Διάχυτη είναι η ανησυχία στην επιστημονική κοινότητα, αλλά και στους γονείς μικρών παιδιών, μετά την είδηση ότι η 6χρονη που κατέληξε την Παρασκευή 10 Φεβρουαρίου στο νοσοκομείο Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης, έχοντας διακομιστεί διασωληνωμένη με ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ ως ένα εμπύρετο περιστατικό με ραγδαία επιδείνωση, αποτελεί την πρώτη τραγική απώλεια λόγω του στρεπτόκοκκου.
Σύμφωνα με τους γιατρούς, που ανέλαβαν το παιδί στο νοσοκομείο, είχε προηγηθεί πολυήμερος υψηλός πυρετός, ενώ άγνωστο για ποιο λόγο, το παιδί φαίνεται να μην έλαβε έγκαιρα τη θεραπεία που πιθανότατα θα του είχε σώσει την ζωή.
Το περιστατικό είναι εξαιρετικά σπάνιο. Στην 50χρονη καριέρα του μόνο μία φορά έχει δει παιδί να πεθαίνει από στρεπτόκοκκο τύπου Α, όπως λέει ο Καθηγητής Παιδιατρικής και πρόεδρος της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας, Ανδρέας Κωνσταντόπουλος. «Θανατηφόρα περιστατικά -εγώ τουλάχιστον στην καριέρα μου 50 χρόνια- δεν θυμάμαι, παρά μόνο ένα. Γι’ αυτό λέω ότι δεν ανησυχώ. Ωστόσο, οι γονείς θα πρέπει να προσέχουν» τονίζει ο ίδιος, εξηγώντας πως ο επίμονος πυρετός και το ρίγος είναι τα δύο βασικά συμπτώματα που οι γονείς δεν πρέπει να αγνοήσουν.
Ο κ. Κωνσταντόπουλος εξηγεί πως το παιδί ήταν άρρωστο με υψηλό πυρετό τουλάχιστον 2,5 μέρες και είχε ρίγος. «Το ρίγος είναι το κύριο σημάδι του στρεπτοκόκκου και το παιδί ήταν σε βαριά κατάσταση. Ο στρεπτόκοκκος κατά κανόνα ανεβάζει πυρετό με ρίγος. Αν δεν πήγε το παιδί έγκαιρα σε γιατρό και δεν είχε διάγνωση, έκανε σηψαιμία και μετά collapsus και πέθανε. Δεν ξέρω μήπως είχε και πυρετό περισσότερες από 2,5 μέρες» σημειώνει.
Μεταφέρθηκε στο Νοσοκομείο νεκρό
Όταν οι γονείς κάλεσαν το ασθενοφόρο για να μεταφέρουν το παιδί στο Νοσοκομείο, ήταν ήδη αργά. Η γιατρός που έφτασε στο σπίτι και έκανε προσπάθεια να το διασωληνώσει διαπίστωσε ότι έχανε τις δυνάμεις του πριν ακόμη το μεταφέρουν στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης. Είχε υποστεί τοξικό shock και πολυοργανικό σύνδρομο.
«Όταν το παιδί πήγε το ασθενοφόρο στο σπίτι και το παρέλαβε, το διασωλήνωσε επιτόπου η γιατρός, ήταν όμως βαριά το παιδί και πέθανε. Πέθανε πριν φτάσει σχεδόν στο νοσοκομείο. Στο νοσοκομείο οι γιατροί δεν μπορούσαν να κάνουν τίποτα. Το παιδί ήταν βαριά», εξηγεί ο κ. Κωνσταντόπουλος και συνεχίζει μιλώντας για την επανεμφάνιση του στρεπτόκοκκου:
«Το 1988 – ’89 είχαμε πάλι στρεπτόκοκκο και έκανε αμυγδαλίτιδες. Τότε, όμως, δεν ξέραμε και δεν δίναμε θεραπείες. Ένα μήνα μετά, μας έκανε επιπλοκές νεφρίτιδα ή ρευματικό πυρετό και άφηνε μόνιμη βλάβη στην καρδιά. Μέσα σε περίπου ένα με δύο χρόνια, είχαν βρεθεί θυμάμαι στο Παίδων “Αγία Σοφία” περίπου 130 παιδιά με νεφρίτιδα και 40 παιδιά με ρευματισμούς. Είχαν υποστεί ανεπάρκεια μιτροειδούς και κάνανε αναπηρίες. Τότε, λοιπόν, αρχίσαμε να λέμε στους γιατρούς “όταν δείτε πύον στο λαιμό, για 10 μέρες πενικιλλίνη. Καλύτερα να τη δώσετε και να μην είναι στρεπτόκοκκος, παρά το αντίθετο”. Και πλέον όλοι οι παιδίατροι μόλις δουν λίγο “άσπρο” στο λαιμό κατευθείαν δίνουν πενικιλλίνη. Κι έτσι προλαμβάνουν τα προβλήματα. Εγώ ρευματικό πυρετό έχω να δω πάνω από 15 χρόνια. Και νεφρίτιδα το ίδιο. Μπορεί να χρειαστεί να πάει σε καρδιολόγο κάποιο παιδί, αλλά γενικά δεν υπάρχουν πια αυτά. Μάθαμε και αντιμετωπίζουμε τον στρεπτόκοκκο. Αυτή είναι η διαφορά».
Στρεπτόκοκκος ομάδας Α: Πώς μεταδίδεται
Ο στρεπτόκοκκος Α μεταδίδεται μέσω στενής επαφής με ένα μολυσμένο άτομο, μέσω του βήχα και του φτερνίσματος ή από μια πληγή. Κάποιοι άνθρωποι μπορεί να είναι ασυμπτωματικοί, αλλά να μπορούν να τα μεταδώσουν. Ο κίνδυνος διασποράς, όμως, είναι πολύ μεγαλύτερος όταν ένα άτομο έχει συμπτώματα.
Ο στρεπτόκοκκος Α προκαλεί λοιμώξεις στο δέρμα, τους μαλακούς ιστούς και την αναπνευστική οδό. Τέτοιου είδους λοιμώξεις είναι, μεταξύ άλλων οι εξής:
- αμυγδαλίτιδα
- φαρυγγίτιδα
- οστρακιά
- μολυσματικό κηρίο
Οι λοιμώξεις αυτές σπανίως είναι σοβαρές. Τα συμπτώματά τους υποχωρούν με τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής.
Πυρετός και ρίγος
Σε ό,τι αφορά τα συμπτώματα, ο ασθενής μπορεί να εκδηλώσει πονόλαιμο, πυρετό, ρίγη και μυϊκούς πόνους. Εάν είναι παιδί και εμφανίζει έντονη αδιαθεσία, πρέπει να επικοινωνήσετε με τον παιδίατρό σας.
«Οι γονείς δεν πρέπει να έχουν αυτήν την άνεση και να λένε “εντάξει μωρέ πυρετός είναι δύο ή τρεις ημέρες, ιώσεις είναι δεν πειράζει”. Τα παιδιά εμείς τα χάνουμε σε ώρες μέσα. Αν έχει μηνιγγίτιδα σε δύο 24ωρα θα χαθεί το παιδί. Αν έχει στρεπτόκοκκο και δεν αντιμετωπιστεί σε τρεις μέρες θα πεθάνει το παιδί. Κάνει σηψαιμία το παιδί, δεν είναι σαν τους μεγάλους. Συνεπώς πρέπει να βλέπει ο γιατρός το παιδί έγκαιρα» αναφέρει ο γιατρός.
Ο υψηλός πυρετός και το ρίγος, λέει ο κ. Ανδρέας Κωνσταντόπουλος, αποτελούν για τον στρεπτόκοκκο τύπου Α, «κόκκινη σημαία!».
«Αν το παιδί κάνει μια ίωση, δεν κάνει ρίγος -κατά κανόνα. Το ρίγος το κάνουν μόνο τα μικρόβια, όχι η ίωση. Και μόλις του δώσεις το αντιπυρετικό, συνέρχεται. Παίζει, βλέπει τηλεόραση και κάνει τρέλες. Όταν έχει στρεπτόκοκκο δεν συνέρχεται. Ό,τι και να κάνει ο γονιός το παιδί είναι μαραζωμένο, είναι κακομοιριασμένο, είναι στον καναπέ ή στο κρεβάτι, “μη με ενοχλείτε, με ενοχλεί το φως ή ο θόρυβος κλπ”» σημειώνει ο ίδιος.
Ο Καθηγητής επισημαίνει τέλος ότι υπάρχουν αυξημένα περιστατικά στρεπτόκοκκου αυτήν την εποχή στα σχολεία και κρούει τον «κώδωνα» του κινδύνου:
«Απ’ ότι ξέρω στα σχολεία υπάρχουν περιστατικά αρκετά αυτόν τον καιρό με στρεπτόκοκκο. Αλλά τα αντιμετωπίζουμε. Παίρνουμε αντιβίωση από την αρχή. Αν πάρει πενικιλλίνη από το πρώτο 24ωρο τελείωσε το θέμα. Δεν έχει ανθεκτικότητα ο στρεπτόκοκκος στην πενικιλλίνη. Είναι κατ’ εξοχήν ευαίσθητο μικρόβιο, χωρίς καμία ανθεκτικότητα. Άρα είναι σαφώς, η έγκαιρη διάγνωση το πρόβλημα. Αυτό να το τονίσεις» λέει ο πρόεδρος της Παιδιατρικής Εταιρείας και καταλήγει μιλώντας στο iatropedia.gr:
«Δεν ανησυχώ καθόλου. Και θέλω να είμαι τρομερά καθησυχαστικός προς τους γονείς αρκεί να συμβουλεύονται τον γιατρό τους. Και ευτυχώς παιδίατροι υπάρχουν εκατοντάδες».
