«Η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν μπόρεσαν να συμφωνήσουν στις βασικές αρχές της συνθήκης ειρήνης», δήλωσε σήμερα ο Αρμένιος πρωθυπουργός Νικόλ Πασινιάν. Είπε ότι έχει επιτευχθεί συναίνεση στα κύρια ζητήματα, όπως μεταδίδει το Azernews.
Σύμφωνα με τον Πασινιάν, ο οποίος συμμετείχε στη φθινοπωρινή σύνοδο της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του ΟΑΣΕ και εκφώνησε ομιλία στο αθλητικό συγκρότημα συναυλιών Karen Demirchyan στο Ερεβάν, η συμφωνία για τις βασικές αρχές που αφορούν την ειρήνη επετεύχθη ως αποτέλεσμα των συναντήσεων που πραγματοποιήθηκαν στις Βρυξέλλες.
«Τα καλά νέα είναι ότι έχουν συμφωνηθεί οι βασικές αρχές της ειρήνης με το Αζερμπαϊτζάν. Αυτό συνέβη με τη μεσολάβηση του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, ως αποτέλεσμα των συναντήσεων μεταξύ του Προέδρου του Αζερμπαϊτζάν και εμένα στις Βρυξέλλες. Οι συμφωνίες αυτές καταγράφηκαν ως αποτέλεσμα των τριμερών συναντήσεων στις δηλώσεις του Σαρλ Μισέλ στις 14 Μαΐου και στις 15 Ιουλίου», είπε.
Και εξήγησε:
«Η πρώτη αρχή της ειρήνης είναι: Η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν αναγνωρίζουν ο ένας την εδαφική ακεραιότητα του άλλου, με την κατανόηση ότι το έδαφος της Αρμενίας είναι 29 χιλιάδες 800 τετραγωνικά χιλιόμετρα, το έδαφος του Αζερμπαϊτζάν είναι 86 χιλιάδες 600 τετραγωνικά χιλιόμετρα.
Η δεύτερη αρχή είναι να γίνει συγκεκριμένη η πρώτη αρχή, η οποία είναι η εξής. Η πολιτική βάση της οριοθέτησης των συνόρων μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν είναι η Διακήρυξη της Άλμα-Άτα του 1991.
Η Διακήρυξη της Άλμα-Άτα υπογράφηκε από τις 12 δημοκρατίες της Σοβιετικής Ένωσης στις 21 Δεκεμβρίου 1991. Τα ακόλουθα δύο σημαντικά αρχεία έγιναν με αυτή τη δήλωση:
1. Η Σοβιετική Ένωση παύει να υπάρχει.
2. Οι 12 σοβιετικές δημοκρατίες, συμπεριλαμβανομένης της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν, αναγνωρίζουν η μία την εδαφική ακεραιότητα, την κυριαρχία, το απαραβίαστο των υφιστάμενων, δηλαδή διοικητικών συνόρων και επομένως τα υπάρχοντα διοικητικά σύνορα μεταξύ των δημοκρατιών της Σοβιετικής Ένωσης γίνονται κρατικά σύνορα.
Σε αυτή τη βάση, υπάρχει μια ορισμένη κατανόηση μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν ότι οι χάρτες του Γενικού Επιτελείου των πρώην Ενόπλων Δυνάμεων της ΕΣΣΔ από το 1974 έως το 1990 θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για την οριοθέτηση των συνόρων. Γίνεται επίσης κατανοητό ότι η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν δεν έχουν εδαφικές διεκδικήσεις μεταξύ τους και είναι έτοιμοι να αναλάβουν νομική υποχρέωση να μην προωθήσουν τέτοιες αξιώσεις στο μέλλον.
Αυτή η κατανόηση είναι επίσης ο λόγος για τον οποίο προτείνουμε στο Αζερμπαϊτζάν να μην έχει στρατεύματα εκατέρωθεν των διοικητικών συνόρων της Σοβιετικής Ένωσης, καθώς και να αντιμετωπίσει τα ζητήματα των θύλακων/θυλάκων. Για παράδειγμα, ο θύλακας Artsvashen, ο οποίος αποτελεί μέρος του κυρίαρχου εδάφους της Αρμενίας, βρίσκεται υπό την κατοχή του Αζερμπαϊτζάν για περισσότερα από 30 χρόνια.
Η επόμενη αρχή της ειρήνης με το Αζερμπαϊτζάν είναι η εξής: Οι περιφερειακές επικοινωνίες θα πρέπει να ξανανοίξουν με βάση τις αρχές της κυριαρχίας, της δικαιοδοσίας, της αμοιβαιότητας και της ισότητας των χωρών».
Ωστόσο, ο Αρμένιος Πρωθυπουργός, σχολίασε ότι υπάρχουν και «κακά νέα», λέγοντας:
«Εδώ, αγαπητοί παρευρισκόμενοι, αυτά ήταν τα καλά νέα σχετικά με την ειρηνευτική διαδικασία με το Αζερμπαϊτζάν. Και ποια είναι τα άσχημα νέα; Τα πιο σημαντικά κακά νέα είναι ότι εξακολουθούμε να μιλάμε διαφορετικές διπλωματικές γλώσσες και πολύ συχνά δεν καταλαβαίνουμε ο ένας τον άλλον … Αλλά το Αζερμπαϊτζάν, για παράδειγμα, δεν έκανε ποτέ δημόσια αναφορά στις τρεις αρχές που αναφέρθηκαν παραπάνω, δεν επιβεβαίωσε τη δέσμευσή του σε αυτές τις αρχές, γεγονός που βαθαίνει την ατμόσφαιρα δυσπιστίας … Φαίνεται επίσης εξαιρετικά ύποπτο ότι υπό την ανώτατη αιγίδα στο Αζερμπαϊτζάν και μάλιστα σε επίσημο επίπεδο, η Δημοκρατία της Αρμενίας άρχισε να αποκαλείται «Δυτικό Αζερμπαϊτζάν». Και αυτή η έννοια διδάσκεται σε σχολεία, πανεπιστήμια, κρατικά μέσα ενημέρωσης. Αυτό μας φαίνεται προετοιμασία για την οργάνωση ενός νέου πολέμου, μιας νέας στρατιωτικής επίθεσης κατά της Αρμενίας και είναι ένα από τα κύρια εμπόδια στην πρόοδο της ειρηνευτικής διαδικασίας … Ωστόσο, αγαπητοί παρευρισκόμενοι, η Δημοκρατία της Αρμενίας είναι προσηλωμένη στην ειρηνευτική ατζέντα, στην ειρηνευτική διαδικασία, και την προηγούμενη μέρα στην ομιλία μου στην Εθνοσυνέλευση της Αρμενίας, ανακοίνωσα ότι σκοπεύω να εντείνω τις διπλωματικές προσπάθειες εκ μέρους μας για την επίτευξη της υπογραφής συνθήκης ειρήνης με το Αζερμπαϊτζάν».
«Υπάρχει συνεννόηση»
Να σημειωθεί ότι για το πρόγραμμα ειρήνης στην περιοχή μίλησε χθες και ο Βοηθός του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και επικεφαλής του Τμήματος Εξωτερικής Πολιτικής της Προεδρικής Διοίκησης Χικμέτ Χατζίεφ.
«Υπάρχει συνεννόηση μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν ότι η οριοθέτηση πρέπει να γίνει στους χάρτες του Γενικού Επιτελείου της ΕΣΣΔ του 1974-1990, υπάρχει επίσης κατανόηση ότι η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν δεν πρέπει να έχουν εδαφικές διεκδικήσεις μεταξύ τους».
Σε ομιλία του σε δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες, ο Αζέρος αξιωματούχος είπε ακόμα με επιθετικό τόνο: «Ορισμένα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), όπως η Γαλλία, ξεκίνησαν ένα πρόγραμμα στρατιωτικοποίησης της Αρμενίας».
"We want to build a new regional security architecture based on justice, recognising each other's territorial integrity and sovereignty, and ending all territorial claims"
First, peace and regional security are not in Brussels, Paris, Washington, or anywhere. Peace is in the…
— Hikmet Hajiyev (@HikmetHajiyev) November 18, 2023
Ο Χατζίεφ πρόσθεσε ότι αυτά τα προγράμματα στρατιωτικοποίησης δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. «Πρώτον, δεν θεωρούμε ότι κανένα πρόγραμμα στρατιωτικοποίησης είναι χρήσιμο. Η Αρμενία δεν χρειάζεται ένα πρόγραμμα στρατιωτικοποίησης. Η Αρμενία χρειάζεται ένα πρόγραμμα ειρήνης».
«Πιστεύουμε ότι αυτή είναι μια ιστορική ευκαιρία και μια ιστορική ώθηση και τα αρμόδια ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα θα πρέπει να είναι μέρος της λύσης, όχι του προβλήματος, για την προώθηση μιας ειρηνευτικής ατζέντας σε μια περιοχή κοινωνικής κρίσης», υπογράμμισε.
Σύμφωνα με τον βοηθό του Ιλχάμ Αλίγεφ, το θέμα της ειρήνης και της εξομάλυνσης των διμερών σχέσεων μεταξύ Μπακού και Ερεβάν είναι στην ατζέντα του Αζερμπαϊτζάν:
«Το παράνομο καθεστώς της Αρμενίας αφοπλίστηκε και απομακρύνθηκε από το έδαφος του Αζερμπαϊτζάν. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχουν εμπόδια για τη σύναψη ειρηνευτικής συμφωνίας μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν».
