Ζητείται Λάζαρος

Συλλαμβάνω τον εαυτό μου να φιλοσοφεί αυτές τις μέρες με αφορμή τις τρέχουσες πολιτικές εξελίξεις και να διερωτάται: Γιατί η Ν.Δ. απεδείχθη μέχρι στιγμής, 51 χρόνια από την αποκατάσταση της δημοκρατίας, το πλέον ανθεκτικό κόμμα της μεταπολίτευσης και επέζησε της οικονομικής κρίσεως, σε αντίθεση με το ΠΑΣΟΚ και το ΚΚΕ, από τα οποία το μεν πρώτο αφανίστηκε, το δε δεύτερο έχασε τον ηγεμονικό του ρόλο στην Αριστερά (παραμένοντας υπολογίσιμη δύναμη);

Η απάντηση «κρύβεται» στα ονόματά τους. Το ΠΑΣΟΚ, μολονότι «Πανελλήνιο», ταύτισε το όνομά του με μια ιδεολογία: τον σοσιαλισμό. Οταν μεταλλάχθηκε σε κάτι άλλο από αυτό που θεωρείται «σοσιαλισμός», κατέρρευσε. Το ΠΑΣΟΚ είναι το κόμμα που νομοθέτησε αλλά και που κατήργησε τον 13ο μισθό. Αν υπάρχει εν ζωή σήμερα, αυτό οφείλεται στη νοσταλγία της συγκλονιστικής περιόδου 1981-1985. Αυτή το «συντηρεί». Ψηφίζεται από ένα τμήμα του εκλογικού σώματος γι’ αυτά που έδωσε στους μη προνομιούχους ως «αιώνιο ευχαριστώ». Το ΚΚΕ ταύτισε επίσης την ύπαρξή του με τον κομμουνισμό.

Εκείνο δεν πρόδωσε ποτέ την ιδεολογία του όπως το ΠΑΣΟΚ, αλλά δεν είχε σκεφτεί ποτέ τι θα του συμβεί αν τυχόν κατέρρεε η ιδεολογία του όπως το 1989. Εζησε υπαρξιακά δράματα τότε. Και αν δεν ήταν στο τιμόνι του η αστή στις σπουδές Αλέκα Παπαρήγα, μπορεί να είχε την τύχη των κομμουνιστικών κομμάτων της Δύσεως.

Η Ν.Δ. δεν ταύτισε το όνομά της με κάποια αναλώσιμη ιδεολογία και η αναφορά στον φιλελευθερισμό στη διακήρυξή της έχει σημασία γιατί συνοδεύεται από το επίθετο «ριζοσπαστικός». Ταύτισε το όνομά της κυρίως με τη χώρα και συγχρονίστηκε με το αίτημα που υπήρχε μέσα στις ψυχές εκατομμυρίων Ελλήνων το 1974, γι’ αυτό και εξέφρασε το 55% του εκλογικού σώματος.

Έπειτα απ’ όλα όσα είχαν συμβεί μέσα στον 20ό αιώνα, τον Εθνικό Διχασμό του 1920, τον αδελφοκτόνο Εμφύλιο του 1949, την πολιτική ανωμαλία του 1961-1965 με δολοφονίες πολιτικών (Λαμπράκης) και ανατροπές εκλεγμένων κυβερνήσεων (Γεώργιος Παπανδρέου) και, βεβαίως, την πολιτειακή εκτροπή του 1967, ο τόπος χρειαζόταν οξυγόνο. Νέο αέρα. Επρεπε να φυσήξει νέος άνεμος. Επρεπε το πολίτευμα να επανιδρυθεί από τα θεμέλιά του. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής γρήγορα, πολύ πριν από τους Ατζέμογλου-Ρόμπινσον, αντελήφθη τη σημασία να αποκτήσουν ρίζα στην κοινωνία οι νέοι θεσμοί.

Ετσι θα υπηρετούνταν η εθνική ενότητα, η πολιτική σταθερότητα, η κοινωνική ειρήνη, το δόγμα «θέλω το κεφάλι μου ήσυχο». Το όνομα «Νέα Δημοκρατία» που επέλεξε ο Εθνάρχης έκρυβε μέσα του, λοιπόν, το μυστικό της ανθεκτικότητας αυτής της παράταξης. Αλλά μία Δημοκρατία, κατά μείζονα λόγο η «Νέα», χαρακτηρίζεται από την πίστη σε μερικά πράγματα.

Την πίστη στην ελευθερία. Την πίστη στον νόμο. Την πίστη στον άνθρωπο, όχι στην οικονομική έννοια «άτομο». Την πίστη και τη συνέπεια σε βασικές αρχές οι οποίες ασφαλώς και πρέπει να επικαιροποιούνται στο διάβα του χρόνου. Οι ιδέες και οι ιδεολογίες δεν είναι γραμμένες στις πλάκες του Μωυσέως, γι’ αυτό και ο Καραμανλής έδωσε προτεραιότητα σε μία μόνο, αυτή που στα «Αρχεία» του στη συνομιλία με τον πρόεδρο Μπους αποκαλεί «την πιο επαναστατική ιδέα του κόσμου».

Εννοούσε ασφαλώς τη δημοκρατία. Φοβάμαι ότι το όνομα «Νέα Δημοκρατία», πλην της εξουσίας, δεν αντιστοιχεί σε κάτι πλέον στους καιρούς μας. Σε κάποιο κυρίαρχο εθνικό και κοινωνικό αίτημα που αθροίζει πολλά μικρά όνειρα απλών ανθρώπων σε ένα μεγάλο. Αντιστοιχεί μόνο στις υπέροχες αναμνήσεις μας.

Η «Νέα Δημοκρατία» ταυτίστηκε με την ελευθερία που ενέπνεε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, ο οποίος έφθασε να νομιμοποιήσει, με νωπές ακόμη τις πληγές του Εμφυλίου, το ΚΚΕ. Αλλά αυτό το κόμμα που καλείται σήμερα «Νέα Δημοκρατία» μικρή σχέση έχει με την ελευθερία, διοικεί περισσότερο με τον φόβο. Εκβιάζει. Απειλεί. «Ακούει». Τρομοκρατεί. Ακόμα και τους πολύ δικούς του ανθρώπους. Ζητά από τον πολίτη να συμβιβάζεται με τη βαθιά διαφθορά και τις μαφίες ελλείψει εναλλακτικής. Απειλεί ότι, αν χαθεί η σταθερότητα όπως την εννοεί, θα χάσει ο πολίτης τις αλυσίδες των επιδομάτων του, των παράνομων επιδοτήσεών του, των χαριστικών επιχορηγήσεών του, την πρόσβασή του στον πελατειακό μηχανισμό του κράτους κ.ά.

Αυτή η (Νέα) Δημοκρατία δεν έχει πολύ καλή σχέση με τον νόμο. Αντε να διαλύσει καμιά κατάληψη, άντε να συλλάβει κανέναν αναρχικό για να ενεργοποιηθούν οι αυτοματισμοί του Εμφυλίου σε τμήμα της βάση της. Κατά τα λοιπά, ο νόμος υποχωρεί παντού. Κάθε νομός και μαφία με επικεφαλής κάποιο νυν ή τέως κομματικός στέλεχος. Κάθε γειτονιά του λεκανοπεδίου και εγκληματική οργάνωση. Σε σημείο που να τίθεται το ερώτημα «ποιος διοικεί αυτόν τον τόπο;».

Αυτή η Νέα Δημοκρατία δεν διακρίνεται, τέλος, για τη συνέπειά της. Τους δεξιούς για πολλά μπορεί να τους κατηγορήσει κανείς, άλλες φορές δίκαια, άλλες φορές άδικα, εκτός από ένα: ότι δεν είναι συνεπείς. Ξέρετε κανέναν δεξιό πολιτικό από τη Μεταπολίτευση και μετά που να έχει κάνει από την «ανάποδη» το πολιτικό δρομολόγιο που έκανε ο Ανδρέας Λοβέρδος για να ενταχθεί στις τάξεις αντίπαλου κόμματος; Κάποιον που να έφυγε από τη Ν.Δ. για να μετεγγραφεί στο ΠΑΣΟΚ και από εκεί να καταλήξει στας δυσμάς στο ΚΚΕ; Προσωπικά δεν θυμάμαι κανέναν (τα αδικήματα του Μάνου και του Ανδριανόπουλου είναι στιγμιαία) και, αν υπάρχει, είναι η εξαίρεση στον κανόνα. Πολύ δε περισσότερο δεν θυμάμαι άλλα κόμματα να έχουν βάλει στο «ιερό» τους, στην ηγετική τους ομάδα, δεξιούς πολιτικούς.

Σε αυτή τη Νέα Δημοκρατία όμως και στην ηγετική της ομάδα πλήθος τα παραδείγματα. Η αντίπερα όχθη έχει κάνει κατάληψη στο «ιερό» της. Ο Λοβέρδος δεν είναι ο πρώτος που ήταν κομμουνιστής στα νιάτα του, σοσιαλιστής πασόκος στη μέση ηλικία και νεομητσοτακικό κατεστημένο στα «γεράματά» του. Τα παραδείγματα, πλήθος. Το δυστύχημα, μάλιστα, είναι ότι ο χώρος αυτός επί των ημερών του Κυριάκου Μητσοτάκη έχει πλημμυρίσει από ασυνεπείς πολιτικούς που αλλάζουν κόμματα και ιδεολογίες σαν τα πουκάμισα. Εχει παραδοθεί το ιερό της παρατάξεως σε πολιτικούς αντιπάλους της παρατάξεως.

Τούτων δοθέντων, στην πράξη αποδεικνύεται ότι αυτή η Νέα Δημοκρατία ως όνομα, ως πολιτική «μπράντα», φθάνει σιγά σιγά στα όριά της. Δεν ανταποκρίνεται πλέον σε κανένα κυρίαρχο κοινωνικό και εθνικό αίτημα. Το μόνο αίτημά της είναι η διαιώνισή της στην εξουσία με γνωστές μεθόδους και «η διατήρηση του πλούτου», όπως είπε ο πρωθυπουργός στην ΒlackRock, αλλά του πλούτου ποίων;

Ακόμα και αν κάτω από ακραίες συνθήκες επιτύχει τη διάσωσή της στις προσεχείς κάλπες, η επομένη των εκλογών θα είναι το κύκνειο άσμα της. Αυτή η Νέα Δημοκρατία απέτυχε να διαβάσει σωστά τον νέο κόσμο και επί των ημερών της η Ελλάς έχει ήδη καταστεί δορυφόρος της Τουρκίας. Αυτή η Νέα Δημοκρατία διεκδικεί ψήφο σπέρνοντας τον φόβο και τον τρόμο. Αυτή η Νέα Δημοκρατία διοικείται από πολιτικούς που αντιπαθούν τους ψηφοφόρους της ή, στην καλύτερη περίπτωση, δεν ξέρουν πώς να τους μιλήσουν.

Το τέλος εποχής είναι ορατό. Η κεντροδεξιά παράταξη χρειάζεται επανίδρυση εκ θεμελίων για να ανταποκρίνεται στις προκλήσεις του μέλλοντος. Υπό μία έννοια πρέπει να υπακούσει στο DNA της που πέθανε ως ΕΡΕ και αναστήθηκε ως νέο με καινούργιο όνομα χωρίς υλικά τού χθες. Αμφιβολία ως προς αυτό να μην υπάρχει. Το μόνο ερώτημα είναι ποιος θα είναι ο «Λάζαρος».