Σοβαρές συζητήσεις διεξάγονται αυτή την περίοδο στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το μέλλον της νομικής προστασίας που προσφέρεται στους Ουκρανούς πρόσφυγες.
Όπως αποκαλύπτουν ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές, οι χώρες-μέλη εξετάζουν το ενδεχόμενο περιορισμού — ή ακόμα και λήξης — του προσωρινού πλαισίου προστασίας που ισχύει από το 2022.
Η λεγόμενη Οδηγία Προσωρινής Προστασίας (TPD) ενεργοποιήθηκε έκτακτα μετά τη ρωσο-ουκρανική σύρραξη, προσφέροντας αυτοματοποιημένη και άμεση προστασία σε εκτοπισμένους Ουκρανούς χωρίς την ανάγκη υποβολής ασύλου. Ωστόσο, η οδηγία αυτή επιτρέπει μόνο δύο παρατάσεις — και ήδη η Κομισιόν έχει επεκτείνει την ισχύ της μέχρι τον Μάρτιο του 2026. Μετά από αυτό το χρονικό σημείο, το νομικό περιθώριο στενεύει σημαντικά.
«Ήδη περπατάμε σε λεπτό πάγο με την τελευταία παράταση», σημείωσε ο Μάρτιν Βάγκνερ, σύμβουλος πολιτικής στο Διεθνές Κέντρο Ανάπτυξης Μεταναστευτικής Πολιτικής. «Αν διαβάσουμε την οδηγία κατά γράμμα, μετά τα τρία χρόνια τελειώνει.»
Οι εξελίξεις αυτές έρχονται σε μία περίοδο όπου οι αντοχές των ευρωπαϊκών συστημάτων ασύλου δοκιμάζονται, ενώ το κοινό κλίμα υποστήριξης προς την Ουκρανία δείχνει σημάδια κόπωσης. Αν και η πλειοψηφία των χωρών είναι υπέρ της διατήρησης της προστασίας μέχρι το 2026, πλέον η συζήτηση στρέφεται στο τι θα γίνει μετά — και αυτό περιλαμβάνει σενάρια για μείωση του αριθμού των προστατευόμενων, αποκλεισμό όσων έχουν επιστρέψει στην Ουκρανία, αλλά και αποτροπή νέων αφίξεων.
Η εν λόγω συζήτηση αναμένεται να κορυφωθεί στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ στις 12-13 Ιουνίου.
Η σταδιακή αυτή μεταστροφή στην πολιτική της ΕΕ φανερώνει μια αλλαγή προτεραιοτήτων: από την απεριόριστη αλληλεγγύη των πρώτων μηνών, σε μια πιο συγκρατημένη και ρεαλιστική στάση απέναντι σε μια κρίση που διαρκεί — και κουράζει. Μετά από δύο χρόνια συνεχούς υποστήριξης, αρκετές κυβερνήσεις φαίνεται να αναζητούν “έξοδο κινδύνου”, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο ότι η πολιτική φιλοξενίας των Ουκρανών προσφύγων φτάνει στα όριά της.
Δείτε Επίσης: