Δικαστές του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ εξέφρασαν αμφιβολίες σχετικά με τη νομιμότητα των σαρωτικών δασμών του Ντόναλντ Τραμπ, σε μια υπόθεση με επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία, η οποία σηματοδοτεί μια σημαντική δοκιμασία για τις εξουσίες του Αμερικανού Προέδρου.
Συντηρητικοί και φιλελεύθεροι δικαστές αμφισβήτησαν έντονα τον δικηγόρο που εκπροσωπεί την κυβέρνηση Τραμπ σχετικά με το εάν ένας νόμος του 1977 που προοριζόταν για χρήση σε εθνικές έκτακτες ανάγκες, έδινε στον Τραμπ την εξουσία που ισχυριζόταν να επιβάλλει δασμούς ή εάν ο Ρεπουμπλικάνος Πρόεδρος είχε παρέμβει στις εξουσίες του Κογκρέσου.
Ωστόσο, ορισμένοι από τους συντηρητικούς δικαστές τόνισαν επίσης την εγγενή εξουσία των Προέδρων στις συναλλαγές με ξένες χώρες, υπονοώντας ότι το δικαστήριο θα μπορούσε να διχαστεί έντονα στην έκβαση της υπόθεσης. Το δικαστήριο έχει συντηρητική πλειοψηφία 6-3.
Οι διαφωνίες, που διήρκεσαν περισσότερο από 2,5 ώρες, διατυπώθηκαν σε εφέσεις της κυβέρνησης, αφού τα κατώτερα δικαστήρια αποφάνθηκαν ότι η άνευ προηγουμένου χρήση του εν λόγω νόμου από τον Τραμπ για την επιβολή των δασμών, υπερέβη την εξουσία του.
Επιχειρήσεις που επηρεάστηκαν από τους δασμούς και 12 Πολιτείες των ΗΠΑ, στις περισσότερες από τις οποίες ηγούνται οι Δημοκρατικοί, αμφισβήτησαν τους δασμούς και τη νομιμότητά τους.

Το παρασκήνιο της αμφισβήτησης της νομιμότητας
Ο Συντηρητικός Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου Τζον Ρόμπερτς δήλωσε στον Γενικό Εισαγγελέα των ΗΠΑ Ντ. Τζον Σάουερ, υποστηρίζοντας την κυβέρνηση, ότι οι δασμοί είναι «η επιβολή φόρων στους Αμερικανούς και αυτή ήταν πάντα η βασική εξουσία του Κογκρέσου».
Οι δασμοί – φόροι στα εισαγόμενα αγαθά – θα μπορούσαν να προσθέσουν έως και τρισεκατομμύρια δολάρια σε έσοδα για τις Ηνωμένες Πολιτείες κατά την επόμενη δεκαετία. Το Σύνταγμα των ΗΠΑ δίνει στο Κογκρέσο την εξουσία να επιβάλλει φόρους και δασμούς.
Ο Ρόμπερτς ανέφερε ότι το δικαστήριο θα μπορούσε να εφαρμόσει το δόγμα των «μεγάλων ερωτημάτων», το οποίο απαιτεί οι ενέργειες της εκτελεστικής εξουσίας με τεράστια οικονομική και πολιτική σημασία να έχουν σαφή εξουσιοδότηση από το Κογκρέσο.
«Η δικαιολόγηση χρησιμοποιείται για την εξουσία επιβολής δασμών σε οποιοδήποτε προϊόν, από οποιαδήποτε χώρα, σε οποιοδήποτε ποσό, για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα. Δεν υπονοώ ότι δεν υπάρχει, αλλά φαίνεται ότι αυτή είναι μια μείζων εξουσία, και η βάση για αυτόν τον ισχυρισμό φαίνεται να είναι μια ασυνέπεια», δήλωσε ο Ρόμπερτς.
Το Ανώτατο Δικαστήριο εφάρμοσε το δόγμα των «μεγάλων ερωτημάτων» για να καταρρίψει βασικές πολιτικές του Δημοκρατικού προκατόχου του Τραμπ, Τζο Μπάιντεν.

Οι πιέσεις Τραμπ
Ο Τραμπ έχει ασκήσει πιέσεις στο Ανώτατο Δικαστήριο για να διατηρήσει τους δασμούς που έχει αξιοποιήσει ως βασικό εργαλείο οικονομικής και εξωτερικής πολιτικής.
Μια απόφαση κατά της νομιμότητας των δασμών και κατά του Τραμπ θα σηματοδοτούσε μια σημαντική αλλαγή για το δικαστήριο, το οποίο τον έχει υποστηρίξει σε μια σειρά αποφάσεων που επιτρέπουν προσωρινά τις εκτεταμένες ενέργειές του σε τομείς τόσο ποικίλους όσο η καταστολή της μετανάστευσης, η απόλυση αξιωματούχων των ομοσπονδιακών υπηρεσιών και η απαγόρευση των τρανς στις ένοπλες δυνάμεις.
Ο Αμερικανός Πρόεδρος επικαλέστηκε τον Διεθνή Νόμο περί Έκτακτης Ανάγκης Οικονομικών Εξουσιών, ή IEEPA, για να επιβάλει τους δασμούς σε σχεδόν κάθε εμπορικό εταίρο των ΗΠΑ. Ο νόμος επιτρέπει σε έναν Πρόεδρο να ρυθμίζει το εμπόριο σε περίπτωση εθνικής έκτακτης ανάγκης.
Έγινε έτσι ο πρώτος Πρόεδρος που χρησιμοποίησε τον IEEPA για τον σκοπό αυτό, έναν από τους πολλούς τρόπους με τους οποίους έχει διευρύνει τα όρια της εκτελεστικής εξουσίας από τότε που επέστρεψε στο αξίωμα τον Ιανουάριο.
Η Συντηρητική Δικαστής Έιμι Κόνεϊ Μπάρετ ρώτησε τον Σάουερ σχετικά με τον ισχυρισμό του ότι η διατύπωση του IEEPA που παρέχει στους Προέδρους έκτακτη εξουσία για τη ρύθμιση των εισαγωγών, περιλαμβάνει και τους δασμούς.
«Μπορείτε να υποδείξετε οποιοδήποτε άλλο σημείο στον κώδικα ή οποιαδήποτε άλλη χρονική στιγμή στην ιστορία όπου η φράση ‘ρύθμιση εισαγωγών’ έχει χρησιμοποιηθεί για την παροχή εξουσίας επιβολής δασμών;» ρώτησε η Μπάρετ τον Σάουερ.
Η Φιλελεύθερη Δικαστής Κετάντζι Μπράουν Τζάκσον δήλωσε ότι το IEEPA είχε ως στόχο να περιορίσει την προεδρική εξουσία, όχι να την επεκτείνει. «Είναι αρκετά σαφές ότι το Κογκρέσο προσπαθούσε να περιορίσει τις έκτακτες εξουσίες του Προέδρου», είπε η Τζάκσον.
Ενώ το Ανώτατο Δικαστήριο συνήθως χρειάζεται μήνες για να εκδώσει αποφάσεις μετά την ακρόαση των επιχειρημάτων, η κυβέρνηση του ζήτησε να ενεργήσει γρήγορα σε αυτήν την περίπτωση, αν και ο χρόνος της απόφασης παραμένει ασαφής.
Ο Υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, ο οποίος παρευρέθηκε στις συζητήσεις της Τετάρτης (5/11), δήλωσε ότι εάν το Ανώτατο Δικαστήριο αποφανθεί κατά του Τραμπ, η κυβέρνηση θα στραφεί σε άλλες νομικές Αρχές για να διασφαλίσει ότι οι δασμοί του θα παραμείνουν σε ισχύ.
«Αδίστακτα εμπορικά αντίποινα»
Η IEPA δίνει στον Πρόεδρο την εξουσία να αντιμετωπίσει «μια ασυνήθιστη και εξαιρετική απειλή» εν μέσω εθνικής έκτακτης ανάγκης. Ιστορικά είχε χρησιμοποιηθεί για την επιβολή κυρώσεων σε εχθρούς ή για το πάγωμα των περιουσιακών τους στοιχείων.
Ο Σάουερ είπε ότι ο Τραμπ έκρινε ότι τα εμπορικά ελλείμματα των ΗΠΑ έχουν φέρει το έθνος στο χείλος μιας οικονομικής και εθνικής καταστροφής ασφαλείας και ότι οι δασμοί τον έχουν βοηθήσει να διαπραγματευτεί εμπορικές συμφωνίες.
Η αποδέσμευση αυτών των συμφωνιών «θα μας εξέθετε σε αδίστακτα εμπορικά αντίποινα από πολύ πιο επιθετικές χώρες και θα οδηγούσε την Αμερική από την ισχύ στην αποτυχία με καταστροφικές οικονομικές και εθνικές συνέπειες ασφαλείας», είπε ο Σάουερ.
Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ πυροδότησε έναν παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο όταν επέστρεψε στην προεδρία, αποξενώνοντας τους εμπορικούς εταίρους, αυξάνοντας την αστάθεια στις χρηματοπιστωτικές αγορές και τροφοδοτώντας την παγκόσμια οικονομική αβεβαιότητα.
Έχει χρησιμοποιήσει τους δασμούς για να αποσπάσει παραχωρήσεις και να επαναδιαπραγματευτεί εμπορικές συμφωνίες και ως… ρόπαλο για να τιμωρήσει χώρες σε μη εμπορικά πολιτικά ζητήματα.
Ο Τραμπ επικαλέστηκε την IEEPA επιβάλλοντας δασμούς σε προϊόντα που εισάγονται από μεμονωμένες χώρες για να αντιμετωπίσει αυτό που χαρακτήρισε «εθνική έκτακτη ανάγκη» που σχετίζεται με τα εμπορικά ελλείμματα των ΗΠΑ, καθώς και ως οικονομικό μοχλό πίεσης στην Κίνα, τον Καναδά και το Μεξικό για να περιορίσουν τη διακίνηση της φαιντανύλης και παράνομων ναρκωτικών στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Το παράδειγμα του Νίξον ως επιχείρημα για τη νομιμότητα των δασμών
Τονίζοντας τις εξουσίες του Προέδρου στον τομέα των εξωτερικών υποθέσεων, ο Σάουερ είπε στους δικαστές ότι το δόγμα των «μεγάλων ερωτημάτων» δεν θα πρέπει να εφαρμόζεται σε αυτό το πλαίσιο.
Ο Συντηρητικός Δικαστής Μπρετ Κάβανο έδειξε «πιθανή συμπάθεια» για τον Τραμπ, αντικρούοντας το επιχείρημα ότι είχε κάνει κάτι καινοτόμο που θα μπορούσε να εμπλέκει το δόγμα.
Ο Κάβανο σημείωσε ότι ο Πρόεδρος Ρίτσαρντ Νίξον επέβαλε παγκόσμιο δασμό βάσει του προηγούμενου νόμου του IEEPA τη δεκαετία του 1970, ο οποίος περιείχε παρόμοια διατύπωση σχετικά με τη ρύθμιση των εισαγωγών. «Αυτό είναι ένα καλό παράδειγμα για εσάς», είπε στον Σάουερ.

Το Ανώτατο Δικαστήριο έχει δείξει εδώ και καιρό σεβασμό στον Τραμπ όσον αφορά την άσκηση εξωτερικής πολιτικής.
Οι δασμοί που βασίζονται στον IEEPA απέφεραν 89 δισεκατομμύρια δολάρια σε εκτιμώμενες εισπράξεις μεταξύ 4 Φεβρουαρίου και 23 Σεπτεμβρίου, όταν δημοσιεύθηκαν τα πιο πρόσφατα στοιχεία από την Υπηρεσία Τελωνείων και Προστασίας των Συνόρων των ΗΠΑ.
Νομιμότητα ή υπονόμευση;
Ερωτήσεις που έθεσε ο συντηρητικός δικαστής Νιλ Γκόρσατς υποδηλώνουν ότι πιστεύει ότι οι ισχυρισμοί του Σάουερ σχετικά με το εύρος των εγγενών εξουσιών του Προέδρου σε εξωτερικές υποθέσεις θα απειλούσαν να υπονομεύσουν τον διαχωρισμό εξουσιών του Συντάγματος μεταξύ της εκτελεστικής και της νομοθετικής εξουσίας της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.
«Τι θα εμπόδιζε το Κογκρέσο να παραιτηθεί απλώς από κάθε ευθύνη για τη ρύθμιση του εξωτερικού εμπορίου – ή, για το θέμα αυτό, να κηρύξει πόλεμο – στον Πρόεδρο;» ρώτησε ο Γκόρσατς.
*Κεντρική φωτογραφία: Image by Jordan Garner from Pixabay
Πηγή: Reuters
Δείτε επίσης:
- Σχέδιο αποπυρηνικοποίησης ΗΠΑ, Κίνας, Ρωσίας αποκάλυψε ο Τραμπ
- Τραμπ Vs Μαμντάνι: «Επιλογή ανάμεσα στον κομμουνισμό και την κοινή λογική»
- Πούτιν: Προετοιμαστείτε για πυρηνικές δοκιμές – Εκτόξευση διηπειρωτικού πυραύλου από ΗΠΑ




