Tη Δευτέρα 9 Μαΐου, τις ώρες που ο κόσμος θα περιμένει να ακούσει τι θα πει ο Πούτιν κατά την παρέλαση της Ημέρας της Νίκης, θα συνδιασκέπτονται οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδος, Κύπρου, Ισραήλ και ΗΠΑ.
- Από τον Σάββα Καλεντερίδη
Η συμμετοχή του κυρίου Μπλίνκεν στη συγκεκριμένη συνδιάσκεψη έρχεται σε μια περίοδο που οι ΗΠΑ απέσυραν τη στήριξή τους από τον αγωγό EastMed και έδειξαν το ενδιαφέρον τους για τα ενεργειακά της περιοχής μας με την επίσκεψη της υφυπουργού Εξωτερικών κυρίας Νούλαντ και με την τοποθέτηση του κ. Πάιατ στη θέση του υφυπουργού Εξωτερικών, με αρμοδιότητα την Ενεργειακή Ασφάλεια.
Άρα, αυτό που αναμένεται να συζητηθεί στη συνδιάσκεψη των τεσσάρων είναι το θέμα της ενεργειακής απεξάρτησης της Ευρώπης από τη Ρωσία, σε συνδυασμό με το θέμα της εξόρυξης και της μεταφοράς του φυσικού αερίου της ανατολικής Μεσογείου, ήτοι της Κύπρου και του Ισραήλ.
Πριν από τη συνδιάσκεψη, ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών κ. Δένδιας είχε τηλεφωνική συνομιλία με τον ομόλογό του της Κυπριακής Δημοκρατίας. Εγραψε για το θέμα ο κ. Δένδιας στο twitter: «Στο πλαίσιο των τακτικών επαφών μας, είχα εκτεταμένη τηλεφωνική συνομιλία με τον ΥΠΕΞ της Κύπρου Ιωάννη Κασουλίδη. Συζητήσαμε για τον περαιτέρω συντονισμό Ελλάδας - Κύπρου και την επικείμενη τηλεδιάσκεψη των ΥΠΕΞ Ελλάδας, Ισραήλ, Κύπρου και ΗΠΑ».
Να σημειωθεί ότι η συνδιάσκεψη των τεσσάρων θα γίνει μέσω τηλεδιάσκεψης, επειδή, όπως αναφέρει ο Aνδρέας Πιμπίσιης σε άρθρο του στον «Φιλελεύθερο» Κύπρου, «η αμερικανική πλευρά ήθελε οι συνομιλίες των τεσσάρων υπουργών να πραγματοποιηθούν το συντομότερο δυνατό και να μην αφήσουν τον χρόνο να παρέλθει μέχρι να βρεθεί βολική ημέρα για όλους».
Είναι φυσικό να σκεφτεί κανείς ότι η συγκεκριμένη συνδιάσκεψη γίνεται βεβιασμένα για να προηγηθεί της επίσκεψης του Ελληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην Ουάσινγκτον.
Πρώτα είχαμε την κυρία Νούλαντ, η οποία έθεσε το πλαίσιο. Αμέσως μετά ακολούθησε η επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Κωνσταντινούπολη, την οποία ο κ. Πάιατ δήλωσε ότι στήριξε. Τι επακολούθησε της συνάντησης της Κωνσταντινούπολης το σχολιάσαμε στο άρθρο μας της Παρασκευής.
Τώρα ακολουθεί η συνδιάσκεψη των τεσσάρων, για να έχουν καθοριστεί ορισμένα πράγματα πριν από την επίσκεψη του κ. Μητσοτάκη στην Ουάσινγκτον.
Ένα από τα πράγματα που είδαμε να αναφέρονται για το θέμα είναι η ανάγκη που υπάρχει, σύμφωνα με την αμερικανική διοίκηση, να απεξαρτηθεί η Τουρκία ενεργειακά από τη Ρωσία.
Σύμφωνα με τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (EPDK), με βάση τα στοιχεία του Δεκεμβρίου 2021, η Τουρκία προμηθεύεται φυσικό αέριο από τις εξής χώρες: Ρωσία: ποσοστό 33,42%, ΗΠΑ: 17,04%, Ιράν: 13,83%, Αζερμπαϊτζάν: 12,08%, Αλγερία: 10,26%, Αίγυπτο: 7.93%, Ισπανία: 2,09%... Αν εξετάσουμε τη συμπεριφορά της Τουρκίας γενικώς αλλά και ειδικώς στο θέμα της Ουκρανίας, ο Ερντογάν θα επιχειρήσει να εκμεταλλευτεί τη βιασύνη των ΗΠΑ για απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο, για να κερδίσει πολιτικά στην Κύπρο, στην ανατολική Μεσόγειο και στο Αιγαίο.
Με άλλα λόγια, «θα μας κάνει τη χάρη» να θέσει εκτός λειτουργίας τους αγωγούς BlueStream και TurkishStream, που μεταφέρουν φυσικό αέριο από τη Ρωσία, «θα μας κάνει τη χάρη» να δεχτεί έναν αγωγό να περνά από το τουρκικό έδαφος για να μεταφέρει το φυσικό αέριο του Ισραήλ και της Κύπρου στην τουρκική αλλά και την ευρωπαϊκή αγορά, υπό την προϋπόθεση ότι η Κύπρος και η Ελλάδα θα είναι «συνεργάσιμες» και θα δεχτούν αλά τούρκα λύσεις σε όλα τα ζητήματα.
Αν έχουμε προσεγγίσει τα θέματα σωστά, στην τετραμερή της Δευτέρας περιμένει εξαιρετικά δύσκολο έργο τους υπουργούς Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας.
Αν δεν έχουν ήδη στα χέρια τους ένα καλά επεξεργασμένο σχέδιο, επαναλαμβάνουμε, καλά επεξεργασμένο σχέδιο -και όχι πομφόλυγες και φληναφήματα, όπως για παράδειγμα τα ΜΟΕ του κ. Κασουλίδη- που θα δίνει απαντήσεις στις απαιτήσεις που είναι βέβαιο ότι θα τεθούν στο τραπέζι των συνομιλιών, αν δεν έχουν έτοιμο σχέδιο λύσης του Κυπριακού, ως ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ και ΑΠΑΡΑΒΙΑΣΤΗ προϋπόθεση για να συζητηθεί οποιαδήποτε λύση στο θέμα της μεταφοράς του φυσικού αερίου, τότε θα βρεθούμε ενώπιον δυσάρεστων καταστάσεων που δεν θα μπορέσουμε να διαχειριστούμε.
Να μην ξεχνούν οι διπλωμάτες που ελπίζω να επεξεργάζονται ένα τέτοιο σχέδιο ότι βρισκόμαστε σε πολεμική περίοδο. Αυτό θα επικαλεστεί η αμερικανική πλευρά, τον πόλεμο που έχει ξεσπάσει μεταξύ Δύσης και Ρωσίας και την αδήριτη ανάγκη για τα στρατηγικά συμφέροντα της Δύσης να παραμείνει η Τουρκία στο δυτικό στρατόπεδο και να μην παραμείνει προσδεδεμένη ενεργειακά στη Ρωσία.
Ήδη, για τα F-16 Viper μάς έχει πει ο κ. Μπλίνκεν κάτι ανάλογο. Για να μην παραμείνει η Τουρκία και στρατιωτικά συνδεδεμένη με τη Ρωσία και μετά τους S-400 αναγκαστεί να αγοράσει αεροσκάφη 5ης γενιάς και πάλι από τη Ρωσία, πρέπει να επιταχυνθούν οι διαδικασίες και να ξεπεραστούν τα γραφειοκρατικά προβλήματα και να της δοθούν τα F-16 Viper.
Ακριβώς ίδια θα είναι και τα επιχειρήματα για το φυσικό αέριο, τον αγωγό μέσω Τουρκίας, τις έρευνες και τη συνδιαχείριση των κοιτασμάτων στην ανατολική Μεσόγειο και στο Αιγαίο. Οι δύο κυβερνήσεις, της Ελλάδος και της Κύπρου, θα πρέπει να ζητήσουν και συγκεκριμένες ΓΡΑΠΤΕΣ εγγυήσεις από την Ουάσινγκτον και το Τελ Αβίβ, που θα διασφαλίζουν τα εθνικά μας συμφέροντα, και όχι προφορικές διαβεβαιώσεις, που είναι γραμμένες στον… πάγο.
Να θυμούνται, δε, όλοι οι εμπλεκόμενοι ότι από τη συνάντηση των τεσσάρων της Δευτέρας θα εξαρτηθεί σε κάποιο βαθμό και αν θα είναι πετυχημένο το ταξίδι του κ. Μητσοτάκη στην Ουάσινγκτον.