Μετρημένοι στα δάχτυλα είναι στις μέρες μας οι πάγκοι που πωλούν εφημερίδες στο κέντρο της Αθήνας, με τους ελάχιστους που έχουν απομείνει να κλείνουν ο ένας μετά τον άλλο, θύματα της οικονομικής κρίσης, της κάθετης πτώσης του τζίρου στον έντυπο Τύπο, καθώς και των πολιτικών που ακολουθούν εδώ και αρκετά χρόνια οι δήμαρχοι της πρωτεύουσας απέναντι σε όσους ελεύθερους επαγγελματίες βιοπορίζονται από δουλειές του δρόμου.
- Από τον Ιάσονα-Δημήτριο Τσέτσο
Σήμα κατατεθέν μιας χαμένης πλέον Αθήνας, οι πράσινοι πάγκοι των εφημεριδοπωλών αποτελούσαν για δεκαετίες έναν από τους ελάχιστους διαύλους -πριν από την έλευση της ιδιωτικής τηλεόρασης και του διαδικτύου- ενημέρωσης, καθώς και πόλο έλξης για χιλιάδες αναγνώστες που συνέρρεαν καθημερινά σε αυτούς και αποχωρούσαν με μια εφημερίδα υπό μάλης ή ακόμα και ολόκληρο πακέτο στην αγκαλιά τους τα Σαββατοκύριακα! Και ποιος, άλλωστε, δεν έχει δει, διά ζώσης ή από ταινίες, ανθρώπους να κοντοστέκονται μπροστά από πάγκους και κιόσκια διαβάζοντας τα πρωτοσέλιδα πολιτικών ή αθλητικών εφημερίδων; Πρωί καθημερινής, η «Espresso» βρίσκεται στο κέντρο της Αθήνας για να βρει τους εναπομείναντες «πράσινους πάγκους» και να συνομιλήσει με τους λιγοστούς εφημεριδοπώλες, οι οποίοι, παρά τις μύριες δυσκολίες που αντιμετωπίζει το επάγγελμά τους, επιμένουν να εργάζονται στον δρόμο, μέχρι να κλείσουν και αυτοί, όπως μας εκμυστηρεύονται…
Σε απόγνωση
Θα ήταν πάνω από 10 χρόνια πριν, όταν περιδιαβαίνοντας τους δρόμους του κέντρου μπορούσες να βρεις δεκάδες πάγκους με την πραμάτεια τους: από εφημερίδες μεγάλης κυκλοφορίας μέχρι αυτές των λίγων εκατοντάδων φύλλων και από πασίγνωστα περιοδικά έως εξειδικευμένου περιεχομένου. Συχνά, δε, μπορούσες ακόμα και να «ξετρυπώσεις» περιθωριακά πολιτικά έντυπα, σπάνια κόμικς, ακόμη και… απαγορευμένα βιβλία ή ερωτικές ταινίες!
Φυσικά, «όλα αυτά ανήκουν στο παρελθόν», σκεφτόμαστε καθώς διασχίζουμε την πλατεία Συντάγματος. Εκεί, στην κάτω πλευρά της πλατείας, στη γωνία της Μητροπόλεως και ακριβώς ανάμεσα από την μπλε σκούρα κλούβα των ΜΑΤ και τον κίτρινο άδειο πάγκο του κουλουρά, συναντάμε τον πράσινο πάγκο του κ. Μαρίνου.
«Η επιχείρηση εδώ έχει 50 χρόνια. Τα τελευταία 17 χρόνια την έχω εγώ από τον πατέρα μου» αναφέρει ο κ. Μαρίνος, ενώ τονίζει ότι είναι από τους λιγοστούς πάγκους που έχουν απομείνει πλέον. «Οι πολλές δυσκολίες ήρθαν με τα Μνημόνια, με την κρίση. Τότε περιορίστηκε η αγοραστική δύναμη των Ελλήνων και μαζί της άρχισαν να κλείνουν οι πάγκοι. Συν ότι ο κόσμος ενημερώνεται πλέον από τα σάιτ. Τι να την κάνει την εφημερίδα;» συμπληρώνει όλο νόημα.
Τον ευχαριστούμε και φεύγουμε. Επόμενος «στόχος» μας ο πάγκος απέναντι από την Καπνικαρέα, στην «καρδιά» της Ερμού. Νωρίτερα, μέσα στην εβδομάδα, είχαμε περάσει από εκεί προκειμένου να αγοράσουμε ημερολόγιο για το 2024, ωστόσο τότε το είχαμε βρει «κλειστό λόγω ασθένειας». Οπως και τώρα. Παρά, όμως, όλες αυτές τις μέρες που πέρασαν και την ελπίδα που είχαμε να το βρούμε ανοιχτό, τώρα κοντοστεκόμαστε μπροστά από τα κατεβασμένα ρολά του. «Ασθένεια ή κάτι άλλο;» αναρωτιόμαστε.
«Σειρά μου να κλείσω!»
Επειτα κατευθυνόμαστε προς την πλατεία Ομονοίας. Το κλασικό σημείο πώλησης εντύπων εδώ και ποιος ξέρει πόσες δεκαετίες! Ναι. Προλάβαμε κι εμείς τις κυριακάτικες εφημερίδες, κάποιο βράδυ του Σαββάτου ή τις xxx ταινίες που αγοράζαμε τα πρώτα χρόνια της εφηβείας μας, κρυφά από τους γονείς… Πλέον μόνο η γλυκιά αίσθηση της ανάμνησης έχει απομείνει, όπως θα διαπιστώσουμε.
Δίπλα ακριβώς από την οδό Αθηνάς βρίσκεται ο πάγκος του κυρίου Γιώργου. Μας βλέπει που κοιτάζουμε τις λιγοστές εφημερίδες και τα περιοδικά του και με ζωγραφισμένη την ελπίδα στα μάτια του μας περνά για πελάτες… Αλίμονο! Εμείς είχαμε έρθει για άλλο σκοπό! Αρχικά, δεν θέλει να μας μιλήσει, όμως έπειτα από λίγη προσπάθεια δέχεται να πει δυο κουβέντες: «Δεν έχει μέλλον αυτή η δουλειά. Ακριβή η ενοικίαση στον δήμο, λίγα τα ποσοστά κέρδους. Δεν υπάρχει τζίρος». «Στην Αθήνα πριν από 10 χρόνια ήμασταν 50 (σ.σ.: εφημεριδοπώλες), τώρα έχουμε μείνει μόλις 5-6. Τελειώσαμε, πάει το επάγγελμα» λέει με απόγνωση και δείχνει προς την άλλη πλευρά της πλατείας: «Να! Ο απέναντι στην Πανεπιστημίου έκλεισε πριν από λίγες μέρες. Ερχεται η σειρά μου τώρα!» «Φωτογραφίστε καλά τον πάγκο μου, γιατί δεν θα τον ξαναδείτε!», μας προτρέπει προτού φύγουμε.
Πράγματι, ο πάγκος στην αρχή της Πανεπιστημίου έχει κλείσει. Και μάλιστα πριν από μία εβδομάδα. Πόσες φορές άραγε έχουμε σταματήσει για να διαβάσουμε τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων και πόσες φορές ψωνίσαμε από τα σπάνια βιβλία του! Τώρα, με τα ρολά κατεβασμένα, ο πάγκος στέκει μόνος του, άδειος, βουβός. Μια πένθιμη εικόνα, που προκαλεί θλίψη. Σαν να πρόκειται για κάποιο γνώριμο πρόσωπο που «έφυγε» πρόσφατα και ξαφνικά… Αδιάφοροι περαστικοί μάς προσπερνούν με γοργό βηματισμό. Και η ζωή συνεχίζεται, σε μια Αθήνα που διαρκώς αλλάζει…
