Γεωλογικές μελέτες στις Βούτες: Σε ύφεση το φαινόμενο, αλλά δεν έχει εκλείψει η κατάσταση κρίσης

Με αμείωτη ένταση συνεχίζονται οι μελέτες για το φαινόμενο των ρηγματώσεων στις Βούτες, με αντιπροσωπεία γεωλόγων από το ΓΕΩΤΕΕ Παράρτημα Κρήτης να πραγματοποιεί αυτοψία στην περιοχή.

Η ομάδα, που πριν από μερικές μέρες βρέθηκε στην περιοχή, αποτελείτο από την ταμία της Διοικούσας Επιτροπής, Κωνσταντίνα Καλογεράκη, και τα μέλη Χαράλαμπο Γκούβα, Χαράλαμπο Φασουλά, Παναγιώτη Σοφίου και Ερμιόνη Γιαλύτη. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, πραγματοποιήθηκε λεπτομερής παρατήρηση των πετρωμάτων της περιοχής, ενώ μελετήθηκαν παλαιότερες αστάθειες στα ανατολικά πρανή του οικισμού. Οι γεωλόγοι κατέγραψαν τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά των ρωγμώσεων και επιχείρησαν να ερμηνεύσουν τις μετακινήσεις που προκάλεσαν το φαινόμενο, με στόχο την ανίχνευση των αιτίων.

Μέσα από συζητήσεις με κατοίκους και τις ενδείξεις των ρωγμομέτρων που είχαν τοποθετηθεί πρόσφατα, διαπιστώθηκε ότι προς το παρόν το φαινόμενο φαίνεται να έχει σταθεροποιηθεί.

Αξιολόγηση των πρώτων μέτρων

Στο πλαίσιο αυτό, η αντιπροσωπεία αξιολόγησε θετικά τα άμεσα μέτρα που εφάρμοσε ο Δήμος Ηρακλείου για την αντιμετώπιση της κατάστασης. Τα μέτρα περιλάμβαναν απάντληση υδάτων από τις υπόγειες δεξαμενές του οικισμού, διακοπή του υπόγειου δικτύου ύδρευσης και αντικατάστασή του με υπέργειο δίκτυο και τοποθέτηση ρωγμομέτρων για την παρακολούθηση της εξέλιξης του φαινομένου.

Η επιστημονική ομάδα επεσήμανε ότι, ενώ τα πρώτα μέτρα φαίνεται να είναι αποτελεσματικά, η κατάσταση απαιτεί συνεχή παρακολούθηση. Η συλλογή δεδομένων από τα ρωγμόμετρα, σε συνδυασμό με περαιτέρω γεωτεχνικές μελέτες, θα βοηθήσει στη μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση και πρόληψη παρόμοιων φαινομένων.

Ειδικότερα, μετά την επίσκεψη αυτή επισημαίνονται:

«…το φυσικό αυτό φαινόμενο φαίνεται ότι προς το παρόν βρίσκεται σε ύφεση, μετά και την αποστράγγιση των υδάτων, όμως η κατάσταση κρίσης δεν έχει ακόμα εκλείψει.

– είναι απαραίτητη και άμεση η ανάγκη εκτίμησης στις τρεις διαστάσεις των εδαφικών μετατοπίσεων, καθώς και της κινηματικής που συνδέεται με τις ρωγμώσεις, τόσο με τη μέθοδο της συμβολομετρίας (χρήση δορυφορικών δεδομένων πριν και μετά την εκδήλωση του κύριου φαινομένου), όσο και με τη χρήση ηλεκτρονικών οργάνων καταγραφής μετατοπίσεων σε πραγματικό χρόνο, επιπλέον των οργάνων που έχουν παραγγελθεί (πχ. με κλισίμετρα σε κτίρια και άλλες κατασκευές).

-είναι αναγκαία και επιτακτική  η σε πραγματικό χρόνο παρακολούθηση των εδαφικών μετατοπίσεων, ώστε να αναγνωριστούν άμεσα και να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα αντιμετώπισης πιθανής μελλοντικής επανεμφάνισης ή/και έξαρσης του φαινομένου.

-είναι επίσης απαραίτητη, σε δεύτερο χρόνο, η εστίαση των μελετών στην λεπτομερειακή γεωλογική χαρτογράφηση με επιφανειακά τοπογραφικά όργανα όλων των ρωγμώσεων και των μετατοπίσεων που έχουν προκαλέσει. Τα δεδομένα αυτά, όπως και τα στοιχεία από τις ενόργανες παρατηρήσεις θα βοηθήσουν στην κατανόηση του φαινομένου και του μηχανισμού πρόκλησης των ρωγμώσεων, ώστε να ληφθούν ακολούθως τα απαραίτητα μέτρα αντιμετώπισης και θωράκισης της περιοχής.

– Θα πρέπει να συγκεντρωθούν όλα εκείνα τα πρωτογενή στοιχεία κατασκευών που έχουν υλοποιηθεί στο πρόσφατο παρελθόν (συστοιχίες πασσάλων, τοίχοι αντιστήριξης κλπ), για την αντιμετώπιση των εγνωσμένων ασταθειών που υπήρχαν. Έτσι, θα διευκρινιστεί αν υπάρχουν δεδομένα υποβάθρου από τις εκσκαφές ή διατρήσεις που είχαν πραγματοποιηθεί.

– Οι μελέτες και οι έρευνες που θα εκπονηθούν να είναι σε συνεργασία με την ομάδα εμπειρογνωμόνων που έχει συσταθεί από το Δήμο Ηρακλείου.

Το ΓΕΩΤ.Ε.Ε. Παράρτημα Κρήτης δηλώνει τη διαθεσιμότητά του για συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση, τις αρμόδιες τεχνικές υπηρεσίες και τις επιστημονικές ομάδες που έχουν αναλάβει την παρακολούθηση της περιοχής, με στόχο τη συνολική θωράκιση της περιοχής και της επιστημονικά τεκμηριωμένης διαχείρισης της κατάστασης.

Επισημαίνει παράλληλα την αναγκαιότητα για:

– την αναστολή δομικών παρεμβάσεων ή φορτίσεων στο έδαφος έως ότου υπάρξει πλήρης εικόνα για την εδαφική σταθερότητα.

– τη δυναμική παρακολούθηση και επανεκτίμηση μέτρων προστασίας και επέμβασης καθώς το φαινόμενο δύναται να εξελιχθεί σε βάθος χρόνου.

Εκφράζει τέλος την συμπαράστασή του στους κατοίκους των Βουτών και ιδιαίτερα αυτών που επλήγησαν από το φαινόμενο, ελπίζοντας στη γρήγορη λήξη του και την άμεση αποκατάσταση των ζημιών που υπέστησαν».