Ο Πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Ρόζεν Ζελιάζκοφ δήλωσε την Πέμπτη (13/2) ότι η κυβέρνησή του επιδιώκει μια ενδιάμεση συμφωνία με την Ελλάδα για να τερματιστεί το αδιέξοδο σχετικά με μια συμφωνία για παροχή νερού από τον ποταμό Άρδα η οποία έχει λήξει και έχει πυροδοτήσει διαμαρτυρίες από τους Έλληνες αγρότες του Έβρου, καθώς εξαρτώνται από αυτό το νερό για να διατηρήσουν ζωντανές τις καλλιέργειές τους.
Από το 1964, στο πλαίσιο μιας συμφωνίας αποζημιώσεων του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου μεταξύ των δύο γειτονικών χωρών, το νερό από τα βουνά της Βουλγαρίας (186 εκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως) ρέει ελεύθερα κατά μήκος του ποταμού Άρδα σε 50.000 στρέμματα της πεδιάδας του Έβρου στη βόρεια Ελλάδα, κάθε περίοδο άρδευσης από τον Μάιο έως τον Σεπτέμβριο.
Η Ελλάδα και η εθνική εταιρεία ηλεκτρικής ενέργειας της Βουλγαρίας ΝΕΚ, υπέγραψαν ενδιάμεση συμφωνία για τη διασφάλιση των προμηθειών μεταξύ Ιουλίου και Σεπτεμβρίου 2024.
Σε μια ιδιαίτερα έντονη κοινοβουλευτική συζήτηση στη Σόφια εν μέσω ισχυρισμών της αντιπολίτευσης ότι η Βουλγαρία δίνει το νερό της δωρεάν, ο Ζελιάζκοφ είπε ότι η κυβέρνησή του επιδιώκει μια βραχυπρόθεσμη συμφωνία για αυτό το καλοκαίρι.
«Θα αναζητήσουμε μια προσωρινή λύση σε λίγους μήνες, ώστε να έχουμε την ευκαιρία να διαπραγματευτούμε μια συνολική συμφωνία», είπε, αρνούμενος να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες για το τι θα συνεπάγεται μια τέτοια συμφωνία.
Θυμίζουμε ότι το κεντροδεξιό κόμμα GERB του Ζελιάζκοφ κέρδισε τις πρόωρες εκλογές τον Οκτώβριο, τις έβδομες για τη Βουλγαρία τα τελευταία τέσσερα χρόνια.Η κυβέρνησή του εγκρίθηκε μόλις τον περασμένο Ιανουάριο μετά από μήνες διαπραγματεύσεων για τον σχηματισμό συνασπισμό.
«Δεν δίνουμε τζάμπα νερό στην Ελλάδα»
«Οι εικασίες ότι κάποιος δίνει νερό στην Ελλάδα και ότι η Βουλγαρία δεν επωφελείται από αυτή τη συμφωνία πρέπει να διαλυθούν», δήλωσε από την πλευρά του ο Υπουργός Υδάτων Μανόλ Γκένοφ στην ακρόαση στη Βουλή.
Το BSP-United Left αμφισβήτησε το ποιες οικονομικές δεσμεύσεις έχει αναλάβει η Ελλάδα βάσει της ενδιάμεσης συμφωνίας του 2024 μεταξύ της Εθνικής Εταιρείας Ηλεκτρισμού (ΝΕΚ) και της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης για τακτική παροχή νερού κατά μήκος του ποταμού Άρδα για τις ανάγκες των Ελλήνων αγροτών και πίεσε να ξεκαθαριστεί εάν η Βουλγαρία δίνει το νερό δωρεάν, που ήταν η άποψη που κυκλοφορούσε στην κοινή γνώμη.
«Τίποτα σε αυτή τη συμφωνία δεν είναι δωρεάν. Το αντίτιμο είναι η ηλεκτρική ενέργεια που δέχεται η ΝΕΚ σε ορισμένες στιγμές από το ελληνικό κράτος», είπε ο Γκένοφ επισημαίνοντας ότι οι εικασίες πως η Βουλγαρία χαρίζει νερό στην Ελλάδα «θα πρέπει να διαλυθούν».
Νερό με αντάλλαγμα ηλεκτρική ενέργεια
Η Βουλγαρία προμήθευσε νερό από τον ποταμό Άρδα για άρδευση γεωργικής γης στην Ελλάδα με αντάλλαγμα την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας σύμφωνα με τους όρους μιας ενδιάμεσης εμπορικής συμφωνίας, δήλωσε ο Διευθύνων Σύμβουλος της Εθνικής Εταιρείας Ηλεκτρισμού (NEK EAD) Μάρτιν Γκεόργκιεφ κατά τη διάρκεια ακρόασης στην Εθνοσυνέλευση.
«Σύμφωνα με τη διαπραγματευτική θέση που ενέκρινε το Υπουργικό Συμβούλιο, η ΝΕΚ έχει συνάψει συμφωνία προσωρινής αντιπαροχής στον ρόλο της ως φορέας εκμετάλλευσης του ποταμού Άρδα, εκτελώντας τη ρυθμιζόμενη υπηρεσία ύδρευσης με τις περιοχές της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, που έχουν οριστεί από την ελληνική πλευρά ως αντισυμβαλλόμενο στη συμφωνία», είπε ο Γκεόργκιεφ.
Η συμφωνία αφορούσε την προμήθεια ρυθμιζόμενων ποσοτήτων νερού κατά το υπόλοιπο διάστημα μετά τη λήξη της δέσμευσης, βάσει της συμφωνίας αποκατάστασης την τελευταία αρδευτική περίοδο του περασμένου έτους.
Ο Γκεόργκιεφ πρόσθεσε ότι η παροχή της υπηρεσίας νερού σε ρυθμιζόμενους όγκους ήταν δυνατή χάρη στη λειτουργικότητα του φράγματος και των εγκαταστάσεων του φράγματος Ivaylovgrad, που αποτελούν το τελευταίο στάδιο της υδατόπτωσης του Άρδα και απέχουν περίπου 4,5 χιλιόμετρα από τα ελληνικά σύνορα.
«Αυτή η παροχή νερού στην πραγματικότητα πραγματοποιείται με την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από το φράγμα, που είναι ο κύριος σκοπός του φράγματος και του υδροηλεκτρικού σταθμού Ivaylovgrad», είπε.
«Οι ρυθμιζόμενες ποσότητες νερού που παρέχονται βάσει της ενδιάμεσης συμφωνίας και προηγουμένως βάσει της συμφωνίας του 1964, δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ικανοποίηση των αναγκών σε νερό της Βουλγαρίας λόγω της θέσης του Υδροηλεκτρικού Σταθμού του Ιβάιλοβγκραντ και της εγγύτητάς του στα βουλγαροελληνικά σύνορα», σημείωσε ο Γκεόργκιεφ.
Ο αναπληρωτής Υπουργός Ενέργειας της Βουλγαρίας Γκεόργκι Σαμάντοφ, υπερασπίστηκε τη συμφωνία του περασμένου καλοκαιριού, λέγοντας ότι «η ενέργεια που προέρχεται από την Ελλάδα» στο πλαίσιο αυτής της ενδιάμεσης συμφωνίας «ανήλθε σε περίπου 30.000 μεγαβατώρες, η οποία καλύπτει τις ανάγκες μιας μεσαίου μεγέθους βουλγαρικής πόλης στην πιο πολυσύχναστη διαπασών για το ηλεκτρικό σύστημα της ημέρας».
Είπε ακόμα ότι αυτό «βοηθά στην εξοικονόμηση νερού» από τη χωρητικότητα της ΝΕΚ.
«Η συμφωνία είναι εξ ολοκλήρου προς το συμφέρον της Βουλγαρίας, όπως αποδεικνύεται από τις αυξημένες ποσότητες στην υδατόπτωση με σχεδόν 190 εκατομμύρια κυβικά μέτρα διαθέσιμα. Θέλω να τονίσω στο τέλος της περιόδου θέρμανσης ότι οι όγκοι νερού που αποθηκεύονται στα φράγματα που λειτουργεί η ΝΕΚ, είναι κοντά στο 70% της χωρητικότητάς τους», πρόσθεσε ο Σαμάντοφ.
Δείτε επίσης:
- Δράμα: Ο Νέστος στεγνώνει – Η ανησυχία εντείνεται
- Πολιτική κόντρα στην Βουλγαρία: «Δωρίζουμε δεκάδες εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού στην Ελλάδα»
- Η Ελλάδα ζητά από τη Βουλγαρία τακτική παροχή νερού από τον ποταμό Άρδα
