Η Συρία, οι ΗΠΑ και η Τουρκία

Η χειραψία στο Ριάντ του Ντόναλντ Τραμπ με τον Αχμετ αλ Σάρα, μεταβατικό πρόεδρο της Συρίας, ο οποίος σκότωσε Αμερικανούς όταν ήταν εντεταγμένος στην Αλ Κάιντα, στο Ιράκ, μας δείχνει ότι οι ΗΠΑ έχουν τα σχέδιά τους για την περιοχή, στα οποία συμπεριλαμβάνονται και οι τζιχαντιστές της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ, που διοικεί πλέον τη Συρία.

Στο παρελθόν είχαν κυκλοφορήσει χάρτες της περιοχής από Αμερικανούς πρώην αξιωματούχους, που ήθελαν τα σύνορα 21 χωρών από τη ΒΔ Αφρική έως την Αραβική Χερσόνησο και τη Μέση Ανατολή, της Τουρκίας συμπεριλαμβανομένης, να αλλάζουν και να δημιουργούνται νέα κράτη.

Ενα από τα πιο γνωστά -εμβληματικά θα λέγαμε- άρθρα σχετικά με το θέμα είναι εκείνο του συνταγματάρχη ε.α. του αμερικανικού στρατού, Ralph Peters, που δημοσιεύτηκε τον Ιούνιο του 20026, στην επιθεώρηση των Ενόπλων Δυνάμεων, με τίτλο «Blood Borders».

Ο νέος πρέσβης των ΗΠΑ στην Αγκυρα και ειδικός απεσταλμένος του προέδρου Τραμπ για τη Συρία, Tom Barrack, αναφερόμενος στην πολιτική των ΗΠΑ για την περιοχή και προσπαθώντας να διασκεδάσει τους φόβους της Τουρκίας, δήλωσε: «Η συμφωνία Sykes – Picot χώρισε τη Συρία και την ευρύτερη περιοχή όχι για ειρήνη, αλλά για αυτοκρατορικό όφελος. Δεν θα το ξανακάνουμε αυτό».

Στην Τουρκία η δήλωση αυτή από άλλους ερμηνεύτηκε ως «ιστορική αυτοκριτική από το στόμα ενός διπλωμάτη» και ότι πλέον οι ΗΠΑ στέκονται στο πλευρό της Αγκυρας και της Δαμασκού με αυτή τη «σημαντική αλλαγή» στην πολιτική για τη Συρία. Από άλλου, πάλι, ερμηνεύτηκε ως υπενθύμιση ή και κεκαλυμμένη απειλή για ενδεχόμενο διαμελισμό των χωρών της περιοχής.

Ο δημοσιογράφος της εφημερίδας «Μιλιέτ», Χακί Οτζιάλ, γράφει για το θέμα: «Οταν ο Tom Barrack διορίστηκε πρέσβης στην Αγκυρα, μερικοί από εμάς ισχυρίστηκαν ότι ο πρέσβης ήταν “εγγονός των Οθωμανών”, επειδή οι παππούδες του ήταν μαρωνίτες καθολικοί, που μετανάστευσαν στις ΗΠΑ από τη Ζάχλε (στην περιοχή που βρίσκεται τώρα ο Λίβανος) το 1900. Αλλά ήταν καλό, χάρη σε αυτά τα λόγια, όλοι άκουσαν για τη Συμφωνία Sykes – Picot.

Ο Καλιφορνέζος Tom Barrack, του οποίου ο πατέρας ήταν καταστηματάρχης και η μητέρα ήταν γραμματέας, είναι ένας πολυδισεκατομμυριούχος κτηματομεσίτης, όπως ο Τραμπ. Σπούδασε Νομική, αλλά πλούτισε αγοράζοντας και πουλώντας ακίνητα σε πλούσιους Αραβες στην Αμερική και σε άλλες χώρες. Χάρη σε αυτό δημιούργησε καλές σχέσεις με τους ηγέτες του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος και τον Τραμπ. Διαχειρίστηκε τη διαδικασία παράδοσης της εξουσίας από τον Τραμπ το 2017.

Κατά τη δεύτερη επίσκεψη του Αχμέτ αλ Σάρα στην Τουρκία ο πρέσβης των ΗΠΑ συναντήθηκε με τον προσωρινό πρόεδρο της Συρίας. Μετά τη συνάντηση ο πρέσβης μοιράστηκε τις απόψεις του για τη διάσημη Συμφωνία Sykes – Picot λέγοντας: “Πριν από έναν αιώνα, η Δύση επέβαλε ξένες διοικήσεις αναθέτοντας την ηγεσία σε δικούς τους ανθρώπους, και παρουσίασαν χάρτες με τα σύνορα που χάραξαν οι ίδιοι”. Στη συνέχεια είπε ότι η Δύση χώρισε αυτήν την περιοχή για να εξασφαλίσει αυτοκρατορικά κέρδη, δηλώνοντας στο τέλος: “Δεν θα το ξανακάνουμε”».

Σχολιάζοντας τη συνάντηση και τη δήλωση του Αμερικανού διπλωμάτη, ο Τούρκος δημοσιογράφος λέει: «Η ειλικρίνεια είναι καλή. Είναι ιδιαίτερα ευχάριστο όταν ένας πρέσβης από μια χώρα φαίνεται να είναι ειλικρινής. Φαίνεται ότι ο κ. Τομ, παρόλο που δεν είναι απόγονος των Οθωμανών, έχει κληρονομήσει πολλά χαρακτηριστικά από την περιοχή! Κι αυτό γιατί δύο ημέρες μετά την αναφορά του στη Συμφωνία Sykes – Picot, έγραψε στο twitter: “Η Μέση Ανατολή είναι σαν συμπόσιο. Είσαι είτε στη λίστα των καλεσμένων είτε στο “μενού”. Είναι εύκολο να βγεις από τη λίστα των καλεσμένων, αλλά δύσκολο να βγεις από το “μενού”».

Λοιπόν, το πήραμε το μήνυμα! Είτε θα σταθούμε δίπλα στον Τραμπ και θα είμαστε ανάμεσα στους καλεσμένους είτε θα μας φάτε!»

Και συνεχίζει ο Χακί Οτζιάλ:

«Πρώτον, η παραδοχή που έκανε γενναιόδωρα ο πρέσβης για τον ρόλο της Δύσης, συμπεριλαμβανομένης της χώρας του, ανήκει αποκλειστικά στον βρετανικό ιμπεριαλισμό. Η Αγγλία και η Γαλλία ήθελαν να τους στείλουν τους Εβραίους στην Παλαιστίνη για να σώσουν την Ευρώπη από την “εβραϊκή πανούκλα”. Οταν ο σουλτάνος Αμπντουλχαμίτ Β’ αρνήθηκε, αποφάσισαν να εξαλείψουν τους Οθωμανούς και να μοιράσουν τα οθωμανικά εδάφη μεταξύ τους.

Η πατρίδα του πρέσβη, η κοιλάδα Μπεκάα, συμπεριλαμβανομένης της επαρχίας της Δαμασκού, καταλήφθηκε από τον συνταγματάρχη Μαρκ Σάικς και έπειτα από μυστική συμφωνία, το 1915 δόθηκε στην Αγγλία. Η επαρχία της Βαγδάτης “παραδόθηκε” στον Γάλλο δικηγόρο Ντενί Ζορζ Πικό».

Ωστόσο, στο μεταξύ ανακαλύφθηκε πετρέλαιο στις ερήμους του Ιράκ. Χωρίς να ενημερώσει τη Γαλλία και τα μέρη της συμφωνίας, η Αγγλία άλλαξε τη συμφωνία και πήρε την πετρελαϊκή περιοχή για τον εαυτό της, αφήνοντας τον Λίβανο και τη Συρία στη Γαλλία.

Στη συνέχεια οι ΗΠΑ έσωσαν την Ευρώπη, η οποία βρισκόταν σε αντιπαράθεση σε δύο μεγάλους πολέμους, δύο φορές και στη Διάσκεψη της Τεχεράνης το 1943 οι τίτλοι ιδιοκτησίας της περιοχής μεταβιβάστηκαν στις ΗΠΑ, οι οποίες ήταν πολύ διστακτικές στην αρχή.

Ο πρέσβης των ΗΠΑ λέει: «Δεν θα ξανασχεδιάσουμε τον χάρτη», αλλά η αλήθεια δεν είναι ακριβώς έτσι. Ο περιφερειακός χάρτης της Αμερικής είναι ήδη έτοιμος!»

Εμείς απλώς να σημειώσουμε ότι οι απόψεις του Τούρκου δημοσιογράφου δεν είναι περιθωριακές και δεν περιορίζονται σ’ αυτόν. Ενα μεγάλο μέρος του πολιτικού και του στρατιωτικού κατεστημένου βλέπει με καχυποψία την επάνοδο των ΗΠΑ στην περιοχή.