Εχοντας από πρώτο χέρι άποψη για τις ζημιές που προκάλεσε η κακοκαιρία του 2023 στη Θεσσαλία, αλλά και παρακολουθώντας στενά τα πλήγματα που έχει δεχθεί ο πρωτογενής τομέας, και τελευταία ειδικά η κτηνοτροφία, στρέφει τα πυρά της κατά της κυβέρνησης, χαρακτηρίζοντας τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη «γυμνό βασιλιά».
- Συνέντευξη στον Χρυσόστομο Τρίμμη – Εφημερίδα «Έλληνας Αγρότης»
Δραστηριοποιείστε σε μια περιοχή όπου ο πρωτογενής τομέας έχει μείζονα ρόλο στην καθημερινότητα και την τοπική οικονομία. Ποια είναι η εικόνα που λαμβάνετε από τους παραγωγούς για την κατάσταση που αντιμετωπίζουν;
Η κατάσταση στη Θεσσαλία εδώ και 15 μήνες -μετά τη λαίλαπα των «Daniel» και «Elias»- παραμένει ζοφερή. Οι περυσινές θεομηνίες, μετά τον «Ιανό» και τη «Μήδεια», άλλαξαν το γεωγραφικό ανάγλυφό της και, κατά τα φαινόμενα, αλλάζουν και τον πολιτικό της χάρτη, αφού ο πληθυσμός της Περιφέρειας έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια κατά 51.000 άτομα (!), δηλαδή κατά έναν μικρό νομό. Το αγροτικό εισόδημα συρρικνώνεται κάθε μέρα που περνά και τα χωριά ερημώνουν. Και βέβαια, όλες οι υπόλοιπες πτυχές της οικονομίας δεν διάγουν τις καλύτερες ημέρες τους, από τη στιγμή που το αγροτικό εισόδημα αποτελούσε τη βάση για όλες τις άλλες δραστηριότητες.
Τι πρέπει να γίνει από πλευράς κυβέρνησης;
Στο πλαίσιο που προανέφερα, έχουμε μια κυβέρνηση «άβουλη και μοιραία», που, όταν δεν αυτοθαυμάζεται για τη δήθεν αποτελεσματικότητα των μέτρων που έλαβε μπροστά στις κάμερες, απλώς αναλώνεται στην αδράνεια. Ακούμε για πακτωλούς χρημάτων από την Ε.Ε., ακούμε για «ολιστικά πλάνα ανασυγκρότησης της περιφέρειας», ακούμε για δίκαιες και γρήγορες αποζημιώσεις κτηνοτρόφων και παραγωγών, και δεν βλέπουμε τίποτα. Το «επιτελικό κράτος» στην περίπτωση της Θεσσαλίας έδειξε όλες τις ανεπάρκειές του και ο «βασιλιάς» κ. Μητσοτάκης είναι πλέον «γυμνός».
Προσφάτως καταγγείλατε κι εσείς ότι μόνο δύο από τα οκτώ ραντάρ λειτουργούν για την πρόβλεψη έντονων φαινομένων. Είναι τόσο ανοχύρωτη τελικά η χώρα; Με ευθύνη ποιου/ποιων;
Οπως έχει φανεί στην περίπτωση του «Daniel» και των ανεξέλεγκτων συνεπειών του, στην περίπτωση των θερινών πυρκαγιών, που συνήθως «σβήνουν στη θάλασσα» (Β. Εύβοια, Αττική, Πελοπόννησος, Δαδιά, Ρόδος κ.ά.), κατακαίγοντας τεράστιες εκτάσεις -με ελάχιστα μποφόρ-, και ευτυχώς μόνο χάρη στο «112» δεν θρηνούμε εκατόμβες θυμάτων, όπως συνέβαινε παλαιότερα, ή, ακόμη και στην περίπτωση της τραγωδίας των Τεμπών, το γενικότερο moto που χαρακτηρίζει μια κυβέρνηση που κάποτε θέλησε να μας πείσει πως είναι «επιτελική», δηλαδή αποτελεσματική, τεχνοκρατική και ευρωπαϊκών προδιαγραφών, είναι το «πάμε και όπου βγει».
Ετσι φαίνεται ότι συμβαίνει και με την περίπτωση των οκτώ μετεωρολογικών ραντάρ που διαθέτει η ΕΜΥ, από τα οποία μόνο δύο υπολειτουργούν (Λάρισα και Ανδραβίδα), ενώ τα υπόλοιπα βρίσκονται εντελώς εκτός λειτουργίας, συμπεριλαμβανομένου αυτού της Αττικής. Η δε προμήθεια των καινούργιων θα ολοκληρωθεί σε 2-3 χρόνια. Ας ελπίσουμε να μην ακούσουμε έπειτα από θεομηνία πως συνέβη και εδώ «ό,τι και στη Βαλένθια»…
To περασμένο καλοκαίρι πήρατε πρωτοβουλίες για να συνεχιστεί η συζήτηση για το θέμα του υδατικού ελλείμματος και, κατ’ επέκταση, για τη μεταφορά νερού από τον Αχελώο στη Θεσσαλία. Σε ποιο σημείο βρισκόμαστε;
Βρισκόμαστε μονίμως στο σημείο εκείνο όπου τα έργα σταθερά είναι «στα χαρτιά», χωρίς έτοιμες μελέτες, και ολοένα «αναμασώνται» από τον πρωθυπουργό, τους υπουργούς και τους θεσμικούς παράγοντες, που διαχρονικά αρνούνται να αναλάβουν τις ευθύνες τους, εντείνοντας την αβεβαιότητα των Θεσσαλών.
Ωστόσο, τα διαρκώς εξαγγελλόμενα -αλλά ποτέ υλοποιούμενα- έργα του Αχελώου, όπως π.χ. από τον κ. Μητσοτάκη, που συνεχώς «εξαγγέλλει» τον ταμιευτήρα στη Σκοπιά Φαρσάλων, το φράγμα στο Μουζάκι, το φράγμα Πύλης κ.ά., από τον… «Ιανό» του 2021, θα μπορούσαν να δώσουν διεξόδους, καταπραΰνοντας το έντονο υδατικό πρόβλημα, αλλά και ενισχύοντας την ενεργειακή επάρκεια της χώρας. Η κυβέρνηση πρέπει, έστω «στις καθυστερήσεις», να ξεκαθαρίσει τις προθέσεις της με χρονοδιαγράμματα και για τα έργα που περιλαμβάνονται στο αναθεωρημένο πλαίσιο ΣΔΛΑΠ για τη Θεσσαλία, αφού η επίτευξη των στόχων του Σχεδίου Υδάτων στηρίζεται στην ενίσχυση του υδατικού δυναμικού της Κεντρικής και Ανατολικής Θεσσαλίας (λεκάνη Πηνειού), με νερά που θα μεταφέρονται από δύο ταμιευτήρες οι οποίοι βρίσκονται στην ορεινή δυτική πλευρά της Θεσσαλίας (λεκάνη Αχελώου).
Ακόμη, δε, αναμένω από το προεδρείο της Βουλής την υλοποίηση πρότασής μου για τη σύγκληση των συναρμόδιων Επιτροπών Περιφερειών, Περιβάλλοντος, καθώς και της υποεπιτροπής για τους υδάτινους πόρους, προκειμένου να γίνει μια νέα κοινή συνεδρίαση που, δυνητικά, θα βγάλει από τον «λήθαργο» τα συναρμόδια υπουργεία, αλλά και για υπέρβαση των τεχνητών εμποδίων, απ’ όπου κι αν προέρχονται.
Οι παραγωγοί να βγουν από το «φάσμα τού αόρατου»
Οι κτηνοτρόφοι καθημερινά βιώνουν το αίσθημα της εγκατάλειψης, αν όχι της κοροϊδίας, από την πλευρά της κυβέρνησης, που τίποτα καλό δεν προμηνύει για το μέλλον του τομέα.
Εχετε αναφέρει ότι οι αγρότες παραμένουν αόρατοι για την κυβέρνηση. Τι μέτρα πρέπει να ληφθούν για να θεωρηθούν… ορατοί;
Προκειμένου να βγουν από το «φάσμα τού αόρατου» οι παραγωγοί, πρέπει να υλοποιηθούν άμεσα και χωρίς ολιγωρίες όσα εμείς στο ΠΑΣΟΚ προτείνουμε:
-Η υποστήριξη της εγκατάστασης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και της δημιουργίας ενεργειακών κοινοτήτων μεταξύ των αγροτών, με προτεραιότητα στους οργανισμούς άρδευσης, στις ομάδες παραγωγών, στα νησιά μας και στις απομακρυσμένες και ορεινές περιοχές, προκειμένου να επιτευχθεί η «αυτοπαραγωγή» και να εξαπλωθεί η «ενεργειακή δημοκρατία», ενώ παράλληλα θα πάψει το ενεργειακό κόστος των αγροτικών αγαθών να μετακυλίεται στους καταναλωτές.
-Ο συνεχής έλεγχος από τις υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ του κόστους παραγωγής και κυρίως των αγροτικών εφοδίων (λιπασμάτων, ζωοτροφών, φυτοφαρμάκων και κτηνιατρικών εφοδίων), και η ανάλογη αυξομειούμενη στήριξη στους παραγωγούς.
-Ειδικά για τα λαχανικά απαιτείται ο εκσυγχρονισμός του τρόπου εμπορίας τους, με σύγχρονες μορφές, μέσω ηλεκτρονικών δημοπρατηρίων, τα οποία θα πρέπει να δημιουργηθούν σε όλες τις Περιφέρειες, ώστε οι αγρότες να πωλούν τα προϊόντα τους με διαφάνεια, χωρίς στρεβλώσεις και χωρίς να υφίστανται αδικίες από τους μεσάζοντες.
-Η «από χθες» και όχι μελλοντική αλλαγή και η επικαιροποίηση του Κανονισμού του ΕΛΓΑ, καθώς και η ενίσχυσή του με επιπλέον προσωπικό, προκειμένου να συμπεριληφθούν οι καταστροφές εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, αλλά και για να γίνεται εξατομικευμένα η εξέταση των πορισμάτων κάθε επιμέρους παραγωγού και όχι «συλλογικά», αφού συχνά βλέπουμε αδικίες, καθυστερήσεις και αδικαιολόγητες «εξαιρέσεις».
-Η νέα οραματική θεώρηση της σχέσης αγροτικής οικονομίας, μεταποίησης και τουρισμού, ώστε να διασυνδεθούν οργανικά και να επιφέρουν πραγματική -και όχι, όπως σήμερα, ψευδεπίγραφη- ανάπτυξη, με στέρεες και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας σε όλη την ελληνική περιφέρεια.
Η θεσσαλική κτηνοτροφία μπήκε στο μάτι του κυκλώνα με την πανώλη και την ευλογιά. Ποια είναι τα μηνύματα που λαμβάνετε από τους κτηνοτρόφους;
«Και με τις αδικαιολόγητες καθυστερήσεις των αποζημιώσεων για τη θεομηνία του “Daniel”» έχω να συμπληρώσω… Η συνέχεια, γνωστή: ελλιπείς έλεγχοι από τις υποστελεχωμένες υπηρεσίες στα σύνορα και, ακολούθως, δρακόντεια μέτρα για τη μη εξάπλωση των ζωονόσων, που πλήττουν ωστόσο ευθέως τις δραστηριότητες αλλά και τη βιωσιμότητα των κτηνοτρόφων, όπως π.χ. οι κοστοβόρες «καραντίνες» εντός σταβλικών εγκαταστάσεων και η απαγόρευση των σφαγών. Μέτρα που, όπως φάνηκε στην περίπτωση της ευλογιάς, παρότι ελήφθησαν, δεν απέτρεψαν την ασθένεια να εξαπλωθεί από άκρη σε άκρη της ελληνικής επικράτειας. Οχι τυχαία και σίγουρα όχι άδικα, οι Θεσσαλοί κτηνοτρόφοι καθημερινά βιώνουν ένα αίσθημα εγκατάλειψης, αν όχι κοροϊδίας, από την πλευρά της κυβέρνησης, που τίποτα καλό δεν προμηνύει για το μέλλον του τομέα…
Οι φωνές ότι η ελληνική ύπαιθρος ερημώνει αυξάνονται ραγδαία. Ποιες είναι οι σκέψεις σας γι’ αυτό;
Η ραγδαία ερημοποίηση της υπαίθρου, εξαιτίας της απουσίας συνεκτικής αγροτικής πολιτικής από την πλευρά της κυβέρνησης, σε συνδυασμό με τη γενική πορεία του Δημογραφικού, το οποίο παραμένει στο περιθώριο της δημόσιας συζήτησης και κυρίως της κυβερνητικής πρακτικής, μόνο ζοφερές σκέψεις για το μέλλον της χώρας μπορούν να προκαλέσουν. Οσο η ελληνική ύπαιθρος ερημώνει, αφού ολοένα λιγότεροι νέοι δραστηριοποιούνται στον πρωτογενή τομέα, τόσο η Ελλάδα θα «μικραίνει» και, παράλληλα, θα πληρώνει δυσανάλογα για προϊόντα τα οποία η γεωγραφία, το κλίμα και το έδαφός της θα μπορούσαν να προσφέρουν αφειδώς, σε έναν «φαύλο κύκλο» που θα σφίγγει ακόμη περισσότερο τις ζωές όσων παραμένουν εδώ.
Εχει προκύψει σημαντικό θέμα όσον αφορά τη χρήση γης υψηλής παραγωγικότητας για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών. Η εικόνα που έχετε ποια είναι;
Χιλιάδες στρέμματα γης υψηλής παραγωγικότητας παραδίδονται άκριτα και με αυξανόμενους ρυθμούς στις μεγάλες εταιρίες φωτοβολταϊκών. Με «τυράκι» τα μεγαλύτερα μισθώματα σε σχέση με αυτά που καταβάλλουν καλλιεργητές, ολοένα περισσότεροι ιδιοκτήτες χωραφιών πείθονται να παραχωρήσουν τις περιουσίες τους στις εταιρίες των φωτοβολταϊκών, με αποτέλεσμα οι διαθέσιμες εκτάσεις για αγροτική παραγωγή να μειώνονται με γεωμετρική πρόοδο.
Οποιος περνά με αυτοκίνητο από τις εθνικές οδούς της Θεσσαλίας μπορεί να το διαπιστώσει. Γνωρίζουμε πως, αντί για το επιτρεπόμενο ποσοστό 1% κάλυψης γης με φωτοβολταϊκά, στη Θεσσαλία κυμαίνεται στο 10%! Πρόκειται για ζήτημα νομιμότητας. Επιβάλλεται να μπει ένα τέλος σ’ αυτή την κατάσταση και να εφαρμοστεί ο νόμος.
ΓΛΙΚΕΡΙΑ ΓΙΑΝΝΑΚΟΥ ΔΟΥΚΑΣ
420 ΔΟΛΟΦΟΝΙΕΣ
ΜΙΔΕΝ ΕΠΙΤΑΓΕΣ