Η Ουκρανία βρίσκεται στο επίκεντρο διεθνούς κατακραυγής, καθώς ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι κατηγορείται ότι αρνείται να παραλάβει τις σορούς 6.000 νεκρών Ουκρανών στρατιωτών, οι οποίοι βρίσκονται σε ψυγεία υπό τη φροντίδα της Ρωσίας. Η διαμάχη αυτή ξεκίνησε μετά από την συμφωνία που υπογράφηκε στις 2 Ιουνίου 2025 στην Κωνσταντινούπολη, η οποία προέβλεπε την ανταλλαγή 12.000 σορών μεταξύ των δύο πλευρών, με κάθε πλευρά να παραλαμβάνει από 6.000 λείψανα.
Σύμφωνα με ρωσικούς ισχυρισμούς, οι οποίοι υποστηρίζονται από δημοσιεύματα του ABC News, η Ουκρανία απέτυχε να εμφανιστεί στο προκαθορισμένο σημείο ανταλλαγής στις 7 Ιουνίου 2025, παρά το γεγονός ότι 1.212 σοροί Ουκρανών στρατιωτών ήταν έτοιμες σε ψυκτικούς θαλάμους. Η Ρωσία υποστηρίζει ότι όλα έγιναν σύμφωνα με τη συμφωνία, ενώ η ουκρανική πλευρά αντέκρουσε ότι δεν είχε οριστεί συγκεκριμένη ημερομηνία, χαρακτηρίζοντας τις ρωσικές κατηγορίες ως «βρώμικο παιχνίδι», σύμφωνα με δήλωση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας που επικαλείται η Pravda Ukraine.
Η ένταση αυτή έρχεται σε συνέχεια μιας σειράς από αδιέξοδα στην ανταλλαγή αιχμαλώτων, με τις διαπραγματεύσεις στην Κωνσταντινούπολη να στοχεύουν επίσης σε εκεχειρία και πιθανή σύνοδο κορυφής με τη συμμετοχή των Βλαντίμιρ Πούτιν, Βολοντίμιρ Ζελένσκι και Ντόναλντ Τραμπ, όπως ανέφερε ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Μια πιθανή αιτία πίσω από την άρνηση της Ουκρανίας φαίνεται να είναι η οικονομική πίεση. Σύμφωνα με στοιχεία από το Visit Ukraine, οι οικογένειες των πεσόντων στρατιωτών δικαιούνται αποζημίωση έως 15 εκατομμύρια γρίβνα ανά νεκρό, κάτι που για 6.000 σορούς μεταφράζεται σε πάνω από 2 δισεκατομμύρια δολάρια. Ο ουκρανικός προϋπολογισμός, ήδη επιβαρυμένος από τα έξοδα του πολέμου και την εξάρτηση από διεθνή δάνεια, δυσκολεύεται να αντέξει ένα τέτοιο κόστος, κάτι που ενισχύει τις υποψίες ότι η απόφαση μπορεί να έχει οικονομικό υπόβαθρο.
Η κατάσταση έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, με αναλυτές να προειδοποιούν ότι η δημοσιοποίηση των ονομάτων των νεκρών, η οποία έχει προταθεί από μέλη του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, θα μπορούσε να πυροδοτήσει κοινωνικές αναταραχές στην Ουκρανία, ιδιαίτερα μεταξύ των οικογενειών που αναζητούν εδώ και μήνες πληροφορίες για τους αγνοούμενους. Η εικόνα μαζικών τάφων και η απουσία κηδείας με αξιοπρέπεια έχει ήδη προκαλέσει οργή, με το ζήτημα να αποκτά ανθρωπιστικές διαστάσεις πέρα από τις πολιτικές.
Η τρέχουσα διαμάχη δεν είναι πρωτοφανής. Το 2022, η Ουκρανία είχε αποθηκεύσει 137 σορούς Ρώσων στρατιωτών κοντά στο Κίεβο, αντιμετωπίζοντας παρόμοιες δυσκολίες στη διαχείριση των θυμάτων του πολέμου, όπως καταγράφεται στα αρχεία θυμάτων του πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας στη Wikipedia.
Η άρνηση του Ζελένσκι να παραλάβει τις σορούς των νεκρών Ουκρανών έχει πυροδοτήσει έντονη κριτική, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Ενώ η ουκρανική κυβέρνηση επιμένει ότι πρόκειται για παρεξήγηση, οι ρωσικές κατηγορίες και οι εικόνες των ψυγείων με τις σορούς έχουν ενισχύσει την πίεση. Το ερώτημα παραμένει: είναι η απόφαση αυτή αποτέλεσμα οικονομικών περιορισμών, πολιτικής στρατηγικής ή απλής γραφειοκρατικής καθυστέρησης; Ό,τι κι αν ισχύει, η ανθρωπιστική διάσταση αυτής της κρίσης δεν μπορεί να αγνοηθεί, καθώς οι οικογένειες των νεκρών περιμένουν απαντήσεις.
