Τα διαδοχικά κύματα κακοκαιρίας που «έπληξαν» την χώρα την Άνοιξη, με κύρια χαρακτηριστικά τις βροχοπτώσεις και τις χαμηλές θερμοκρασίες, είχαν τεράστιο αντίκτυπο στην παραγωγή μελιού στην Κεντρική Μακεδονία.
Όπως επισημαίνουν οι μελισσοκόμοι της περιοχής, η παραγωγή τους μειώθηκε κατά 70% σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, ενώ φαινόμενα όπως ο αφεσμός, η γνωστή σμηνουργία, που τα μελίσσια εγκαταλείπουν την κυψέλη με την παλιά βασίλισσα, είναι σε πρωτοφανή έξαρση.
«Ζήσαμε ημερολογιακά μια άνοιξη που κλιματολογικά ήταν ένα άστατο φθινόπωρο, με πολλές βροχές και χαμηλές θερμοκρασίες και αυτό μελισσοκομικά είχε ως αποτέλεσμα να ξεπλένουν οι βροχές συνεχώς το λιγοστό νέκταρ που παρήγαγαν τα φυτά και να έχουμε χαμηλή νεκταροέκκριση», εξηγεί ο πρόεδρος του Μελισσοκομικού Συλλόγου του νομού Θεσσαλονίκης Γιώργος Χίτογλου.
«Είμαστε περίπου 70-80% κάτω στο μέλι που θα έπρεπε να έχει μέσα στην κυψέλη. Σε έναν μήνα τρυγάμε κανονικά αλλά έτσι όπως είναι τα πράγματα, δεν το βλέπω», συμπληρώνει ο μελισσοκόμος Γιάννης Θεοδωρίδης.
Ένα βήμα πριν από τη λιμοκτονία
«Με αυτές τις αυξομειώσεις της θερμοκρασίας πολλά άνθη έπαθαν σοκ και ξεπλύθηκαν από τις βροχές, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει επάρκεια τροφής στη φύση (νέκταρ και γύρη) για την διατήρηση των μελισσιών. Για να αποφύγει ο μελισσοκόμος την κατάρρευση των μελισσών του πρέπει να προβεί σε τροφοδοσία. Όχι για να πάρει παραγωγή, όπως λανθασμένα νομίζουν αρκετοί, αλλά για να επιβιώσει το μελίσσι. Τα μελίσσια όλη την άνοιξη, σε όλη τη χώρα φέτος βρίσκονταν ένα βήμα πριν από τη λιμοκτονία και το μόνο που τα έσωσε ήταν οι έγκαιρες επεμβάσεις των μελισσοκόμων. Σαφώς υπήρχαν και απώλειες», υπογραμμίζει ο κ. Χίτογλου.
Από την πλευρά του, ο Γιάννης Θεοδωρίδης εξηγεί πως είναι πολύ χαμηλή και η ποσότητα του μελιού που έχουν μαζέψει και αυτό οφείλεται στο ότι η καθημερινή βροχόπτωση ξεπλένει τα φυτά. «Πάνε να ανθίσουν και η μελιτοφορία τους ξεπλένεται από τις βροχές και οι μέλισσες δεν μπορούν να βρουν μέλι να μαζέψουν. Μέσα στην κυψέλη το μόνο που βρίσκουμε είναι γύρη και γόνο. Το μέλι είναι σχεδόν εξαφανισμένο αυτή την περίοδο τα μελίσσια θα έπρεπε να είναι τουλάχιστον διπλάσια από ότι είναι. Αυτό έχει πάει παρά πολύ πίσω τη δραστηριότητά μας. Ελπίζουμε να μειωθούν οι βροχές για να μελώσουν όπως λέμε εμείς τα φυτά και να μαζέψουν μέλι», σημειώνει.
Σε έξαρση το φαινόμενο σμηνουργίας
Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά οι μελισσοκόμοι, οι άστατες καιρικές συνθήκες δεν επηρέασαν μόνο την παραγωγή μελιού, αλλά έχουν συνέπειες γενικότερα στις συνήθειες των μελισσιών, καθώς το φαινόμενο της σμηνουργίας είναι σε έντονη έξαρση.
Η σμηνουργία, όπως εξηγεί ο πρόεδρος του Μελισσοκομικού Συλλόγου του νομού Θεσσαλονίκης, είναι η φυσική αναπαραγωγή του μελισσιού. Ένα μελίσσι γίνεται δύο, καθώς ένα μεγάλο μέρος του σμήνους φεύγει από την κυψέλη με την παλιά βασίλισσα και αφήνει πίσω του τον μισό πληθυσμό με μία νέα βασίλισσα. Αυτό όμως δημιουργεί πρόβλημα στην παραγωγή, καθώς το μελίσσι που φεύγει «κάθεται» σε ένα κλαδί και αν δεν το «μαζέψει» ο μελισσοκόμος, το χάνει. Επίσης, από εκεί που υπήρχε ένα παραγωγικό μελίσσι, πλέον υπάρχουν δύο μικρά, μη παραγωγικά.
«Οι μέλισσες αισθάνονται ασφυκτικά, όταν είναι κλεισμένες λόγω της βροχής, θέλουν να φύγουν και σηκώνονται και φεύγουν. Μένει πίσω το μισό μελίσσι και πιο αδύναμο», σημειώνει ο κ. Θεοδωρίδης και εξηγεί:
«Παίρνουν την παλιά βασίλισσα και το 60% του νεαρού πληθυσμού της κυψέλης και φεύγουν, στήνονται για μια-δυο μέρες σε κοντινό σημείο και δημιουργούν το γνωστό τσαμπί, ενώ στη συνέχεια βρίσκουν νέο σπίτι, όπου πηγαίνουν για να εγκατασταθούν μόνιμα, σε κουφάλα ενός δέντρου. Το φαινόμενο του αφεσμού ή σμηνουργίας, είναι παρά πολύ έντονο φέτος με αποτέλεσμα να χάνουμε πάρα πολλά μελίσσια και κάθε μέρα καλούμαστε να κυνηγάμε τα μελίσσια για να τα μαζεύουμε και να τα τοποθετούμε στην κυψέλη».
«Μειωμένη παραγωγή, αυξημένα κόστη, δικαιολογημένη η δυσφορία»
Η μέση παραγωγή μελιού στην Ελλάδα είναι δέκα κιλά ανά κυψέλη, εξηγεί ο κ. Χίτογλου, ενώ ο μέσος όρος στην Ευρώπη είναι 17 κιλά ανά κυψέλη. «Φέτος ως φαίνεται μέχρι στιγμής, δεν θα είναι καλή χρονιά, συνεπώς αναμένουμε να πέσει πολύ η παραγωγή, που μαζί με τα αυξημένα κόστη συντελεί σε μία απόλυτα δικαιολογημένη δυσφορία στους μελισσοκόμους», επισημαίνει και καταλήγει λέγοντας:
«Ο σύλλογός μας πρόσφατα ανέδειξε την επίσημη έκθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη διακίνηση μελιού στα σύνορά της. Με λύπη διαπιστώνουμε ότι στους τρεις τυχαίους δειγματοληπτικούς ελέγχους που έκανε στα σύνορα της Ελλάδας βρήκε και τρεις εισαγωγές μη κανονικού μελιού. Σύνολο 700 τόνοι μελιού είναι αυτοί που ελέγχθηκαν και αναρωτιόμαστε πόσο άλλο νοθευμένο μέλι πέρασε στη χώρα μας. Στην οικονομική κρίση που βιώνουμε, καταλαβαίνουμε ότι ο καταναλωτής τείνει να προτιμά το φθηνό μέλι- πολλές φορές είναι και εξόφθαλμα φθηνό. Τέτοια μέλια σίγουρα δεν είναι ελληνικά. Είναι εισαγόμενα, προφανώς υποβαθμισμένα, που πληρούν (ελπίζουμε) τις ελάχιστες νόμιμες προδιαγραφές. Πολλές φορές έχουμε δει στις ανακοινώσεις του ΕΦΕΤ ανακλήσεις τέτοιων προϊόντων».
