Με συγκίνηση, χαμόγελα και αίσθημα δικαίωσης υποδέχθηκαν χιλιάδες υποψήφιοι των Πανελλαδικών την ανακοίνωση των βάσεων εισαγωγής στα ΑΕΙ –νωρίτερα από κάθε άλλη χρονιά. Το πολυπόθητο sms έφτασε στα κινητά τηλέφωνα των επιτυχόντων, σηματοδοτώντας το τέλος της απαιτητικής διαδρομής των Πανελλαδικών Εξετάσεων και την αρχή μιας νέας ζωής στα αμφιθέατρα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Οι πρώτες μαρτυρίες αριστούχων που πέτυχαν την είσοδό τους στις σχολές των ονείρων τους αποτυπώνουν τη δύναμη της επιμονής και του προγραμματισμού, ενώ παράλληλα, τα φετινά αποτελέσματα αποκαλύπτουν τάσεις πτώσης σε περιζήτητες σχολές, όπως η Νομική και η Ψυχολογία.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η Ερμιόνη Παπαστεργίου που με καθημερινό πρόγραμμα και συστηματικό διάβασμα, πέτυχε τον στόχο της. «Περνάω Νομική Αθηνών, που ήταν η πρώτη μου επιλογή. Συγκέντρωσα 19.080 μόρια. Κουράστηκα πολύ για να το πετύχω, διάβαζα πάρα πολύ», ανέφερε η νεαρή κοπέλα.
Η Σοφία Κατιφέ πέρασε στο τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ του ΕΚΠΑ, αναφέροντας πως «ήταν κάτι που μου άρεσε πάρα πολύ, ο κλάδος της επικοινωνίας είναι ένα ισχυρό χαρτί, το οποίο μου ανοίγει πάρα πολλούς ορίζοντες».
Τα φετινά αποτελέσματα των βάσεων κατέγραψαν πτώση στη Νομική Αθήνας και Θεσσαλονίκης, αλλά και στην Ψυχολογία ΕΚΠΑ.
Η Αννίτα Γρύλου και ο Λευτέρης Κομποδιέτας πέρασαν στη Νομική Σχολή Αθηνών και όπως είπαν κατέβαλαν μεγάλη προσπάθεια και το πεδίο σπουδών που επέλεξαν δεν τους περιορίζει, καθώς μπορούν να μεταπηδήσουν εύκολα σε άλλους κλάδους.
Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής: Σχεδόν 1.000 κενές θέσεις στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής έφερε στο προσκήνιο σοβαρά προβλήματα στα Πανεπιστήμια της χώρας, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τις σημαντικές απώλειες σε φοιτητικό δυναμικό που κατέγραψε το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.
Παρά τις 4.415 θέσεις που είχαν προβλεφθεί συνολικά από το Υπουργείο Παιδείας, τελικά καλύφθηκαν μόλις 3.385, αφήνοντας περίπου 1.030 θέσεις κενές. Οι απώλειες αποδίδονται κυρίως στη μη επίτευξη της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής (ΕΒΕ) από πολλούς υποψήφιους.
Αναλυτικά τα στοιχεία εισαγωγής
Από τις 4.415 διαθέσιμες θέσεις:
- 3.862 προορίζονταν για αποφοίτους των Γενικών Λυκείων (ΓΕΛ)
- 553 για υποψήφιους άλλων κατηγοριών (ΕΠΑΛ, 10% κ.ά.)
Τελικά, εισήχθησαν:
- 2.877 υποψήφιοι από ΓΕΛ
- 224 από ΕΠΑΛ
- 194 με το 10% για το 2024
- 90 με το 10% για το 2023
Η Σχολή Καλών Τεχνών δεν περιλαμβάνεται ακόμη στον συνολικό υπολογισμό, καθώς τα αποτελέσματα γι’ αυτή αναμένονται μεταγενέστερα.
Τμήματα με τις περισσότερες κενές θέσεις
Σημαντικός αριθμός θέσεων έμεινε ακάλυπτος σε αρκετά τμήματα. Μεταξύ αυτών:
- Τμήμα Εισακτέοι Κενές Θέσεις
- Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών & Πληροφορικής (Ιωάννινα) 63 148
- Μαθηματικό 115 130
- Φυσικό 94 126
- Λογιστική (Πρέβεζα) 62 114
- Ιστορίας & Αρχαιολογίας 101 109
Οι αριθμοί αυτοί αναδεικνύουν το πρόβλημα της ΕΒΕ, η οποία εμποδίζει την πλήρωση θέσεων ακόμα και σε κεντρικά ΑΕΙ με μακρά παράδοση, όπως το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.
Τμήματα που κάλυψαν το σύνολο των θέσεων
Ορισμένα τμήματα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων παρουσίασαν πλήρη κάλυψη θέσεων, γεγονός που φανερώνει υψηλότερη ζήτηση και καλύτερες επιδόσεις των υποψηφίων. Σε αυτά περιλαμβάνονται:
- Αγωγής και Φροντίδας στην Πρώιμη Παιδική Ηλικία
- Αρχιτεκτονική
- Βιολογικών Εφαρμογών
- Ιατρική
- Μηχανικών Επιστήμης Υλικών
- Νοσηλευτική
- Οικονομικών Επιστημών
- Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης
- Παιδαγωγικό Νηπιαγωγών
- Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών (Άρτα)
- Χημείας
Η εικόνα πανελλαδικά
Τα στοιχεία από τις Βάσεις 2025 δείχνουν πως το φαινόμενο των κενών θέσεων δεν περιορίζεται στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Περισσότερα από 22.000 κενές θέσεις καταγράφηκαν συνολικά στα ελληνικά ΑΕΙ (σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιεύματα), με πολλούς υποψήφιους να μένουν εκτός λόγω του συστήματος της ΕΒΕ — ακόμη και με βαθμολογίες που παλαιότερα θα επέτρεπαν την εισαγωγή τους.
Επιπτώσεις για το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Η διατήρηση των κενών θέσεων δημιουργεί σοβαρά ερωτήματα για τη βιωσιμότητα ορισμένων τμημάτων σε βάθος χρόνου, ενώ ενδέχεται να επηρεάσει:
- Την κατανομή πόρων και προσωπικού
- Την οργανωτική δομή ορισμένων σχολών
- Την ελκυστικότητα του Πανεπιστημίου για μελλοντικούς υποψήφιους
Παρά τις πιέσεις των ιδρυμάτων προς την Πολιτεία για επανεξέταση του θεσμού της ΕΒΕ, το Υπουργείο Παιδείας δεν έχει ανακοινώσει μέχρι στιγμής αλλαγές στον υφιστάμενο σχεδιασμό.
ΕΒΕ: Εργαλείο αξιολόγησης ή παράγοντας αποκλεισμού;
Η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ), που εφαρμόζεται από το 2021, θεσπίστηκε με σκοπό τη διασφάλιση ενός ελάχιστου επιπέδου ακαδημαϊκής επάρκειας για την εισαγωγή στα ΑΕΙ. Ορίζει ένα κατώτατο όριο βαθμολογίας που πρέπει να ξεπεράσουν οι υποψήφιοι, το οποίο προκύπτει από τον μέσο όρο των επιδόσεων των μαθητών σε κάθε επιστημονικό πεδίο και πολλαπλασιάζεται με συντελεστές που ορίζονται από τα ίδια τα τμήματα των πανεπιστημίων.
Ο αρχικός στόχος ήταν η αναβάθμιση του επιπέδου σπουδών, η αποτροπή της εισαγωγής φοιτητών με χαμηλές επιδόσεις και, σε δεύτερο χρόνο, η μείωση της πρόωρης εγκατάλειψης σπουδών. Ωστόσο, η εφαρμογή της ΕΒΕ έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, κυρίως λόγω των εκτεταμένων κενών θέσεων που αφήνει στα πανεπιστήμια – ακόμα και σε τμήματα με επιστημονική βαρύτητα ή σημαντική ζήτηση στην αγορά εργασίας.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, όπου φέτος σχεδόν 1.000 θέσεις παρέμειναν κενές, γεγονός που αποδίδεται ευθέως στο φράγμα της ΕΒΕ. Ταυτόχρονα, πολλές σχολές στην περιφέρεια, με χρόνια ακαδημαϊκή παρουσία, βλέπουν να υποβαθμίζεται η θέση τους στον χάρτη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, εξαιτίας της δυσανάλογης επίπτωσης της ΕΒΕ σε μικρότερα ή λιγότερο δημοφιλή τμήματα.
Επιπλέον, αρκετοί εκπαιδευτικοί φορείς, πανεπιστημιακοί και μαθητές τονίζουν πως η ΕΒΕ δεν λαμβάνει υπόψη τις κοινωνικές και εκπαιδευτικές ανισότητες που επηρεάζουν τη σχολική επίδοση. Για παράδειγμα, μαθητές από νησιωτικές ή αγροτικές περιοχές, περιοχές με χαμηλή πρόσβαση σε φροντιστήρια ή μειωμένες υποδομές, αποκλείονται από τη δημόσια ανώτατη εκπαίδευση, όχι επειδή δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις των σπουδών, αλλά επειδή δεν κατάφεραν να ξεπεράσουν μια αυθαίρετη βάση που μεταβάλλεται κάθε χρόνο.
Κατά συνέπεια, η ΕΒΕ έχει χαρακτηριστεί από μερίδα της πανεπιστημιακής κοινότητας ως εργαλείο που ενισχύει τους ταξικούς φραγμούς στην εκπαίδευση και υπονομεύει τον ρόλο των ΑΕΙ της περιφέρειας ως κέντρα ανάπτυξης και μόρφωσης σε τοπικό επίπεδο.
Από την άλλη πλευρά, υπέρμαχοι της ΕΒΕ υποστηρίζουν πως η ρύθμιση αυτή βοηθά στο να διατηρηθεί η ποιότητα των σπουδών, αποφεύγοντας την εισαγωγή υποψηφίων με πολύ χαμηλές επιδόσεις που δεν θα μπορούσαν να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, καταλαμβάνοντας παράλληλα θέσεις σε τμήματα που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν από καλύτερα προετοιμασμένους φοιτητές.
Δείτε επίσης:
- Φοιτητική στέγη: Ραγδαία άνοδος των ενοικίων σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και άλλες φοιτητουπόλεις
- Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής: Σχεδόν 1.000 κενές θέσεις στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
