Την πιθανότητα να οδηγηθεί η διεθνής οικονομία σε μια νέα περίοδο ακραίας αστάθειας, εφόσον το Ιράν προχωρήσει στο ακραίο μέτρο να κλείσει τα Στενά του Ορμούζ, ανέλυσε ο Αναπληρωτής Καθηγητής Γεωπολιτικής και Ενεργειακής Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, Θεόδωρος Τσακίρης.
Ο ίδιος χαρακτήρισε το σενάριο αυτό χαμηλής πιθανότητας, εξαιτίας του ισχυρού αποτρεπτικού ρόλου που διατηρεί ο 5ος Αμερικανικός Στόλος στην περιοχή, αλλά και λόγω της εμπειρίας της Δύσης από αντίστοιχες κινήσεις της Τεχεράνης στο παρελθόν, κατά τη διάρκεια του πολέμου Ιράν-Ιράκ.
«Το σενάριο αυτό, είναι πάρα πολύ χαμηλό ως πιθανότητα. Όχι διότι το Ιράν στερείται αυτή τη στιγμή της πρωτοβουλίας κινήσεων ή δεν έχει τα μέσα για να κάνει κάτι τέτοιο, αλλά διότι είναι τόσο ισχυρός και υπέρτερος από κάθε άποψη, ο αποτρεπτικός ρόλος του πέμπτου αμερικανικού στόλου και τα σενάρια τα οποία έχουν προβάλει ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 80, γιατί αυτό το σενάριο έχει προσπαθήσει να το κάνει στην πράξη κατά τον πόλεμο του Ιράν-Ιράκ από το 84 περίπου ως το 86, στο 88. Ξέρουν πώς να το κάνουν. Οπότε, το να κλείσουν τα στενά του Ορμούζ, ακόμα και αν το κάνουν, ακόμα και να πούμε ότι είχαν το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού που δεν το έχουν γιατί τους περιμένουν όλοι ως δυνητικό σενάριο αντίδρασης, ακόμα και να το πετύχαιναν, είναι θέμα μερικών ημερών, το πολύ βδομάδας, ίσως λίγο παραπάνω, για να ανοίξουν. Δεν μπορεί να κρατήσει για πολλές μέρες. Είναι θέμα πόσες μέρες θα πάρει για να καθαρίσουν τις νάρκες και να βρούνε τις υποβρύχιες νάρκες, τις νάρκες πυθμένα και οτιδήποτε άλλο μπορεί το Ιράν να χρησιμοποιήσει. Δεν νομίζω ότι ακόμα και να το κλείσει μπορεί να κρατήσει για μεγάλο χρονικό διάστημα» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Τσακίρης και συνέχισε:
«Αλλού είναι το δυνητικό ρίσκο το μεγάλο και εδώ έχει σχέση με το να χτυπηθούν οι πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της Σαουδικής Αραβίας πρωτίστως και των υπολοίπων κρατών του Κόλπου, το Κατάρ ουσιαστικά για το φυσικό αέριο και τη Σαουδική Αραβία για το πετρέλαιο, σε μια απέλπιδα προσπάθεια του καθεστώτος να ανεβάσει τις τιμές προκειμένου να υποχρεώσει τον Τραμπ να πιέσει τον Νετανιάχου. Αυτή είναι απλοϊκά, λίγο πολύ η αλυσίδα των αντιδράσεων, την οποία όμως έχουν στο μυαλό τους, αν και ακόμα και σε αυτή την περίπτωση αυτό θα σημαίνει πρακτικά ότι το Ιράν θα ανοίξει όλη την ενεργειακή της βιομηχανία σε συντριπτικά πλήγματα, εννοώ συγκρούσεις ουσιαστικά. Γι’ αυτό, αν είναι να προχωρήσουν να κάνουν κάτι τέτοιο, δεν πρόκειται να είναι κάτι το οποίο θα είναι μαζικό. Θα είναι κάτι το οποίο πρέπει να είναι στοχευμένο για να λειτουργήσει ως αποτροπή περαιτέρω επιθέσεων. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μια μεγάλη αύξηση της τιμής για κάποιες μέρες μέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάσταση, αλλά είναι η μόνη ουσιαστική επιλογή που εξακολουθούν να έχουν και αυτό θα είναι η έσχατη επιλογή βέβαια, στην περίπτωση που το καθεστώς θα είναι στα πρόθυρα της κατάρρευσης.
«Αυτό είναι το σενάριο στο οποίο δεν θέλουμε να φθάσουμε»
Ο καθηγητής εξήγησε πως ο φόβος για ένταση και διάρκεια ενός φαινομένου αυξήσεων στις τιμές της ενέργειας και στον πληθωρισμό σε διεθνές επίπεδο, μπορεί να συμβεί μόνο αν αρχίσουν οι Ιρανοί και στοχοποιούν και καταστρέφουν πετρελαϊκές εγκαταστάσεις των Αράβων του Κόλπου.
«Δεν με ανησυχεί τόσο πολύ το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ αυτό καθαυτό. Αυτό είναι που με ανησυχεί και υπάρχει προηγούμενο για το τι έκανε το Ιράν. Αλλά εκεί είχε το πλεονέκτημα, είχε και έχει ακόμα τα μέσα να το κάνει. Το θέμα είναι αν έχει την επιμελητεία, τη δομή διοίκησης δυνάμεων και βεβαίως αν έχει σκεφτεί τα επόμενα βήματα. (…) Αν αισθανθούν ότι καταρρέουν, μπορούν να πάνε σε μια λογική του γαία πυρί μιχθήτω. Δεν με ενδιαφέρει δηλαδή τι θα γίνει εάν δεν εξάγω εγώ πετρέλαιο, δεν θα εξάγει κανένας» υπογράμμισε και κατέληξε:
«Αυτό είναι το σενάριο σε αυτό το σημείο στο οποίο δεν θέλουμε να φθάσουμε. Μέχρι στιγμής δεν αντιδρούν εναντίον των στόχων αυτών. Στοχεύουν το Ισραήλ. Κάποια στιγμή θα τους τελειώσουν οι πύραυλοι, θα τους τελειώσουν οι εκτοξευτές, είναι ήδη στο 50% όσο αφορά τους εκτοξευτές, λένε τουλάχιστον οι ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις. Αυτή η φθορά μπορεί να συνεχιστεί για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα και παρά την ιδεολογία και παρά τη γεωπολιτική της τοποθέτηση, ο Χομεϊνί ο ίδιος, ο οποίος είχε πολύ μεγαλύτερο εκτόπισμα από την παρούσα ηγεσία και είχε περάσει τη χώρα του δια πυρός και σιδήρου επί οκτώ χρόνια με τον πόλεμο Ιράν-Ιράκ αλλά και εσωτερικά, όταν κατάλαβε ότι κινδυνεύει πλέον η βιωσιμότητα της ισλαμικής επανάστασης, είπε το περίφημο θα πιώ το δηλητήριο, το οποίο μου δίνετε και θα δεχθώ την εκεχειρία. Ο κύριος Χαμενεΐ προσεγγίζει σιγά σιγά αυτό το επίπεδο, αλλά το ότι όσο το προσεγγίζει δεν θα του δίνει μια γραμμική εξέλιξη, μπορεί να έχουμε πολύ μεγάλες αναταράξεις στο ενδιάμεσο. Γι’ αυτό ελπίζω να υπάρξει κάποια διπλωματική λύση, διότι ακόμα κανείς δεν ξέρει πού είναι το εμπλουτισθέν ουράνιο του Ιράν, το οποίο μπορεί να εξακολουθεί να χρησιμοποιηθεί για να παράξει πυρηνικά όπλα, έστω και αν αυτή τη στιγμή δεν ξέρω σε τι βαθμό έχουν καταστραφεί όντως οι εγκαταστάσεις στο Φορντό».
Δείτε επίσης:
- Ισραήλ: Χτύπησε τις πυρηνικές εγκαταστάσεις Φορντό και κεντρικό κτίριο των «Φρουρών της Επανάστασης»
- Στόχος το μεγαλύτερο κοίτασμα φυσικού αερίου στον κόσμο – Συναγερμός στο Κατάρ μετά τα ισραηλινά πλήγματα στο Ιράν
