Πολιτικά απομονωμένος, «μαύρο πανί» στους δρόμους, στόχος ομοβροντίας επικρίσεων από τον Τύπο που τον κατηγορεί για «αποτυχία». Κι όμως… ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν σκοπεύει να παραμείνει στην πορεία του, πιστεύοντας ότι μια υποχώρηση θα ήταν μοιραία για την πενταετή θητεία του και για τον διεθνή του ρόλο.
Αφού η κυβέρνησή του επέζησε για μια «χούφτα ψήφους», και ενώ ορισμένοι στο στρατόπεδό του τον έχουν προειδοποιήσει να μην συνεχίσει το κυβερνητικό έργο σαν μην συνέβη τίποτε, εν μέσω βίαιων διαδηλώσεων και κυλιόμενων απεργιών που εγείρουν τη σοβαρότερη πρόκληση για την εξουσία του κεντρώου προέδρου μετά τις κινητοποιήσεις των «Κίτρινων Γιλέκων» πριν από τέσσερα χρόνια, ο Μακρόν επιδιώκει να ανακτήσει την πρωτοβουλία με νέες μεταρρυθμίσεις τις επόμενες εβδομάδες.
«Είμαστε όλοι αποδυναμωμένοι. Ο πρόεδρος, η κυβέρνηση και η πλειοψηφία», δήλωσε στην εφημερίδα Liberation ο βουλευτής της κυβερνητικής πλειοψηφίας, ο Ζιλ Λε Ζαντρ. «Επειδή εγκρίθηκε ο νόμος, δεν μπορούμε να εργαστούμε σαν να μην συνέβη τίποτε», είπε.
Ένας άλλος βουλευτής στο στρατόπεδο του Μακρόν, ο Πατρίκ Βινιάλ, προέτρεψε ευθέως τον πρόεδρο να αναστείλει το νομοσχέδιο για τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού, δεδομένης της οργής που έχει προκαλέσει και της βαθιάς αντιδημοφιλίας του νόμου.
Ωστόσο, όσοι νόμιζαν ότι οι μαζικές και ορισμένες φορές βίαιες διαδηλώσεις θα μπορούσαν να τον κλονίσουν, να τον πείσουν να αναστείλει την εφαρμογή του συνταξιοδοτικού του νόμου, είναι σήμερα απογοητευμένοι.
Συγκεντρώνοντας κορυφαίους υπουργούς της κυβέρνησης και στελέχη του στρατοπέδου Μακρόν σήμερα, ο Γάλλος πρόεδρος επιβεβαίωσε, σύμφωνα με πρόσωπα που συμμετείχαν στη σύσκεψη στο Μέγαρο των Ηλυσίων, ότι δεν έχει καμία πρόθεση να διαλύσει τη Εθνοσυνέλευση ούτε να προχωρήσει σε ανασχηματισμό της κυβέρνησής του, ούτε να προκηρύξει δημοψήφισμα για να σβήσει τη λαϊκή διαμαρτυρία που προκάλεσε η μεταρρύθμιση.
Αντίθετα, θα προσπαθήσει να χρησιμοποιήσει μια τηλεοπτική συνέντευξη την Τετάρτη για να «ηρεμήσει τα πράγματα» και θα σχεδιάσει μεταρρυθμίσεις για το υπόλοιπο της θητείας του, τόνισαν πηγές στο περιβάλλον του.
Στον ίδιο τόνο, μιλώντας στην Εθνοσυνέλευση, η πρωθυπουργός Ελιζαμπέτ Μπορν και ο υπουργός Εργασίας Ολιβιέ Ντισό κατέστησαν επίσης σαφές ότι η κυβέρνηση δεν θα αλλάξει στάση. Ενώ η Μπορν είπε ότι θα φροντίσουν στο μέλλον να συμμετάσχουν καλύτερα οι πολίτες και τα συνδικάτα στη νομοθεσία, δεν έδωσε λεπτομέρειες και αμφότεροι είπαν ότι είχαν αφιερώσει όσο το δυνατόν περισσότερο χρόνο στο διάλογο για το συνταξιοδοτικό νομοσχέδιο.
Λουδοβίκος και «Βασιλιάς των Σκουπιδιών»
Η οργή ξεχειλίζει στους δρόμους σε όλη τη χώρα για τον τρόπο που κινήθηκε ο Γάλλος πρόεδρος για να περάσει το επίμαχο νομοσχέδιο που προβλέπει μεταξύ άλλων την αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 χρόνια.
Την περασμένη Πέμπτη ο Μακρόν προσέφυγε στο άρθρο 49.3 του γαλλικού Συντάγματος παρακάμπτοντας την ψηφοφορία στην Εθνοσυνέλευση για την έγκριση του νόμου. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την κατάθεση δύο προτάσεων μομφής, οι οποίες καταψηφίστηκαν χθες βράδυ, με μόλις εννέα ψήφους να υπολείπονται της απαιτούμενης πλειοψηφίας για την υπερψήφισή τους.
Έκτοτε κάθε βράδυ διαδηλωτές κατεβαίνουν στους δρόμους. Αν η κοινωνική διαμαρτυρία, πλαισιωμένη από τα συνδικάτα επί δύο μήνες, παρέμενε ειρηνική, τα σημάδια ριζοσπαστικοποίησης πολλαπλασιάζονται τις τελευταίες ημέρες, με διαδηλώσεις να γίνονται σε όλη τη χώρα.
Σύμφωνα με τον υπουργό Εσωτερικών Ζεράλ Νταρμανέν, «περισσότερες από 1.200» διαδηλώσεις, μη δηλωμένες, «μερικές φορές βίαιες», έχουν πραγματοποιηθεί σε όλη την επικράτεια από την Πέμπτη, ημερομηνία εφαρμογής του άρθρου 49.3.
Νέες αυθόρμητες διαδηλώσεις, συχνά “διανθισμένες” με εντάσεις με την αστυνομία, σημειώθηκαν τη Δευτέρα το βράδυ.
Συνολικά, σχεδόν 300 άτομα συνελήφθησαν στις διάφορες διαδηλώσεις, συμπεριλαμβανομένων 234 στο Παρίσι, ανέφερε μια αστυνομική πηγή. Ενώ συνδικάτα δικηγόρων, δικαστών και αριστερών πολιτικών καταγγέλλουν την αστυνομική βία, η πρωθυπουργός Μπορν υπενθύμισε σήμερα στην Εθνοσυνέλευση το «καθήκον» της αστυνομίας «να δίνει το παράδειγμα».
Η οργή βασιλεύει στους δρόμους και ένα μίσος φαίνεται να εστιάζει ξανά στο πρόσωπο του νεαρού προέδρου, ένα μίσος που δεν υπήρχε ποτέ για τους προκατόχους του από τότε που ο στρατηγός Ντε Γκωλ έγινε στόχος αποπειρών επιθέσεων από την ακροδεξιά.
Καμένο ομοίωμα, καλέσματα για «βασιλοκτονία», στο πρόσωπο του Μακρόν συσσωρεύεται για άλλη μια φορά μίσος μετά τον νόμο του για τις συντάξεις, μια κλιμάκωση που θυμίζει εκείνη του κοινωνικού κινήματος των «Κίτρινων Γιλέκων» το 2018-19, ακόμη κι αν το τωρινό κύμα διαδηλώσεων παραμένει προς το παρόν περιορισμένο.
«Τον Λουδοβίκο τον 16ο τον αποκεφαλίσαμε, Μακρόν, μπορούμε να το ξανακάνουμε», φώναζαν, για παράδειγμα, νεαροί στο Παρίσι, στην Τουλούζη και στη Λιλ.
Ένα άλλο πλακάτ έγραφε «Ο Βασιλιάς των Σκουπιδιών», κάτω από ένα φωτομοντάζ με τον Γάλλο πρόεδρο να κάθεται πάνω σε κάδους γεμάτους σκουπίδια, καθώς περιοχές της πρωτεύουσας είναι βυθισμένες σε 9.300 τόνους απορριμμάτων που εξακολουθούν να παραμένουν στα πεζοδρόμια λόγω των απεργιών των εργαζομένων στην αποκομιδή των απορριμμάτων, μεταξύ άλλων απεργιών σε λιμάνια και σε άλλους κλάδους της ενέργειας που προκαλούν μεγάλη αναταραχή.
«Ανάκτηση του ελέγχου»
«Από τα Κίτρινα Γιλέκα και έπειτα, μεγάλη δυσαρέσκεια και μίσος συσσωρεύεται προς το πρόσωπό του», σημειώνει η Αν Μουξέλ, διευθύντρια έρευνας στο Sciences-Po.
Το κίνημα των Κίτρινων Γιλέκων, που γεννήθηκε αυθόρμητα ως ένδειξη διαμαρτυρίας ενάντια στην αύξηση της φορολογίας στα καύσιμα, οδήγησε σε μήνες αποκλεισμών δρόμων και κυκλικών κόμβων και σε μαζικές συγκεντρώσεις κάθε Σάββατο, συχνά με βίαια επεισόδια.
Αυτός ο νεαρός πρόεδρος, προερχόμενος από τον τραπεζικό κόσμο, που εξελέγη το 2017 και στη συνέχεια επανεξελέγη το 2022 έναντι της ακροδεξιάς υποψήφιας Μαρίν Λεπέν αποσπώντας τις ψήφους των μετριοπαθών δεξιών και αριστερών κομμάτων, ενσάρκωσε γρήγορα την αλαζονεία στα μάτια των επικριτών του.
«Αυτό είναι σύμφυτο στην προσωπικότητά του, είναι ένας διχαστικός πρόεδρος, είτε τον λατρεύεις είτε τον μισείς. Αλλιώς δεν θα ήταν πρόεδρος», τονίζει μια πηγή του προεδρικού στρατοπέδου.
Προσφεύγοντας στο άρθρο 49.3, η εκτελεστική εξουσία έδωσε «την εικόνα μιας απομονωμένης, μειοψηφικής εξουσίας, η οποία επιταχύνει το κοινοβουλευτικό έργο» και «ξεκινά υπέργειες πολιτικές (μακριά) από την πραγματικότητα της γαλλικής ζωής», παρατηρεί ο Λουκ Ρουμπάν, διευθυντής έρευνας στο CNRS.
Μένει να δούμε πώς, σε αυτό το κλίμα “θεομηνίας”, και αν ο πρόεδρος θα ανακτήσει τον έλεγχο. Αναμένεται να απευθυνθεί την Τετάρτη, στις 13:00 τοπική ώρα (14:00 ώρα Ελλάδας) στους πολίτες, παραχωρώντας απευθείας συνέντευξη στους τηλεοπτικούς σταθμούς TF1 και France 2 TV, σημείωσε η προεδρία.
Σκοπεύει στον «κατευνασμό», «έχοντας πλήρη επίγνωση της ταραγμένης συγκυρίας», αλλά χωρίς να «βιαστεί», συνόψισε άτομο στο περιβάλλον του.
Τι έπεται;
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η μεγάλη πλειοψηφία των Γάλλων αντιτίθεται στη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού, καθώς και στην απόφαση της κυβέρνησης να προωθήσει το νομοσχέδιο παρακάμπτοντας την Εθνοσυνέλευση.
«Νομίζω ότι αυτό ήταν μια άρνηση της δημοκρατίας. Η κυβέρνηση ψήφισε έναν νόμο στον οποίο η πλειοψηφία των Γάλλων τάσσεται κατά», δήλωσε ο συγγραφέας Ζαν Ρενό.
Διαδηλωτές “έπαιξαν τη γάτα με το ποντίκι” με την αστυνομία σε πόλεις σε όλη τη Γαλλία για πέμπτη νύχτα χθες, βάζοντας φωτιά σε κάδους και στήνοντας οδοφράγματα, ενώ η αστυνομία απάντησε με δακρυγόνα.
Ο αρχηγός της αστυνομίας του Παρισιού Λοράν Νουνιέζ δήλωσε ότι θα διεξαχθεί έρευνα μετά τη δημοσίευση ενός βίντεο που εμφανίζει έναν αστυνομικό να γρονθοκοπεί έναν διαδηλωτή, ένα βίντεο που έγινε viral.
Σε άλλο ένα σημάδι αυξανόμενου θυμού, ξέσπασαν συμπλοκές σήμερα Τρίτη σε διυλιστήριο πετρελαίου, στη Φος-συρ-Μερ της ExxonMobil, καθώς η κυβέρνηση έλαβε μέτρα για την επίταξη των απεργών, ώστε να επιστρέψουν στην εργασία τους. Ο χώρος ήταν γεμάτος από δακρυγόνα, ενώ ορισμένοι διαδηλωτές πέταξαν κατά διαστήματα αντικείμενα στις γραμμές της αστυνομίας. Αστυνομικοί τραυματίστηκαν, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο
Γενική ημέρα απεργιών και διαμαρτυριών έχει προγραμματιστεί για την Πέμπτη.
«Υπάρχουν βασικά δύο επιλογές για τον Μακρόν», ανέφεραν αναλυτές της Eurointelligence. «Να προσποιείται ότι δεν συνέβη τίποτα σημαντικό και να αφήσει την κρίση να ξεφουσκώσει ή να επιδιώξει τη συμβίωση με τους πρόθυμους στην Εθνοσυνέλευση».
«Δεδομένου του χαρακτήρα του Μακρόν, τον βλέπουμε να ελκύεται περισσότερο από την πρώτη επιλογή. Ένα ριψοκίνδυνο στοίχημα».
Προτάσεις και «ατζέντα μεταρρυθμίσεων»
«Είναι ένας εξαιρετικός πρόεδρος… αλλά είναι άθλιος επικοινωνιακά», είπε ένας σύμβουλος της κυβέρνησης. «Ξέρει τα πάντα, πάρα πολλά. Μερικές φορές χάνει το πολιτικό του όραμα».
Στη Γαλλία, σε μια χώρα που όπως η Γερμανία, η οικοδόμηση κυβερνητικών συνασπισμών είναι αποτέλεσμα διαπραγματεύσεων πολλών εβδομάδων, ο Μακρόν – μετά τις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου 2022 που του στέρησαν την απόλυτη πλειοψηφία – έδωσε 48 ώρες στην αντιπολίτευση για να πει ναι ή όχι, πριν τελικά κλίνει προς την κατασκευή μεταβλητών πλειοψηφιών.
Μια επιλογή που τώρα απέτυχε στη συμμαχία για το συνταξιοδοτικό.
Το περιβάλλον του υποβαθμίζει τις ανησυχίες για την ικανότητά του να ανακάμπτει, επιμένει ότι δεν υπάρχει «κρίση» και υπόσχεται «μια κίνηση μεγάλου μεγέθους» σε ιδρύματα, στην εργασία, στην οικολογία, στα σχολεία ή στα νοσοκομεία.
Ζήτησε από τους ανθρώπους του να υποβάλουν «μέσα σε δύο έως τρεις εβδομάδες» «προτάσεις» για «αλλαγή μεθόδου και της ατζέντας των μεταρρυθμίσεων», σύμφωνα με έναν συμμετέχοντα στη συνάντηση σήμερα το πρωί.
«Δεν τον έχω ξαναδεί τόσο στεναχωρημένο», είπε πρόσφατα ένα ηγετικό στέλεχος του στρατοπέδου του Μακρόν, λέγοντας πως «έχει την ικανότητα να ανέβει καβάλα στ’ άλογο πολύ γρήγορα».
