Μεγάλες αλλαγές για τους δημοσίους υπαλλήλους θα φέρει το νέο νομοσχέδιο για την τηλεργασία. Εως το 25% των δημοσίων υπαλλήλων ανά διεύθυνση ή τμήμα θα έχει τη δυνατότητα, βάσει του σχετικού νομοσχεδίου του υπουργείου Εσωτερικών για την τηλεργασία στο Δημόσιο, να μπει σε καθεστώς εξ αποστάσεως εργασίας.
Σε αυτό μπορεί να συμμετέχει όποιος υπάλληλος το επιθυμεί, ανεξαρτήτως εργασιακής σχέσης, έχοντας τα ίδια δικαιώματα και τις ίδιες υποχρεώσεις με τους υπαλλήλους που εργάζονται με φυσική παρουσία στο γραφείο. Ο ενδιαφερόμενος υπάλληλος δεν μπορεί να εργαστεί με τηλεργασία περισσότερες από 40 εργάσιμες μέρες ανά ημερολογιακό έτος μέσα σε διάστημα τριών μηνών.
Οι προϊστάμενοι
Οι σχετικές θέσεις εργασίας θα καθορίζονται από τον προϊστάμενο του υπαλλήλου δύο φορές τον χρόνο, στο τέλος κάθε εξαμήνου, και θα πρέπει να απαντήσει εντός δεκαημέρου από την εκδήλωση ενδιαφέροντος από τον υπάλληλο. Επίσης, η υπηρεσία θα φέρει την ευθύνη για την αντικατάσταση ή την επισκευή του σε περίπτωση βλάβης ή καταστροφής του σταθμού τηλεργασίας, ενώ ο υπάλληλος θα έχει το δικαίωμα να χρησιμοποιεί τον δικό του τεχνολογικό εξοπλισμό. Η δε χρήση κάμερας δεν θα επιτρέπεται κατά τη διενέργεια τηλεδιασκέψεων ή για τον έλεγχο της απόδοσης του εργαζομένου. Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο τέθηκε από το υπουργείο Εσωτερικών σε δημόσια διαβούλευση έως τις 12 Μαΐου.
Στόχος της κυβέρνησης, μετά την εμπειρία λειτουργίας του μέτρου κατά το τελευταίο έτος, είναι πλέον να καθιερωθεί σε συνθήκες κανονικότητας, εφόσον -όπως διευκρινίζεται- το επιτρέπει η φύση των καθηκόντων του υπαλλήλου. Η τηλεργασία έχει οικειοθελή χαρακτήρα για τον φορέα και τον τηλεργαζόμενο, μόνιμο υπάλληλο ή υπάλληλο αορίστου ή ορισμένου χρόνου στον δημόσιο τομέα, συμπεριλαμβανομένων των απασχολουμένων με σύμβαση έμμισθης εντολής. Ωστόσο, όπως αναφέρεται στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο, «σε περίπτωση κινδύνου της δημόσιας υγείας και έκτακτων συνθηκών και αναγκών, ο υπάλληλος οφείλει να αποδεχθεί την πρόταση του φορέα για τηλεργασία για τον απαιτούμενο χρόνο και μέχρι την άρση των εν λόγω συνθηκών».
Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις αφορούν όλους τους φορείς του δημόσιου τομέα και ειδικότερα περιλαμβάνουν τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, τα εκτός αυτής Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου καθώς και τις εκτός αυτής δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμούς (ΔΕΚΟ). Από αυτές εξαιρούνται το εκπαιδευτικό προσωπικό και οι εκπαιδευτές σε όλες τις δομές κάθε βαθμίδας εκπαίδευσης και κατάρτισης. Οπως ορίζεται στο νομοσχέδιο, οι τηλεργαζόμενοι έχουν τα ίδια δικαιώματα και τις ίδιες υποχρεώσεις με τους υπαλλήλους που εργάζονται με φυσική παρουσία στο γραφείο τους, δηλαδή μισθό, ωράριο εργασίας, ασφάλιση, άδειες κ.λπ. Παράλληλα, οφείλουν να διασφαλίζουν ότι πληρούνται οι γενικοί κανόνες για την προστασία δεδομένων, ώστε να αποφεύγεται η πρόσβαση στο φυσικό και το ηλεκτρονικό αρχείο που διαχειρίζονται από μη εξουσιοδοτημένους χρήστες.
Εξ αποστάσεως θα έχει τη δυνατότητα να εργαστεί το 25% των υπαλλήλων ανά διεύθυνση ή αυτοτελές τμήμα του φορέα, ενώ με απόφαση του υπουργού Εσωτερικών ύστερα από αιτιολογημένο αίτημα του φορέα το ποσοστό αυτό μπορεί να αυξηθεί έως το 50%.
Ο εξοπλισμός
Η τηλεργασία παρέχεται σε καθορισμένες μέρες ανά εβδομάδα και μήνα, ενώ δεν ισχύει από τις 15 Ιουλίου έως τις 31 Αυγούστου, δηλαδή κατά την περίοδο των καλοκαιρινών αδειών. Σύμφωνα με το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο, η παροχή εξ αποστάσεως εργασίας μπορεί να παρασχεθεί από το σπίτι ή από άλλον σταθερό χώρο, όπου εγκαθίσταται ο λεγόμενος σταθμός τηλεργασίας.
Πρόκειται για τον απαιτούμενο τηλεπικοινωνιακό εξοπλισμό και την τεχνολογική συσκευή, τα οποία παρέχονται από την υπηρεσία. Αυτή επιβαρύνεται με το κόστος συντήρησης και τυχόν αναβάθμισης του σταθμού τηλεργασίας και ευθύνεται για την αντικατάσταση ή την επισκευή του σε περίπτωση βλάβης ή καταστροφής του. Ο υπάλληλος, εφόσον το επιθυμεί, μπορεί να χρησιμοποιεί τον προσωπικό του τεχνολογικό εξοπλισμό.
Τις θέσεις εργασίας οι οποίες προορίζονται για τηλεργασία θα μπορεί να καθορίσει ο προϊστάμενος κάθε διεύθυνσης ή αυτοτελούς τμήματος του φορέα. Οι ενδιαφερόμενοι δημόσιοι υπάλληλοι θα έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν σε αυτόν έγγραφο αίτημα, στο οποίο θα πρέπει να αναφέρονται ο αριθμός των ημερών και το συνολικό χρονικό διάστημα που επιθυμούν να εργαστούν καθώς και η διεύθυνση του τόπου παροχής της τηλεργασίας. Στο αίτημα ο υπάλληλος δηλώνει αν επιθυμεί να λάβει σταθμό τηλεργασίας και μπορεί να προτείνει, κατ’ εξαίρεση, διαφορετικές ώρες έναρξης και λήξης του νόμιμου ωραρίου απασχόλησής του.
Ο παραλήπτης του αιτήματος έχει προθεσμία 10 ημερών για να απαντήσει, αφού λάβει υπόψη τις υπηρεσιακές ανάγκες, την εύρυθμη λειτουργία της υπηρεσίας και τα καθήκοντα του υπαλλήλου. Σε περίπτωση κινδύνου υγείας ή μόνιμων ή πρόσκαιρων προβλημάτων υγείας, ο φορέας οφείλει να αποδεχθεί το αίτημα για παροχή εργασίας εξ αποστάσεως.
Η χρήση κάμερας και το ωράριο
Η χρήση κάμερας που είναι ενσωματωμένη στη συσκευή τηλεργασίας, όπως προαναφέρθηκε, δεν επιτρέπεται κατά τη διενέργεια τηλεδιασκέψεων ή για τον έλεγχο της απόδοσης του τηλεργαζόμενου, εκτός και αν επιβάλλεται από τις λειτουργικές ανάγκες της εργασίας που παρέχει ο φορέας.
Προβλέπεται, επίσης, το δικαίωμα της αποσύνδεσης, δηλαδή μετά τη λήξη του ωραρίου ο υπάλληλος μπορεί να κλείνει τον υπολογιστή και να μην «ενοχλείται» περαιτέρω από την υπηρεσία του. Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου, στόχος του προτεινόμενου σχεδίου νόμου είναι η δημιουργία ενός ενιαίου και σύγχρονου θεσμικού πλαισίου για την εφαρμογή της τηλεργασίας στις δημόσιες υπηρεσίες, η οποία θα παρέχεται σε οικειοθελή βάση τόσο σε κανονικές συνθήκες όσο και σε συνθήκες κρίσης, προκειμένου να προσαρμοστεί το Ελληνικό Δημόσιο στα τρέχοντα κοινωνικά και οικονομικά δεδομένα μέσω της αξιοποίησης των μέσων που παρέχει η σύγχρονη τεχνολογία, χωρίς καμία έκπτωση στις παρεχόμενες υπηρεσίες προς τον Ελληνα πολίτη.
