Στη βρετανική δικαιοσύνη προσέφυγε προληπτικά η χώρα μας για να κατοχυρώσει την πρόωρη εξαγορά δικαιωμάτων, που είχε δώσει σε επενδυτές κατά το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους (PSI) το 2012.
Τότε, επί κυβέρνησης Λουκά Παπαδήμου, η χώρα είχε εκδώσει τα περιβόητα warrants με ρήτρα ΑΕΠ, δηλαδή τίτλους που αποδίδουν πληρωμές όταν η οικονομική ανάπτυξη ξεπερνάει ένα ορισμένο όριο. Ηταν το «τυράκι» που είχε προσφέρει η τότε μνημονιακή κυβέρνηση για να πείσει τους κατόχους ελληνικών ομολόγων ότι δεν θα χάσουν τα λεφτά τους, καθώς με το «κούρεμα» του PSI τα ομόλογα της χώρας είχαν «ψαλιδιστεί» πάνω από 50%. Αυτό το «γλυκαντικό» προέβλεπε πως οι επενδυτές θα λάμβαναν ανταμοιβή σε περίπτωση που το ΑΕΠ της χώρας ξεπερνούσε τα 267 δισ. ευρώ και ο ρυθμός ανάπτυξης το 2%.
Η δικαστική προσφυγή της Ελλάδας πιθανότατα αποσκοπεί στην αποτροπή του κινδύνου να μηνυθεί από διαφωνούντες πιστωτές σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να τιμολογηθούν τα warrants. Με την πρόωρη εξαγορά των δικαιωμάτων, το Ελληνικό Δημόσιο θα εξοικονομούσε πολλά χρήματα, καθώς, σύμφωνα με τους όρους της αρχικής συμφωνίας, η χώρας μας θα έπρεπε να καταβάλει τόκους ύψους περίπου 375 εκατ. ευρώ το 2027, εάν το ΑΕΠ της ξεπεράσει τα 267 δισ. ευρώ και η οικονομική ανάπτυξη ξεπεράσει το 2%, ενώ η επαναγορά των warrants θα της κόστιζε περίπου 156 εκατ. ευρώ.
Την περίοδο των Μνημονίων όλες οι συμφωνίες για το χρέος πραγματοποιούνταν με βάση το βρετανικό δίκαιο, κάτι που είχε προκαλέσει σφοδρές πολιτικές αντιπαραθέσεις. Ετσι, με αυτή τη δέσμευση καθ’ υπόδειξη των δανειστών κάθε φορά που η Ελλάδα θα κληθεί να αντιμετωπίσει το οποιοδήποτε ζήτημα, θα πρέπει να απευθύνεται στη βρετανική δικαιοσύνη, χωρίς κανείς να εγγυάται το αποτέλεσμα της διαδικασίας.
Αξίζει να σημειωθεί πως τον περασμένο μήνα ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) προχώρησε στην επαναγορά των warrants, καθώς η τιμή τους στη δευτερογενή αγορά, όπου διαπραγματεύονται, ήταν πολύ χαμηλότερη από την ονομαστική τους αξία. Τα warrants με ρήτρα ΑΕΠ έχουν χαμηλή αξία, με αποτέλεσμα να είναι δύσκολη η αποτίμησή τους. Τα ελληνικά warrants έχουν σήμερα τιμή περίπου 30 σεντς, σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg.
Σύμφωνα με το πρακτορείο Bloomberg, την περασμένη εβδομάδα η χώρα μας κατέθεσε αγωγή κατά της Wilmington Trust, του διαχειριστή (trustee) των warrants. Με βάση δικαστικά έγγραφα που επικαλείται το διεθνές πρακτορείο, η Ελλάδα ζητά από το βρετανικό δικαστήριο να στηρίξει την εγκυρότητα της προσφοράς της για την αγορά όλων των ανεξόφλητων warrants που συνδέονται με το ΑΕΠ και λήγουν το 2042 και να επιβεβαιώσει ότι η τιμή της υπολογίστηκε σωστά.
Η κίνηση αυτή έρχεται μετά την «αμφισβήτηση» από ορισμένους κατόχους των warrants για την εγκυρότητα της ειδοποίησης που εξέδωσε η Ελλάδα για την άσκηση δικαιώματος επαναγοράς τους πολύ πριν από τη λήξη τους. Ο διακανονισμός της επαναγοράς είναι προγραμματισμένος για σήμερα, 14 Μαΐου, ενώ, σύμφωνα με τα δικαστικά έγγραφα, κάτοχοι των ομολόγων αμφισβήτησαν επίσης τον υπολογισμό της τιμής αγοράς. Η ταυτότητα των κατόχων των warrants που αμφισβητούν την άσκηση του δικαιώματος εξαγοράς δεν έχει γνωστοποιηθεί. Η Ελλάδα εκπροσωπείται από τη δικηγορική εταιρία Cleary Gottlieb Steen & Hamilton.
Ίδια τακτική από Αργεντινή και Ουκρανία
Εκτός από την Ελλάδα, τα warrants έχουν χρησιμοποιηθεί κυρίως από την Αργεντινή και την Ουκρανία ως «γλυκαντικό» για τους πιστωτές στις αναδιαρθρώσεις του χρέους τους. Η Αργεντινή βρίσκεται σε δικαστική διαμάχη με hedge funds για τα δικά της warrants, ενώ η Ουκρανία προσπαθεί να αναδιαρθρώσει τους δικούς της τίτλους.