Σάλος έχει προκληθεί τις τελευταίες μέρες από την είδηση ότι η Ευρωπαία επίτροπος της Κομισιόν Ελίζα Φερέιρα ενημέρωσε τον υπουργό Ανάπτυξης Άδωνι Γεωργιάδη πως βάζει φρένο στην ευρωπαϊκή χρηματοδότηση των «σπιτιών ανακύκλωσης», που τα τοποθετεί η «Ανταποδοτική Ανακύκλωση Α.Ε.» και τα κατασκευάζει η εταιρία ΤΕΧΑΝ ΑΒΕΕ, αφήνοντας αιχμές τόσο για την αποτελεσματικότητα τους όσο και για την αναλογία κόστους-απόδοσης.
- Της Εμμανουέλας Τσουδερού
Μάλιστα, ρεπορτάζ της «Εφημερίδας των Συντακτών» άφηνε ανοιχτό το ενδεχόμενο ακόμη και εμπλοκής της OLAF, της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης, στην υπόθεση. Ωστόσο, το Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΕΔ), η «Ανταποδοτική Ανακύκλωση Α.Ε.» και η εταιρία ΤΕΧΑΝ ΑΒΕΕ έχουν λάβει πολλές δεκάδες εκατομμύρια ευρώ όχι μόνο από ευρωπαϊκά κονδύλια, αλλά και από εθνικούς πόρους, μέσω του προγράμματος «Αντώνης Τρίτσης», προκειμένου να κατασκευάσουν και να εγκαταστήσουν τα λεγόμενα «σπιτάκια» ανακύκλωσης».
Οι διαπιστώσεις της Κομισιόν, όπως είναι λογικό, εγείρουν πλέον σοβαρά ερωτήματα και για τα χρήματα που έχουν πάρει οι συγκεκριμένες εταιρίες από τα δημόσια ταμεία. Επιβεβαιώνουν ακόμη τη μεγάλη έρευνα που είχε κάνει η «δημοκρατία» το καλοκαίρι του 2021, με την οποία αποκάλυψε πως, προκειμένου να εγκριθεί το Επιχειρησιακό Σχέδιο της Ανταποδοτικής Ανακύκλωσης από τον εποπτικό της φορέα, τον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ), χρειάστηκε σειρά φωτογραφικών τροποποιήσεων. Αλλά και πως οι αποδόσεις της εταιρίας στην επιχείρηση «ανακύκλωση» είναι εξαιρετικά χαμηλές.
Η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, πάντως, η οποία, όπως προαναφέραμε, αποσύρθηκε με την παρέμβαση της επιτρόπου, αφορούσε διαγωνισμό-μαμούθ που είχε διεξαγάγει ο ΕΔΣΝΑ (Ειδικός Διαβαθμιδικός Σύνδεσμος Νομού Αττικής) το 2020. Ανάδοχος ήταν η εταιρία ΤΕΧΑΝ ΑΒΕΕ, η οποία θα λάμβανε 66.625.000 ευρώ από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υποδομές, Μεταφορές, Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη 2014-2020» (ΥΜΕΠΕΡΑΑ) προκειμένου να προμηθεύσει την Αττική με 180 σπιτάκια, καθένα από τα οποία θα έφτανε στο εξωφρενικό ποσό των 372.000 ευρώ!
Σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση των «σπιτιών ανακύκλωσης», δηλαδή της «Ανταποδοτικής Ανακύκλωσης Α.Ε.» και της ΤΕΧΑΝ ΑΒΕΕ, με ζεστό κρατικό χρήμα, ήδη πολλοί δήμοι έχουν αντλήσει εκατομμύρια ευρώ από το «Αντώνης Τρίτσης» γι’ αυτόν τον σκοπό.
Συγκεκριμένα, η πρόσκληση του υπουργείου Εσωτερικών με τίτλο «Χωριστή Συλλογή Βιοαποβλήτων, Γωνιές Ανακύκλωσης και Σταθμοί Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων» προέβλεπε, μεταξύ άλλων, την προώθηση της ανακύκλωσης και της κυκλικής οικονομίας. Ο συνολικός προϋπολογισμός της πρόσκλησης ήταν 220.000.000 ευρώ και στο αντικείμενο συμπεριλαμβανόταν η δημιουργία «γωνιών ανακύκλωσης». Ετσι, πολλοί δήμοι έχουν ήδη προχωρήσει στη προμήθεια του συγκεκριμένου εξοπλισμού.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ένταξη στο πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» του Δήμου Θεσσαλονίκης, προϋπολογισμού 18.538.000 ευρώ, προκειμένου να προμηθευτεί 48 πολυκέντρα ανακύκλωσης τεσσάρων ρευμάτων, αλλά και να επικοινωνήσει τη δράση.
Αντίστοιχα, ο Δήμος Παλαιού Φαλήρου έχει ήδη εξασφαλίσει χρηματοδότηση ύψους 4.427.593 ευρώ από το «Αντώνης Τρίτσης» και για δράσεις ανακύκλωσης, οι οποίες περιλαμβάνουν και την κατασκευή γωνιών ανακύκλωσης, δηλαδή σπιτιών.
Ακόμα, για τον Δήμο Πατρέων ο συνολικός προϋπολογισμός για εξοπλισμό ανακύκλωσης που θα εγκατασταθεί και αναμένεται να χρηματοδοτηθεί ανέρχεται σε περίπου 2.500.000 ευρώ, ενώ και ο Δήμος Νέας Σμύρνης έλαβε χρηματοδότηση ύψους 1.124.667,60 € για την προώθηση της ανακύκλωσης και την προμήθεια εξοπλισμού για τη δημιουργία γωνιών ανακύκλωσης, από το ίδιο πρόγραμμα.
Αξίζει να σημειωθεί πως το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» του υπουργείου Εσωτερικών έχει συνολικό προϋπολογισμό 2.500.000.000 ευρώ. Τα χρήματα αυτά προέρχονται από δανεισμό από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, καθώς και από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕΠ), ενώ η χρηματοδότηση των ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμού σε περιπτώσεις έκτακτων και επειγουσών συνθηκών μπορεί να γίνει μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ).
Αξίζει να σημειώσουμε πως η «Ανταποδοτική Ανακύκλωση Α.Ε.» κανονικά χρηματοδοτείται, μέσω του ΕΟΑΝ, από τα περιβαλλοντικά τέλη που πληρώνουν επιχειρήσεις και καταναλωτές. Επομένως, τα ευρωπαϊκά προγράμματα και οι εθνικοί πόροι αποτελούν διπλή επιπλέον χρηματοδότηση της εταιρίας.
Αρνητική αξιολόγηση από τη διεύθυνση του ΕΟΑΝ
Η «Ανταποδοτική Ανακύκλωση Α.Ε.», που τοποθετεί τα σπιτάκια ανακύκλωσης, είχε αξιολογηθεί εξαιρετικά αρνητικά από την αρμόδια διεύθυνση του ΕΟΑΝ τον Νοέμβριο του 2020.
Συγκεκριμένα, ο ΕΟΑΝ είχε σημειώσει πως η «Ανταποδοτική Ανακύκλωση» δεν πέτυχε κανέναν από τους στόχους για τα έτη 2012-2019, είχε ανακρίβειες και ανακολουθίες στα στοιχεία που είχε καταθέσει και συνέβαλε σε πολύ μικρό ποσοστό στους εθνικούς στόχους ανακύκλωσης!
