Ο αριθμός και η ισχύς των ακραίων καιρικών φαινομένων όπως πλημμύρες, ξηρασίες, καταιγίδες και καύσωνες αυξάνονται και σταδιακά γίνονται το «νέο φυσιολογικό» σε ορισμένες περιοχές του κόσμου.
Ενώ χώρες όπως η Κίνα, η Ινδία και οι Φιλιππίνες επηρεάστηκαν κυρίως από επαναλαμβανόμενα ακραία γεγονότα, η Δομίνικα, η Ονδούρα, η Μιανμάρ και το Βανουάτου επηρεάστηκαν περισσότερο από εξαιρετικά ακραία γεγονότα.
Ακραίες ξηρασίες και πλημμύρες έπληξαν την Ιταλία, την Ελλάδα και την Ισπανία περισσότερο από άλλες χώρες σε όλο τον κόσμο τα τελευταία 30 χρόνια, προκαλώντας πολλούς θανάτους και υψηλές οικονομικές απώλειες, σύμφωνα με τον Δείκτη Κινδύνου για το Κλίμα (CRI) που δημοσίευσε η ΜΚΟ Germanwatch.
Περισσότεροι από 65.000 θάνατοι σχετίζονταν με ακραία καιρικά φαινόμενα από το 1993 έως το 2022 στις τρεις μεσογειακές χώρες, ενώ οι οικονομικές απώλειες ανήλθαν σε περισσότερα από 90 δισεκατομμύρια δολάρια.
Το CRI κατατάσσει τις χώρες σε όλο τον κόσμο με βάση τον τρόπο με τον οποίο ο πληθυσμός και η οικονομία τους επηρεάζονται από ακραία καιρικά φαινόμενα, τα οποία γίνονται πιο έντονα και πιο συχνά, λόγω της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας.
Ο δείκτης Climate Risk Index (CRI), που δημοσιεύεται από το 2006, είναι ένας από τους μακροβιότερους ετήσιους δείκτες που σχετίζονται με τις κλιματικές επιπτώσεις. Απεικονίζει τον βαθμό επίδρασης τέτοιων γεγονότων δύο χρόνια πριν από τη δημοσίευση του δείκτη και κατά τα προηγούμενα 30 χρόνια.
«Οι χώρες που έχουν πληγεί περισσότερο κατατάσσονται στην υψηλότερη θέση και θα πρέπει να βλέπουν τα αποτελέσματα του CRI ως προειδοποιητικό σημάδι ότι κινδυνεύουν από συχνά συμβάντα ή σπάνια και ασυνήθιστα ακραία γεγονότα», σημειώνεται χαρακτηριστικά.
Τα τελευταία 30 χρόνια, οι χώρες του Νότου του πλανήτη έχουν επηρεαστεί ιδιαίτερα από τις επιπτώσεις των ακραίων καιρικών φαινομένων.
«Υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι εισερχόμαστε σε μια κρίσιμη και απρόβλεπτη φάση της κλιματικής κρίσης, η οποία θα επιδεινώσει περαιτέρω τις συγκρούσεις, θα αποσταθεροποιήσει τις κοινωνίες και θα επηρεάσει αρνητικά την ανθρώπινη ασφάλεια παγκοσμίως», σχολίασε η Laura Schaefer, επικεφαλής του Τμήματος Διεθνούς Πολιτικής για το Κλίμα της Germanwatch.
Out now: Climate Risk Index 2025 #CRI2025. ⚠️ #Dominica, #China & #Honduras most affected by extreme weather events between 1993 and 2022.➡️ Read the full report: www.germanwatch.org/en/cri
— Germanwatch (@germanwatch.bsky.social) 2025-02-12T13:02:33.815Z
Η Ελλάδα
Η Ελλάδα κατατάσσεται στην 7η θέση των χωρών που επηρεάστηκαν περισσότερο την περίοδο 1993-2022 και στην 4η θέση για το 2022, κυρίως λόγω του υψηλού απόλυτου και σχετικού αριθμού θανάτων, όπως σχολιάζεται στην ανάλυση του CRI.
Και προστίθεται:
«Η χώρα γνώρισε μια σειρά από πλημμύρες, πυρκαγιές και κύματα καύσωνα από το 1993 έως το 2022. Χτυπήθηκε ιδιαίτερα σκληρά από το εξαιρετικά ασυνήθιστο ευρωπαϊκό κύμα καύσωνα το 2022, που οδήγησε σε εκτεταμένους θανάτους. Οι πυρκαγιές – όπως το 1998, το 2007 και το 2022 – ήταν μια επαναλαμβανόμενη απειλή, επηρεάζοντας τη διαβίωση και προκαλώντας σοβαρές ζημιές στη γεωργία. Οι συνολικές οικονομικές απώλειες ανήλθαν σε περισσότερα από 7 δισεκατομμύρια δολάρια κατά την περίοδο των 30 ετών και περισσότεροι από 3.400 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους».
Σε ότι αφορά την κατάταξη της χώρας μας το 2022, η ανάλυση αναφέρει:
«Η κατάταξη της Ελλάδας (4η) οφείλεται στον υψηλό αριθμό θανάτων της, ειδικά σε σχετικούς όρους. Ακραία ζέστη που αγγίζει τους 42,1°C, όπως στην πόλη της Φθιώτιδας, έπληξε την Ελλάδα τους καλοκαιρινούς μήνες, στοιχίζοντας πάνω από 3.000 ζωές. Η Ελλάδα αντιμετώπισε επίσης πυρκαγιές σε αρκετές περιοχές τον Ιούλιο του 2022, που επηρέασαν 55.000 ανθρώπους».
Η Ευρώπη
Με την Ευρώπη να είναι «η ήπειρος που θερμαίνεται πιο γρήγορα στον κόσμο, η πιθανότητα ακραίων καιρικών φαινομένων αυξάνεται ιδιαίτερα γρήγορα στην περιοχή», αναφέρει η έκθεση.
Ο ισχυρός καύσωνας του 2022 ήταν ένα εξαιρετικό παράδειγμα, το οποίο περιελάμβανε σοβαρές ξηρασίες και πυρκαγιές και αποκάλυψε ότι πολλές ευρωπαϊκές χώρες δεν είναι προετοιμασμένες όσον αφορά τη συνολική διαχείριση του κινδύνου, σύμφωνα με την έκθεση.
«Υπάρχει μικρή εστίαση στην πρόληψη και την ετοιμότητα, και αυτό οδηγεί σε μεγαλύτερες επιπτώσεις. Ακόμη και αν υπάρχει συνολική πρόοδος, η ετοιμότητα είναι χαμηλή και η εφαρμογή της πολιτικής υστερεί σημαντικά σε σχέση με τα ταχέως αυξανόμενα επίπεδα κινδύνου».
Άλλοι ειδικοί συμφωνούν ότι η Ευρώπη πρέπει επειγόντως να εντείνει τις προσπάθειές της για προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, εκτός από τις προσπάθειες μείωσης των εκπομπών.
Οι θερμοκρασίες στην Ευρώπη έχουν αυξηθεί περισσότερο από το διπλάσιο του παγκόσμιου μέσου όρου, ενώ η έλλειψη νερού πλήττει ήδη το 30% του ευρωπαϊκού πληθυσμού κάθε χρόνο.
Το κόστος της αδράνειας
«Το Climate Risk Index 2025 ρίχνει φως στο αυξανόμενο κόστος της αδράνειας. Αποκαλύπτει τον αυξανόμενο ανθρώπινο και οικονομικό φόρο. Από το 1993 έως το 2022, χάθηκαν περισσότερες από 765.000 ζωές και καταγράφηκαν άμεσες οικονομικές απώλειες σχεδόν 4,2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων (προσαρμοσμένες στον πληθωρισμό), λόγω περισσότερων από 9.400 ακραίων καιρικών φαινομένων», αναφέρεται.
Οι συγγραφείς προειδοποίησαν επίσης ότι οι οικονομικές απώλειες θα μπορούσαν να αυξηθούν στα 38 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως παγκοσμίως, μέχρι το 2050 και κάλεσαν σε υποστήριξη των πιο ευάλωτων χωρών με επαρκή χρηματοδότηση για το κλίμα.
«Όσο λιγότερο επενδύουμε στον μετριασμό και την προσαρμογή σήμερα, τόσο πιο συγκλονιστικό θα είναι το ανθρώπινο και οικονομικό κόστος στο μέλλον», δήλωσε ο David Eckstein, Senior Advisor for Climate Finance and Investments της Germanwatch και συν-συγγραφέας του δείκτη.
Η έκθεση καταλήγει ως εξής:
«Τα αποτελέσματα και η υψηλή κατάταξη στο CRI πρέπει να εκληφθούν ως προειδοποιητικό σήμα για τις αντίστοιχες χώρες. Η ισχυρή σύνδεση μεταξύ της αυξανόμενης κλιματικής κρίσης και των ακραίων καιρικών φαινομένων υποδεικνύει τη δυνατότητα των κινδύνων να συνεχίσουν να εμφανίζονται και να εντείνονται. Ορισμένες αλλαγές συμβαίνουν ταχύτερα από ό,τι είχαν εκτιμήσει προηγουμένως οι επιστήμονες και κάθε κλάσμα ενός βαθμού θέρμανσης θα εντείνει αυτές τις επιπτώσεις».
- Climate Risk Index 2025:
