Σημαντικές αναδιατάξεις και παρασκηνιακές διεργασίες έχει προκαλέσει η ρευστή κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στη Συρία. Οι ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις αφορούν έμμεσα και άμεσα αρκετές διεθνείς δυνάμεις, οι οποίες ξεδιπλώνουν το στρατηγικό τους ενδιαφέρον για να αποκτήσουν επιρροή στο νέο καθεστώς.
Πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτή την υπόθεση διαδραματίζει η Τουρκία. Η Aγκυρα, από την πρώτη στιγμή που ο Τζολάνι (Αχμέντ αλ Σάρα) και το Ισλαμικό Μέτωπο HTS πήραν την ηγεσία της Συρίας, έχει επικεντρώσει το βλέμμα της στη Δαμασκό, επιδιώκοντας να διεισδύσει όσο πιο βαθιά γίνεται, στο πλαίσιο των σχεδίων της για την Ανατολική Μεσόγειο.
Η Τουρκία, που ήταν από τους πρώτους διεθνείς παράγοντες που ήρθαν σε επαφή με τη μεταβατική διοίκηση στη Συρία, έχει σαφή και εκπεφρασμένο στόχο την εκμετάλλευση της κατάστασης προς όφελός της. Σε αυτή την επιθετική στρατηγική, Ευρώπη και ΗΠΑ δεν έχουν εκφράσει ουσιαστική αντίδραση, η πρώτη περιοριζόμενη στην υποχρέωση για αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας, ενώ οι ΗΠΑ ακύρωσαν την επικήρυξη των 10.000.000 δολαρίων για τον μεταβατικό πρόεδρο Αλ Σάρα. Εκείνος που σίγουρα δεν καλοβλέπει τις τουρκικές βλέψεις στο συριακό έδαφος είναι ο Μπενιαμίν Νετανιάχου. Ο ισραηλινός στρατός, εφαρμόζοντας κατά γράμμα τις εντολές του, προχωρά στην κατάληψη τετραγωνικών χιλιομέτρων στα νότια σύνορα με τη Συρία, ενώ συνεχίζει εκκαθαριστικές επιχειρήσεις από αέρος, ειδικά στα συστήματα αεράμυνας και στις αποθήκες όπλων του Ασαντ.
Οι -στρατηγικής σημασίας- στρατιωτικές κινήσεις του Ισραήλ έχουν δώσει πλεονεκτήματα στο Τελ Αβίβ, τα οποία απειλούν ευθέως, μεταξύ άλλων, και τον Ταγίπ Ερντογάν. Τα αντικρουόμενα συμφέροντα των δύο ηγετών στην περιοχή της Συρίας τούς καθιστούν, εκτός από κερδισμένους των εξελίξεων, σε απολύτως επικίνδυνους για την πυροδότηση ενός ακόμη εμπόλεμου μετώπου. Οι κλυδωνισμοί στη Συρία παρήγαν όμως, εκτός από νικητές, και ηττημένους. Η Μόσχα εμφανίζεται αυτή τη στιγμή λαβωμένη από τις εξελίξεις στη Δαμασκό, καθώς η πτώση Ασαντ και κυρίως η ταχύτητα με την οποία αυτή ήρθε δεν έχουν απλά εκθέσει το καθεστώς καθαυτό αλλά και τη Μόσχα, η οποία αποσύρθηκε κακήν κακώς από την περιοχή.
Οι ταυτόχρονες παρεμβάσεις της Τουρκίας έχουν προκαλέσει σφοδρή ενόχληση στο Κρεμλίνο, την ώρα που διαρκώς πληθαίνουν τα δημοσιεύματα σε ρωσικά μέσα που κάνουν λόγο για τουρκική προκλητικότητα που δεν μπορεί να μείνει αναπάντητη στην περιοχή. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν κρατά προς το παρόν στάση αναμονής, όμως δεδομένα δεν θα ξεχάσει την επεκτατική στάση της Τουρκίας και τη συμβολή της στην πτώση του καθεστώτος Ασαντ. Ο Ρώσος πρόεδρος επικεντρώνεται προς το παρόν στις οικονομικές σχέσεις μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας.
Στη σκιά των μαζικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας, η Τουρκία έχει γίνει η βασική και προνομιακή γέφυρα μεταξύ της Μόσχας και της Δύσης. Οι δύο ηγέτες έχτισαν μια αμοιβαία επωφελή οικονομική σχέση – μια σχέση που ήταν κρίσιμη για την πολιτική επιβίωση του Ερντογάν και η οποία βοήθησε τη Μόσχα να παρακάμψει τις δυτικές κυρώσεις. Επιπλέον, οι ρωσικές επενδύσεις στην Τουρκία είναι σημαντικές και αφορούν το φυσικό αέριο και τα πυρηνικά. Η Ρωσία πρέπει επίσης να διατηρήσει την επικοινωνία με το Αζερμπαϊτζάν, το οποίο είναι δορυφόρος της Τουρκίας, για τους σκοπούς του διαδρόμου μεταφορών. Σε κάθε περίπτωση, η Αγκυρα, εκτός από το Ισραήλ, με το οποίο δεδομένα βρίσκεται στα «χαρακώματα», θα πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψη τον τρόπο με τον οποίο η Μόσχα αντιλαμβάνεται τις ζημιογόνες αλλαγές στη Συρία.
Η δυσεπίλυτη εξίσωση της Συρίας θα έχει πλέον έναν ακόμη απρόβλεπτο παράγοντα. Ο Ντόναλντ Τραμπ πρόκειται να βρει μια… αλλαγμένη Μέση Ανατολή όταν αναλάβει την εξουσία τον Ιανουάριο, και οι εξελίξεις στη Συρία θα είναι από τα πρώτα ζητήματα στα οποία θα κληθεί να πάρει θέση. Το μέλλον άλλωστε των περίπου 2.000 Αμερικανών στρατιωτών που βρίσκονται στην ανατολική Συρία βρίσκεται στα «χέρια» του. Η Ουάσινγκτον χρησιμοποιεί την περιοχή ως πεδίο μαχών εναντίον του Ισλαμικού Κράτους πάνω από μια δεκαετία. Ο Τραμπ είχε απειλήσει επανειλημμένα ότι θα αποσύρει τις δυνάμεις των ΗΠΑ από τη Συρία κατά την πρώτη θητεία του, ενώ, παρά τις καταιγιστικές εξελίξεις, έχει επιλέξει να διατηρήσει αποστάσεις, κρατώντας κρυφά τα χαρτιά του για την εμπλοκή των ΗΠΑ στην περιοχή.
Εφιάλτης η ανασύνταξη των δυνάμεων του ISIS
Την ίδια ώρα, η πτώση του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Ασαντ δημιούργησε κενά εξουσίας σε πολλές περιοχές της Συρίας, με τον φόβο μιας ανασύνταξης των δυνάμεων του ISIS να είναι απολύτως υπαρκτός. Στις αρχές Δεκεμβρίου, αμερικανικές δυνάμεις πραγματοποίησαν εκτεταμένες αεροπορικές επιδρομές εναντίον θέσεων του ISIS. Παρά τις επιτυχίες αυτές, το αμερικανικό μέσο Al Monitor υπογραμμίζει ότι η απειλή του ISIS παραμένει ενεργή. Η οργάνωση συνεχίζει να δραστηριοποιείται κυρίως στην κεντρική έρημο της Συρίας, ενώ περιστασιακά δείχνει σημάδια ανασύνταξης. Ο Ντόναλντ Τραμπ όσο και οι σύμβουλοί του έχουν αφήσει να εννοηθεί ότι ο περιορισμός του Ισλαμικού Κράτους θα αποτελέσει κορυφαία προτεραιότητα. Το μόνο βέβαιο είναι ότι η νέα κυβέρνηση Τραμπ θα κληθεί να αντιμετωπίσει ένα από τα πρώτα μεγάλα τεστ εξωτερικής πολιτικής στη Συρία, όπου έχει σχηματιστεί ένα εκρηκτικό κοκτέιλ αβεβαιότητας, απειλών και αναδιατάξεων.
Πηγή: Κυριακάτικη δημοκρατία
