Πώς η Γαλλία του Μακρόν έγινε παράδειγμα προς αποφυγή

Η Γαλλία του Εμανουέλ Μακρόν έχει βρεθεί τα τελευταία χρόνια στο επίκεντρο των ευρωπαϊκών ανησυχιών για τα δημόσια οικονομικά.

Το έλλειμμα ξεπέρασε το 5,8% του ΑΕΠ, το υψηλότερο στην Ευρωζώνη, ενώ το δημόσιο χρέος αγγίζει επίπεδα που συγκρίνονται μόνο με αυτά της Ελλάδας και της Ιταλίας. Η κατάσταση έχει ήδη «ρίξει» δύο πρωθυπουργούς, με τον Φρανσουά Μπαϊρού να αποχωρεί μετά την αποτυχία να περάσει ένα πακέτο μέτρων 44 δισ. ευρώ για τη μείωση του ελλείμματος.

Οι ρίζες του προβλήματος δεν είναι μόνο συγκυριακές, όπως η πανδημία και η ενεργειακή κρίση. Από το 2017, ο Μακρόν ξεκίνησε μια φιλόδοξη ατζέντα μείωσης φόρων και ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας. Ο φόρος στον πλούτο αντικαταστάθηκε με έναν περιορισμένο φόρο ακίνητης περιουσίας, μειώθηκε ο εταιρικός φόρος από το 33% στο 25% και θεσπίστηκε ενιαίος φόρος 30% στα κεφαλαιακά εισοδήματα. Αν και οι κινήσεις αυτές ενίσχυσαν την ελκυστικότητα της Γαλλίας για επενδύσεις και μείωσαν την ανεργία, οι απώλειες εσόδων ήταν τεράστιες και δεν καλύφθηκαν ποτέ από αντίστοιχες περικοπές δαπανών.

Στη συνέχεια, οι αλλεπάλληλες κρίσεις οδήγησαν το Παρίσι σε μια πολιτική «ό,τι κι αν κοστίσει». Η στήριξη της πανδημίας άγγιξε τα 170 δισ. ευρώ, ενώ στην ενεργειακή κρίση δόθηκαν επιδοτήσεις 72 δισ. για να συγκρατηθούν οι τιμές. Σε αντίθεση με άλλες χώρες της Ευρωζώνης, η Γαλλία κράτησε τα μέτρα αυτά για μεγαλύτερο διάστημα, με αποτέλεσμα να διογκωθεί ακόμη περισσότερο το χρέος.

Η Γαλλία στα πρόθυρα οικονομικής και πολιτικής κατάρρευσης

Οι οικονομολόγοι του Financial Times εκτιμούν ότι η κατάσταση είναι πλέον δύσκολα διαχειρίσιμη: το φορολογικό βάρος ήδη συγκαταλέγεται στα υψηλότερα του ΟΟΣΑ, η παραγωγικότητα δεν αυξάνεται με τον απαιτούμενο ρυθμό και η πολιτική σκηνή παραμένει βαθιά διχασμένη. Η Αριστερά ζητά αυξήσεις φόρων για τους πλούσιους και αναστολή της μεταρρύθμισης στο συνταξιοδοτικό, ενώ ο Μακρόν φοβάται ότι κάτι τέτοιο θα ξηλώσει όλη την πολιτική του κληρονομιά.

Η Γαλλία δεν έχει ισοσκελίσει προϋπολογισμό από τη δεκαετία του 1970 και συνεχίζει να διαθέτει το μεγαλύτερο ποσοστό ΑΕΠ σε δημόσιες δαπάνες στον ανεπτυγμένο κόσμο. Όπως τονίζουν ειδικοί, η αντιμετώπιση του ελλείμματος δεν είναι αδύνατη, απαιτεί όμως ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο με περικοπές σε πολλούς τομείς και πολιτική συναίνεση που σήμερα μοιάζει ανέφικτη.

Το πραγματικό ερώτημα είναι αν το Παρίσι μπορεί να περιμένει έως τις εκλογές του 2027 για να βρεθεί μια λύση, ή αν στο μεταξύ η Γαλλία θα συνεχίσει να αποτελεί τον «αδύναμο κρίκο» της Ευρωζώνης.

Δείτε Επίσης:

• Νέες αυξήσεις τιμών για τα F-35: Η Ελβετία βλέπει το κόστος να εκτοξεύεται κατά 610 εκατ. δολάρια