Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου αναμένεται να επισκεφθεί την Τετάρτη (2/4) την Ουγγαρία, στο πρώτο του ταξίδι σε ευρωπαϊκή χώρα από τότε που το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης εξέδωσε εντάλματα σύλληψης για τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό και τον πρώην Υπουργό Άμυνας Γιόαβ Γκάλαντ για τις ενέργειές τους στη Γάζα.
Ως ένα από τα 125 κράτη μέλη του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, η Ουγγαρία είναι νομικά υποχρεωμένη να συλλάβει τον Νετανιάχου κατά την άφιξή του στη Βουδαπέστη και να τον μεταφέρει απευθείας στη Χάγη για να αντιμετωπίσει κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, αλλά ο Ούγγρος Πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν στρώνει «κόκκινο χαλί» για τον Ισραηλινό ηγέτη, ο οποίος θα κάνει τετραήμερο στην Βουδαπέστη, σε μια «επιδεικτική εκδήλωση αλληλεγγύης», όπως σχολιάζει η DW.
Η Βουδαπέστη αποχωρεί από το ΔΠΔ;
Η ουγγρική υπηρεσία της RFE/RL ανέφερε το βράδυ της Τρίτης (1/4) ότι ο Ούγγρος Υπουργός Δικαιοσύνης Μπέντσε Τούζον είπε σε διπλωμάτες σε συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο Υπουργείο Εξωτερικών την περασμένη εβδομάδα, ότι η Βουδαπέστη αποφάσισε να αποχωρήσει από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο. Κάτι τέτοιο όμως δεν έχει επιβεβαιωθεί.
Ο Όρμπαν έχει «ευθυγραμμιστεί» με τον Νετανιάχου και με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έχει επίσης επικρίνει το ένταλμα του δικαστηρίου.
Ο Αμερικανός Πρόεδρος ανακοίνωσε κυρώσεις κατά του ΔΠΔ τον περασμένο μήνα, επικρίνοντας ως «αβάσιμα» τα εντάλματα σύλληψής του για τον Νετανιάχου και τον Γκάλαντ.
Όταν εκδόθηκαν τα εντάλματα σύλληψης για τον Νετανιάχου και τον Γκάλαντ, τον Νοέμβριο του 2024, ο Όρμπαν χαρακτήρισε το ΔΠΔ «θρασύτατο, κυνικό και εντελώς απαράδεκτο», υποσχόμενος ότι σε οποιαδήποτε επίσκεψη του Νετανιάχου στην Ουγγαρία, «θα εγγυηθεί την ελευθερία και την ασφάλειά του».
Ο Νετανιάχου σχεδιάζει να μείνει στη Βουδαπέστη όλο το Σαββατοκύριακο με τη σύζυγό του Σάρα, αναφέρουν διεθνή ΜΜΕ.
Η ΕΕ
Την περασμένη Δευτέρα (31/3), εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σχολιάζοντας το προγραμματισμένο ταξίδι του Νετανιάχου, προειδοποίησε ότι όλα τα κράτη θα πρέπει να εξασφαλίσουν «πλήρη συνεργασία με τα δικαστήρια, συμπεριλαμβανομένης της άμεσης εκτέλεσης των εκκρεμών ενταλμάτων σύλληψης».
«Η ΕΕ υποστηρίζει το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο», είπε ο εκπρόσωπος και πρόσθεσε: «Η ΕΕ σέβεται την ανεξαρτησία και την αμεροληψία του δικαστηρίου».
Η στάση της ΕΕ θα μπορούσε να αποδειχθεί προβληματική για τη Γερμανία, ένθερμο υποστηρικτή του Ισραήλ και επίσης υπογράφουσα το ΔΠΔ.
Ο πιθανός νέος ηγέτης της, Φρίντριχ Μερτς, προκάλεσε σάλο τον περασμένο μήνα, όταν είπε ότι θα έβρισκε «τρόπους και μέσα» για να επισκεφθεί ο Νετανιάχου τη χώρα του.
Τι μπορεί να κάνει το ΔΠΔ;
Σε αντίθεση με τα εθνικά δικαστήρια, τα οποία χρησιμοποιούν την εγχώρια αστυνομία τους για να επιβάλουν εντάλματα σύλληψης, τα διεθνή δικαστήρια βασίζονται στα συστήματα δικαιοσύνης των κρατών μελών τους για την κράτηση και τη μεταφορά υπόπτων. Το ΔΠΔ δεν έχει δική του αστυνομική δύναμη.
Σύμφωνα με την DW, όταν μια χώρα αποτυγχάνει να συλλάβει έναν ύποπτο, οι δικαστές του ΔΠΔ μπορούν να κινήσουν τη λεγόμενη διαδικασία μη συμμόρφωσης, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε παραπομπή στη Συνέλευση των Κρατών Μερών (ASP) του ΔΠΔ ή στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.
Ακόμη και όταν γίνονται παραπομπές, ελάχιστες κυρώσεις μπορούν να επιβληθούν από την ASP σε χώρες που παραβιάζουν τις υποχρεώσεις τους.
«Δεν υπάρχουν πολλές πρακτικές συνέπειες για τη μη συμμόρφωση», είπε στη DW ο Mathias Holvoet, λέκτορας διεθνούς ποινικού δικαίου στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ. Προβλέπει ότι το ΔΠΔ θα ξεκινήσει μια τέτοια διαδικασία, αλλά δεν έχει ελπίδες για το τι θα μπορούσε να επιτύχει.
«Το ΔΠΔ περιγράφεται περίφημα ως ένας γίγαντας χωρίς χέρια και πόδια — δεν μπορεί πραγματικά να επιβάλει αυτά τα εντάλματα σύλληψης. Εναπόκειται στην πολιτική βούληση των κρατών».
Το καλωσόρισμα της Ουγγαρίας είναι ακριβώς ο τρόπος με τον οποίο ο Νετανιάχου επιδιώκει να μειώσει την αξιοπιστία του δικαστηρίου, σύμφωνα με ορισμένους ειδικούς.
«Προσπαθεί να επισκεφτεί όσο το δυνατόν περισσότερες χώρες για να δείξει ότι το ΔΠΔ είναι… μούφα και δεν μπορεί να εκτελέσει το ένταλμα σύλληψης εναντίον του», εξηγεί ο Holvoet.
