Ειδική νομοθετική ρύθμιση που να αφορά την εικονοτηλεδιάσκεψη πρότεινε η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων (ΕνΔΕ) στον υπουργό Δικαιοσύνης, Κώστα Τσιάρα, με στόχο να περιληφθεί στο υπό συζήτηση νομοσχέδιο.
Σύμφωνα με την ΕνΔΕ, η προτεινόμενη διαδικασία της εικονοτηλεδιάσκεψης έχει να κάνει με τις ιδιαίτερες, όσο και επικίνδυνες συνθήκες που επικρατούν σε χώρους όπου παρατηρείται συγκέντρωση πολλών ατόμων και ιδίως σε μικρούς χώρους, όπως τα ανακριτικά γραφεία των δικαστηρίων, και η εφαρμογή της αφορά το χρονικό διάστημα που θα είναι σε ισχύ τα έκτακτα μέτρα στα δικαστήρια της χώρας για την αποφυγή διάδοσης του κορωνοϊού.
«Η λήψη του μέτρου αυτού επιβάλλεται να έχει εξαιρετικά περιορισμένο πεδίο εφαρμογής και χρονικό όριο τη λήξη των έκτακτων περιοριστικών μέτρων, με παράλληλη διασφάλιση των δικαιωμάτων του κατηγορουμένου. Είναι αυτονόητο ότι η προτεινόμενη διάταξη, ως εξαιρετικό μέτρο, πρέπει να εφαρμόζεται μόνο σε όσες περιπτώσεις δεν μπορεί να αναβληθεί η ενώπιον του ανακριτή απολογία, όπως όταν ο κατηγορούμενος κρατείται είτε στα πλαίσια αυτόφωρης σύλληψης είτε δυνάμει εντάλματος σύλληψης», επισημαίνεται στην επιστολή προς τον υπουργό.
Εξ αποστάσεως εξέταση κατηγορουμένου
«Η ίδια διαδικασία μπορεί να εφαρμοστεί και σε όσες εξαιρετικές περιπτώσεις κρατούμενοι καλούνται να εμφανιστούν ενώπιον δικαστικών συμβουλίων. Για τη διασφάλιση της μυστικότητας της διαδικασίας προβλέπεται η έκδοση υπουργικής απόφασης που θα καθορίζει τις λεπτομέρειες της σχετικής διαδικασίας και την επιλογή της ηλεκτρονικής πλατφόρμας, μέσω της οποίας θα υλοποιείται η εξ αποστάσεως εξέταση. Η αναφορά σε “ανακριτικό γραφείο”, είναι προφανές ότι μπορεί να καλύπτει και ειδικά διαμορφωμένο χώρο σε κάθε δικαστικό κτίριο, προορισμένο για την τήρηση των ειδικών αυτών διατάξεων και εξοπλισμένο με όλα τα απαραίτητα τεχνικά μέσα», τονίζει η ΕνΔΕ.
Σε αυτό το πλαίσιο, η προτεινόμενη διάταξη αναφέρει μεταξύ άλλων:
«iv) η καταγραφή της εξέτασης του κατηγορουμένου μπορεί να γίνεται μόνο από το μηχανικό μέσο που χρησιμοποιείται στο γραφείο του ανακριτή, απαγορευομένης ρητά της καταγραφής από το μηχανικό μέσο μετάδοσης εικόνας και ήχου, που βρίσκεται στον χώρο εξέτασης του κατηγορουμένου, καθώς και της ύπαρξης και λειτουργίας στον χώρο αυτό οποιουδήποτε συστήματος παρακολούθησης και καταγραφής εικόνας και ήχου,
v) στον χώρο εξέτασης του κατηγορουμένου μπορεί να παρίσταται μόνο ο κατηγορούμενος, ο συνήγορός του, εφόσον το επιλέξει κατά τα προαναφερόμενα και εφόσον παρίσταται ανάγκη και ένας αστυνομικός για τη φύλαξη του κρατούμενου κατηγορουμένου,
vi) αν η κατά τα άρθρα 95 και 96 ΚΠΔ ενημέρωση του κατηγορουμένου για τα δικαιώματά του πρόκειται να γίνει προφορικά, γίνεται και αυτή εξ αποστάσεως με εικονοτηλεδιάσκεψη,
vii) οι υλικοί φορείς ήχου και εικόνας παράγονται σε ένα πρωτότυπο που φυλάσσεται στη δικογραφία καθ’ όλη τη διάρκεια της ποινικής διαδικασίας, για τη διασφάλιση της δυνατότητας επαλήθευσης προς την εκτυπωμένη έκθεση κατάθεσης του κατηγορουμένου. Για την εξέταση του κατηγορουμένου συντάσσεται έκθεση κατά τους γενικούς όρους του ΚΠΔ, η οποία όμως, αφού αναγνωσθεί μετά την ολοκλήρωση της εξέτασης του κατηγορουμένου, υπογράφεται μόνο από τον ανακριτή, τον γραμματέα και τον τυχόν παριστάμενο στο ανακριτικό γραφείο συνήγορο του κατηγορουμένου,
viii) μετά την ολοκλήρωση της εξέτασης του κατηγορουμένου από τον ανακριτή και τη σύνταξη και υπογραφή της σχετικής έκθεσης με τον προαναφερόμενο τρόπο, ο αρμόδιος εισαγγελέας, πριν εκφράσει τη γνώμη του για την αναγκαιότητα ή μη λήψης μέτρων δικονομικού καταναγκασμού κατ’ άρθρο 288 ΚΠΔ, ακούει τον κατηγορούμενο και τον συνήγορό του, παρουσία και του διερμηνέα αν έχει διοριστεί, εφαρμοζομένων αναλογικά των πιο πάνω διατάξεων σχετικά με τον τρόπο εμφάνισης των παραγόντων της διαδικασίας και τον χώρο στον οποίο βρίσκονται, εκτός των διατάξεων των στοιχ. iv και vii, απαγορευομένης της καταγραφής της ακρόασης αυτής και της σύνταξης σχετικής έκθεσης. Αν ο εισαγγελέας ασκώντας το κατ’ άρθρο 30 παρ. 1 ΚΠΔ δικαίωμά του παρευρίσκεται κατά την εξ αποστάσεως εξέταση του κατηγορουμένου από τον ανακριτή, η εκ νέου ακρόαση του κατηγορουμένου από τον εισαγγελέα κατά το προηγούμενο εδάφιο δεν είναι υποχρεωτική. Σε περίπτωση επιβολής μέτρου δικονομικού καταναγκασμού, όταν δεν απαιτείται επίδοση του σχετικού εντάλματος, αλλά αρκεί η απλή κοινοποίηση, η σχετική ενημέρωση του κατηγορουμένου μπορεί να γίνει και πάλι με εικονοτηλεδιάσκεψη, οπότε η καταγραφή της σχετικής γνωστοποίησης και η σύνταξη της σχετικής με την ενημέρωση έκθεσης γίνεται με αναλογική εφαρμογή των πιο πάνω διατάξεων».
