Η Ελλάδα ετοιμάζεται να αποκτήσει έναν νέο στρατηγικό ρόλο στον ενεργειακό χάρτη της Ευρώπης, λειτουργώντας ως διαμετακομιστικός κόμβος φυσικού αερίου προς τα Βαλκάνια. Η αλλαγή αυτή επιταχύνεται μετά την οριστική διακοπή της ροής ρωσικού αερίου μέσω αγωγών, ανοίγοντας νέες ευκαιρίες για τα έσοδα από τα τέλη διαμετακόμισης. Οι ενεργειακές εταιρείες εμφανίζονται έτοιμες να αυξήσουν σημαντικά τα κέρδη τους, ενώ το ελληνικό κράτος προβλέπει επιπλέον έσοδα της τάξης των 50 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως.
Ωστόσο, οι καταναλωτές δεν πρόκειται να δουν άμεσα χαμηλότερους λογαριασμούς, ειδικά για τα επόμενα δύο έτη, αφού τα 15 δισεκατομμύρια κ.μ αγώγιμου αερίου δεν θα μπορέσουν να αναπληρωθούν από άλλες πηγές προμήθειας LΝG, μέχρι οι ΗΠΑ να ολοκληρώσουν τους νέους σταθμούς υγροποιημένου αερίου.
Τα τιμολόγια ρεύματος και φυσικού αερίου δεν καθορίζονται από τα έσοδα των διαμετακομίσεων, αλλά από διεθνείς τιμές και χρηματιστηριακούς δείκτες, κυρίως τον δείκτη TTF στην Ολλανδία. Στο παιχνίδι μπαίνουν επίσης φόροι, ρήτρες εκπομπών και ρυθμιστικά πλαίσια, που διατηρούν υψηλά τα κόστη για τα νοικοκυριά.
Μια σημαντική παράμετρος είναι η διαφορά κόστους μεταξύ του ρωσικού αγωγού και των φορτίων LNG. Το ρωσικό αέριο μέσω αγωγού παραδοσιακά κόστιζε χαμηλότερα, με τιμές που συχνά κυμαίνονταν γύρω στα 25–35 ευρώ ανά MWh για τις ευρωπαϊκές χώρες πριν από τη διακοπή της ροής. Αντίθετα, τα φορτία LNG από ΗΠΑ, Κατάρ ή Νιγηρία κοστίζουν πολύ περισσότερο, με τιμές που ξεπερνούν συχνά τα 70–90 ευρώ ανά MWh, ανάλογα με τη διαθεσιμότητα και τα συμβόλαια μεταφοράς. Αυτό σημαίνει ότι η στροφή σε LNG αυξάνει το κόστος εισαγωγής αερίου, κάτι που τελικά μετακυλίεται στον καταναλωτή.
Η γεωπολιτική αναβάθμιση της Ελλάδας είναι σημαντική, η χώρα αποκτά στρατηγική θέση, ενισχύει την ενεργειακή της θέση. Παράλληλα, τα έσοδα από τη διαμετακόμιση μπορούν να ενισχύσουν τις υποδομές και να στηρίξουν στρατηγικά έργα, όπως αγωγούς και τερματικούς σταθμούς LNG.
Από οικονομική άποψη, όμως, το όφελος για τον Έλληνα καταναλωτή είναι περιορισμένο. Η μείωση της διαφοροποίησης πηγών εισαγωγής μπορεί να αυξήσει το κόστος λόγω μειωμένου ανταγωνισμού, ενώ οι υψηλές τιμές LNG και οι διεθνείς δείκτες κρατούν τα τιμολόγια υψηλά. Οι πολίτες που βλέπουν τον μισθό τους να εξαντλείται μέσα στις πρώτες 15 ημέρες του μήνα, ενώ οι λογαριασμοί ενέργειας παραμένουν στα ύψη, δύσκολα θα νιώσουν τα άμεσα οφέλη από τη νέα θέση της χώρας στον ενεργειακό χάρτη.
Συμπερασματικά, η Ελλάδα κερδίζει γεωπολιτική ισχύ και στρατηγική αναγνώριση, αλλά τα οικονομικά οφέλη για τα νοικοκυριά είναι αμελητέα. Τα κέρδη παραμένουν στις εταιρείες ενέργειας και στις υποδομές τους, ενώ οι καταναλωτές εξακολουθούν να πληρώνουν για το κόστος του ακριβού LNG και της διεθνούς τιμολόγησης.
*Φωτογραφία αρχείου
Δείτε επίσης: