Με εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες «έκλεισε» και ο Απρίλιος, την ώρα που τα μηνιαία ρεκόρ καταγράφονται το ένα μετά το άλλο, όχι μόνο σε ό,τι αφορά τις τιμές στο έδαφος, αλλά και στην στην επιφάνεια των ωκεανών, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα δεδομένα του ευρωπαϊκού παρατηρητηρίου Copernicus.
Το φυσικό κλιματικό φαινόμενο Ελ Νίνιο «συνέχισε να αποδυναμώνεται», αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο μείωσης των θερμοκρασιών αργότερα φέτος, ωστόσο, μέχρι στιγμής δεν παρατηρήθηκε καμιά αλλαγή στη βασική τάση της υπερθέρμανσης.
Ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί είναι το γεγονός ότι από τον Ιούνιο του 2023, κάθε μήνα αδιαλείπτως συντρίβεται το ρεκόρ ζέστης. Ο Απρίλιος δεν ήταν εξαίρεση, με μέση θερμοκρασία 15,03° Κελσίου, δηλαδή 1,58 βαθμό πάνω από οποιονδήποτε φυσιολογικό Απρίλιο της προβιομηχανικής εποχής (1850-1900).
«Αν και είναι ασυνήθιστη, τέτοια σειρά μηνιαίων ρεκόρ είχε ήδη παρατηρηθεί την περίοδο 2015-2016, όταν είχε διαρκέσει 15 μήνες», τονίζει η υπηρεσία Copernicus.
Τους τελευταίους 12 μήνες, η θερμοκρασία του πλανήτη ήταν κατά μέσο όρο 1,61° Κελσίου υψηλότερη από ό,τι την προβιομηχανική εποχή, δηλαδή πάνω από τον στόχο της συμφωνίας του Παρισιού (2015) η αύξηση της θερμοκρασίας να μην υπερβεί τον 1,5° Κελσίου. Ωστόσο, αυτή η ανωμαλία πρέπει να καταγράφεται για δεκαετίες ώστε να θεωρηθεί πως το κλίμα ξεπέρασε αυτό το απόλυτα κρίσιμο όριο. «Σε κάθε περίπτωση όμως διαπιστώνεται πόσο αξιοσημείωτες είναι οι συνθήκες της παγκόσμιας θερμοκρασίας», υπογράμμισε ο Ζιλιέν Νικολά, κλιματολόγος της ευρωπαϊκής υπηρεσίας κλιματικής αλλαγής.
Αντιθέσεις
Κάθε επιπλέον βαθμός αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας συνοδεύεται από «ακραία κλιματικά συμβάντα, που γίνονται ολοένα πιο σφοδρά και πιο πιθανά», θυμίζει ο Ζιλιέν Νικολά, καθώς οι τελευταίες εβδομάδες σημαδεύτηκαν από κύματα ακραίας ζέστης στην Ασία, στην Ινδία και στο Βιετνάμ, ενώ η νότια Βραζιλία και άλλες περιοχές επλήγησαν από εξαιρετικά φονικές πλημμύρες.
Σε ό,τι αφορά τις βροχοπτώσεις, η υπηρεσία κλιματικής αλλαγής δεν εξήγαγε σαφή συμπεράσματα για τις τάσεις τον Απρίλιο. Ο μήνας ήταν πιο υγρός από το φυσιολογικό σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης, αλλά πιο ξηρός από το φυσιολογικό στο νότιο τμήμα της ηπείρου.
Η ίδια αντίθεση παρατηρείται και εκτός Ευρώπης καθώς σε μεγάλο μέρος της βόρειας Αμερικής, της κεντρικής και της ανατολικής Ασίας, στον Κόλπο, στη νότια Βραζιλία, ακραίες βροχοπτώσεις προκάλεσαν εκτεταμένες πλημμύρες. Αντιθέτως, στο βόρειο Μεξικό, γύρω από την Κασπία θάλασσα, καθώς και σε μεγάλο μέρος της Αυστραλίας επικράτησε ξηρασία.
Τι συμβαίνει στους ωκεανούς
Την ίδια ώρα, η θερμοκρασία στην επιφάνεια των ωκεανών κατέγραψε επίσης ρεκόρ τον Απρίλιο σε σύγκριση με οποιονδήποτε προηγούμενο, εξαιρουμένων των πόλων. Πρόκειται για τον 13ο συνεχόμενο μήνα που καταγράφεται ρεκόρ.
Αυτή η υπερθέρμανση απειλεί τις θαλάσσιες μορφές ζωής, αυξάνει την υγρασία στην ατμόσφαιρα κι απειλεί την δυνατότητα των ωκεανών να απορροφούν τις ανθρωπογενείς εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου.
Το Ελ Νίνιο αποδυναμώνεται
Βέβαια, το Copernicus επεσήμανε πως το φυσικό κλιματικό φαινόμενο Ελ Νίνιο «συνέχισε να αποδυναμώνεται» τον Απρίλιο κι η κατάσταση κινήθηκε προς «ουδέτερες συνθήκες».
Το φαινόμενο εκδηλώνεται στην ισημερινή ζώνη του Ειρηνικού Ωκεανού και συμβάλλει στην υπερθέρμανση του πλανήτη.
«Το Ελ Νίνιο έφθασε στην κορύφωσή του στην αρχή της χρονιάς», εξήγησε ο Ζιλιέν Νικολά, κάτι που πιθανόν εξηγεί τη μικρή κάμψη των μέσων θερμοκρασιών τον Απρίλιο σε σύγκριση με τον Μάρτιο. «Οι προβλέψεις των μοντέλων υποδεικνύουν ενδεχόμενη μετάβαση προς συνθήκες (του φαινομένου) Λα Νίνια το δεύτερο μισό της χρονιάς, όμως οι συνθήκες είναι ακόμη αρκετά αβέβαιες», σημείωσε ο κλιματολόγος.
Το φαινόμενο Λα Νίνια είναι αντίστροφο του Ελ Νίνιο -οδηγεί σε μείωση των παγκόσμιων θερμοκρασιών-, όμως το τέλος του Ελ Νίνιο δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη πως θα σταματήσουν να αυξάνονται οι θερμοκρασίες, πως θα φρενάρει η υπερθέρμανση του πλανήτη.
«Το φαινόμενο αυτό προστίθεται σε μακροπρόθεσμες τάσεις που επιμένουν και συνδέονται άμεσα με την υπερθέρμανση, την αύξηση των συγκεντρώσεων αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα και των ποσοτήτων θερμότητας που απορροφώνται κι αποθηκεύονται ειδικά στους ωκεανούς», επισήμανε ο κ. Νικολά.
