασιλεύσω Σοι· και αποθνήσκω υπέρ Σου, ίνα και ζήσω εν Σοί· αλλά ως θυσία άμωμος προσδέξαι με, ο προσήγαγες εκ πόθου· Εσπλαγχνότατε, σώσον τας ψυχάς ημών, διά της αυτής».
Όσιος Σέργιος ο Ομολογητής
Ο Όσιος Σέργιος έζησε κατά τον 9ο αιώνα, σε μια περίοδο που η Εκκλησία ταλανιζόταν από τις εικονομαχικές έριδες. Υπήρξε ένας από τους σθεναρούς υπερασπιστές της τιμής των ιερών εικόνων, και γι’ αυτό αναγνωρίστηκε ως “ομολογητής” — τίτλος που αποδίδεται σε όσους ομολογούν με γενναιότητα την πίστη τους χωρίς να φτάσουν στο μαρτύριο.
Ήταν μοναχός και ηγούμενος μονής, πιθανότατα στην περιοχή της Ασίας (σημερινή Μικρά Ασία). Παρόλο που του ζητήθηκε να συμμορφωθεί με τις αυτοκρατορικές εντολές που απαγόρευαν την τιμή των εικόνων, εκείνος αρνήθηκε. Για τη στάση του αυτή, φυλακίστηκε και εξορίστηκε, υπομένοντας σκληρές κακουχίες.
Ο Όσιος Σέργιος δεν άφησε πίσω του συγγράμματα, όμως το παράδειγμά του ενδυνάμωσε πολλούς μοναχούς και λαϊκούς στον αγώνα για την Ορθοδοξία. Θεωρείται ένας από τους “πυλώνες” του Ορθοδόξου φρονήματος κατά τη διάρκεια της Εικονομαχίας και εντάσσεται στην ένδοξη χορεία των ομολογητών της Εκκλησίας μας.