Χθες η Κομισιόν γνωστοποίησε την τροποποίηση της υπάρχουσας σύμβασης με την BioNTech-Pfizer για την προμήθεια εμβολίων κατά της COVID-19. Βέβαια, Δεν υπήρξε επίσημη ανακοίνωση κατά την καθημερινή ενημέρωση στους δημοσιογράφους, αλλά αντίθετα, η είδηση ήταν «κρυμμένη» σε μια αναφορά, μέσα σε μια συλλογή ειδήσεων μέσω email.
Βασικοί άξονές της είναι η μείωση της ποσότητας των δόσεων που αγοράζονται από τα κράτη μέλη, στο πλαίσιο της σύμβασης και η παράταση του χρονικού διαστήματος, κατά το οποίο τα κράτη μέλη θα μπορούν να παραδίδουν τα εμβόλια-έως και 4 χρόνια από τώρα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η μείωση των δόσεων είναι σημαντική σε σχέση με την αρχική συμφωνία, η οποία προέβλεπε 450 εκατ. δόσεις για την περίοδο 2022-202 και αυτό γιατί πολλές χώρες ήταν διστακτικές στο να πληρώνουν τζάμπα για ένα σωρό εμβόλια, τώρα που η πανδημία υποχώρησε.
Ωστόσο, η Κομισιόν δεν αποκάλυψε ούτε τον νέο αριθμό δόσεων που θα αγοράσουν τα κράτη-μέλη, ούτε κανέναν από τους οικονομικούς όρους της τροποποιημένης σύμβασης και όταν ρωτήθηκε από το Politico σχετικά με τον αναθεωρημένο αριθμό παράδοσης, ο εκπρόσωπος της Επιτροπής για την υγεία Stefan de Keersmaecker παρέπεμψε στις χώρες της ΕΕ για απάντηση.
Έτσι και αυτή η συμφωνία, όπως και οι άλλες της Κομισιόν με την Pfizer, είναι «λες και … γράφτηκε με μελάνι που εξαφανίζεται: όσο περνάει ο καιρός, τόσο περισσότερες λεπτομέρειες φαίνονται να εξαφανίζονται». Με αυτόν τον χαρακτηριστικό τρόπο σχολιάζει το Politco τα «πεπραγμένα» της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία βρίσκεται στο «μάτι του κυκλώνα» λόγω των μηνυμάτων που φέρεται να αντάλλαξε με τον CEO της Pfizer Άλμπερτ Μπουρλά, ενόψει της υπερ-συμφωνίας του Απριλίου 2021 για 1,1 δισεκατομμύρια δόσεις του εμβολίου της BioNTech/Pfizer.
Όπως αναφέρει το Politco το περιεχόμενο, ακόμη και η ύπαρξη των μηνυμάτων έχει καλυφθεί από μυστικότητα, με τα αιτήματα για διευκρίνιση να αντιμετωπίζονται με ένα σκέτο «κανένα σχόλιο».
Και συνεχίζει η έγκυρη ιστοσελίδα το σχόλιό της:
«Η έλλειψη διαφάνειας ήταν ένα σταθερό χαρακτηριστικό αυτής της συμφωνίας. Η Επιτροπή απέρριψε το αίτημα ‘πρόσβασης σε έγγραφα’ δημοσιογράφου των Βρυξελλών για να δει τα φερόμενα μηνύματα της φον ντερ Λάιεν με τον Μπουρλά— παρά την επίπληξη του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή. Η υπηρεσία εποπτείας του προϋπολογισμού της ΕΕ εμποδίστηκε να εξετάσει τις διαπραγματεύσεις, χωρίς να δοθεί καμία εξήγηση. Η επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τον COVID-19 δεν τα πήγε καλύτερα, με τη φον ντερ Λάιεν να αποφεύγει μια κλήση να εμφανιστεί ενώπιον των ευρωβουλευτών για να απαντήσει στις ερωτήσεις τους, δύο φορές μάλιστα».
Η εν λόγω σύμβαση υπογράφηκε τον Μάιο του 2021 και αφορούσε αρχικά 900 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου, με δυνατότητα επιλογής για άλλες 900 εκατομμύρια δόσεις. Τελικά, συνολικά 1,1 δισεκατομμύρια δόσεις αγοράστηκαν από το μπλοκ — αξίας 21,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, σύμφωνα με τις τιμές των εμβολίων που αναφέρθηκαν από τους Financial Times.
Σύμφωνα με τους New York Times, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν «διαπραγματεύτηκε κατ’ εξαίρεση με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της Pfizer απευθείας, μέσω γραπτών μηνυμάτων. Ωστόσο, το περιεχόμενο των μηνυμάτων καλύπτεται από μυστικότητα, με την Κομισιόν να αρνείται καν να επιβεβαιώσει την ύπαρξή τους».
Σε έκθεση σχετικά με την προμήθεια εμβολίων της ΕΕ που δημοσιεύθηκε τον Σεπτέμβριο του περασμένου έτους, οι ελεγκτές είπαν ότι σε αντίθεση με άλλες διαπραγματεύσεις συμβάσεων, η Κομισιόν αρνήθηκε να παράσχει αρχεία των συζητήσεων με την Pfizer, είτε με τη μορφή πρακτικών, ονόματα εμπειρογνωμόνων που συμβουλεύτηκαν, συμφωνημένους όρους, ή άλλα αποδεικτικά στοιχεία.
Οι μακροχρόνιες διαπραγματεύσεις εγείρουν το ερώτημα, γιατί συνάφθηκε τότε ένα τόσο μεγάλο συμβόλαιο με παραδόσεις στο μέλλον – το 2022 και το 2023 – όταν οι συνθήκες της πανδημίας μπορεί να είχαν αλλάξει, χωρίς ρήτρα για τη διαπραγμάτευση μείωσης των δόσεων;
