Το ΕΤΜΕΑΡ, το Ειδικό Τέλος Μείωσης Εκπομπών Αερίων Ρύπων, επιβλήθηκε αρχικά με σαφή στόχο, να χρηματοδοτήσει την ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στην Ελλάδα, εξασφαλίζοντας στους παραγωγούς εγγυημένες ταρίφες και ενισχύοντας τη μετάβαση σε μια πιο καθαρή, φιλική προς το περιβάλλον παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Στην εποχή που η παραγωγή πράσινης ενέργειας ήταν περιορισμένη και αβέβαιη, το μέτρο αυτό είχε νόημα: οι επενδυτές αναλάμβαναν μεγάλα ρίσκα, και οι εγγυημένες ταρίφες αποτελούσαν κίνητρο για την υλοποίηση αυτών των επενδύσεων.
Ωστόσο, η σημερινή πραγματικότητα έχει αλλάξει δραστικά. Η Ελλάδα αντιμετωπίζει πλέον υπερπαραγωγή πράσινης ενέργειας: η δυναμικότητα των ΑΠΕ έχει αυξηθεί σε τέτοιο βαθμό που οι μονάδες αυτές είναι πλέον οικονομικά βιώσιμες ακόμα και χωρίς εγγυημένες ταρίφες. Η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας έχει ωριμάσει, και οι πράσινες μονάδες έχουν αποδείξει ότι μπορούν να ανταγωνίζονται σε πραγματικές συνθήκες αγοράς, όπως κάθε άλλος παραγωγός ενέργειας.
Στο πλαίσιο αυτό, η ύπαρξη του ΕΤΜΕΑΡ ως μηχανισμού χρηματοδότησης των ΑΠΕ φαίνεται πλέον αναχρονιστική και, σε μεγάλο βαθμό, άδικη. Οι εγγυημένες ταρίφες μετατρέπουν τους παραγωγούς ΑΠΕ σε μονοπώλια χαμηλού επιχειρηματικού κινδύνου, ενώ οι υπόλοιποι παραγωγοί, που δεν απολαμβάνουν τέτοιες εγγυήσεις, αναλαμβάνουν κανονικά τα επιχειρηματικά τους ρίσκα. Έτσι δημιουργείται ένα στρεβλό πλαίσιο αγοράς, όπου η αλήθεια της ανταγωνιστικότητας θυσιάζεται στο όνομα ενός μέτρου που πλέον έχει εκπληρώσει τον αρχικό του σκοπό.
«Πράσινη» μετάβαση: Επιβάρυνση το ΕΤΜΕΑP
Με άλλα λόγια, η πράσινη μετάβαση σήμερα δεν χρειάζεται πια την επιδότηση των ΑΠΕ μέσω του ΕΤΜΕΑΡ, καθώς η αγορά είναι ώριμη και οι επενδύσεις σε πράσινη ενέργεια είναι ήδη ελκυστικές χωρίς κρατικές εγγυήσεις. Αντί να συνεχίσουμε να επιβαρύνουμε τους καταναλωτές με ένα τέλος που λειτουργεί ως αθέμιτη στήριξη, θα έπρεπε οι πράσινες μονάδες να συμμετέχουν κανονικά στην αγορά, αναλαμβάνοντας τα ίδια επιχειρηματικά ρίσκα με όλους τους άλλους παραγωγούς.
Το ΕΤΜΕΑΡ, λοιπόν, έχει πλέον περισσότερο ρόλο επιβάρυνσης των καταναλωτών παρά εργαλείου προώθησης της πράσινης ενέργειας. Η κατάργησή του ή η ριζική αναθεώρησή του θα αποτελούσε λογική και δίκαιη κίνηση, ευθυγραμμισμένη με τις πραγματικές ανάγκες της αγοράς ενέργειας και τις δυνατότητες των ΑΠΕ σήμερα.
Η πράσινη μετάβαση δεν μπορεί να στηρίζεται σε αναχρονιστικά χαράτσια και σε κρατικές επιδοτήσεις, χρήματα που πληρώνουν οι καταναλωτές για να μην έχουν ούτε το φθηνό ρεύμα απο τον τσάμπα ήλιο και τον τσάμπα άνεμο, αλλά ούτε την απαιτούμενη ευστάθεια και αξιόπιστη λειτουργία των ηλεκτρικών δικτύων που συνεχίζει να πληρώνει πολύ ακριβά.
Και το πρόβλημα δεν σταματά εδώ.
Οι λογαριασμοί ρεύματος έχουν μετατραπεί σε φοροεισπρακτικό εργαλείο, πέραν του ΕΤΜΕΑΡ ο καταναλωτής πληρώνει κι άλλα χαράτσια
● Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ): όλοι πληρώνουμε για μειωμένες τιμές σε νησιά και ευάλωτες ομάδες, ανεξάρτητα από το αν ζούμε εκεί.
● Χρεώσεις Δικτύου & Συστήματος (ΔΕΔΔΗΕ – ΑΔΜΗΕ): αυξάνονται συνεχώς, χωρίς σαφή έλεγχο ή διαφάνεια.
● Δημοτικά Τέλη και ΕΡΤ: ενσωματωμένα στον λογαριασμό, χωρίς σχέση με την ενέργεια, αλλά με τεράστια επιβάρυνση για τον καταναλωτή. Συνολικά, έως και το 40% του λογαριασμού ρεύματος προέρχεται από αυτά τα «έμμεσα τέλη», καθιστώντας τον καταναλωτή τον μεγάλο χορηγό των πολιτικών και των εγγυήσεων που κάνουν οι κυβερνήσεις στο βωμό δήθεν μιας δίκαιης κατανομής βαρών για να έχουν όλοι οι πολίτες πρόσβαση σε μια φθηνή ενέργεια,, την οποία όμως εν τέλει δεν έχουν. Ο καταναλωτής όταν βάζει πλάτη στην πράσινη μετάβαση θέλει να απολαμβάνει και τα ανταποδοτικά οφέλη. Με 100 ευρώ η μέση τιμή της MWh σε μια χώρα που αφθονεί ο ήλιος και ο άνεμος μάλλον κάτι λάθος κάνουμε.
Δείτε επίσης:
Ο Βόρειος Διάδρομος Αερίου από το FSUR Αλεξανδρούπολης κινδυνεύει να καταστεί μη βιώσιμος
