Ο στόλος των πολλών δισεκατομμυρίων λιρών των μαχητικών αεροσκαφών F-35 του Ηνωμένου Βασιλείου μπορεί να εκτελέσει όλες τις απαιτούμενες αποστολές του μόνο το ένα τρίτο του χρόνου, λόγω έλλειψης μηχανικών, ανταλλακτικών και απροσδόκητα υψηλής διάβρωσης στη θάλασσα, αποκάλυψε επίσημη έκθεση.
Το χαμηλό ποσοστό απόδοσης συμβαίνει παρά το γεγονός ότι οι προσδοκίες της Βρετανίας από τα 37 stealth αεροσκάφη της, είναι «σημαντικά» χαμηλότερες από έναν παγκόσμιο στόχο για όλα τα αεροσκάφη F-35B, τα οποία λειτουργούν επίσης από το Σώμα Πεζοναυτών των ΗΠΑ, σύμφωνα με το βρετανικό Εθνικό Γραφείο Ελέγχου (NAO), τον ανεξάρτητο εποπτικό φορέα δημόσιων δαπανών.
Το βρετανικό Υπουργείο Άμυνας (MoD) δαπανά ήδη τουλάχιστον 11 δισεκατομμύρια λίρες για το πρόγραμμα – με επικεφαλής τον αμερικανικό κολοσσό Lockheed Martin – από την έναρξή του τη δεκαετία του 1990, σε συνεργασία με τις ΗΠΑ και μια σειρά από άλλα έθνη.
Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι ένα από τα 8 κράτη που είναι εταίροι στο παγκόσμιο πρόγραμμα F‑35, αν και οι ΗΠΑ έχουν μακράν τη μεγαλύτερη επιρροή, έχοντας μέχρι στιγμής παραγγείλει περίπου το 80% όλων των αεροσκαφών.
Σε μια κρίσιμη έκθεση, το NAO προέβλεψε ότι το κόστος ζωής των F-35 για το Ηνωμένο Βασίλειο – εάν η κυβέρνηση αγοράσει τον πλήρη δηλωμένο στόχο των 138 αεροσκαφών που θα παραμείνουν σε υπηρεσία μέχρι το 2069 – θα ανέλθει σε 71 δισεκατομμύρια λίρες, συμπεριλαμβανομένου του κόστους προσωπικού και υποστήριξης.
Ανέφερε ακόμα ότι μια εκτίμηση που βγήκε από το Υπουργείο Άμυνας ήταν ελαφρώς μικρότερη, στα 57 δισεκατομμύρια λίρες, αλλά αυτό δεν περιελάμβανε το κόστος υποστήριξης, όπως τα χρήματα που δαπανήθηκαν για καύσιμα και υποδομές. Καμία από τις δύο εκτιμήσεις δεν περιελάμβανε το κόστος των όπλων.
- Ο Γκάρεθ Ντέιβις, επικεφαλής του NAO, δήλωσε:
«Το πρόγραμμα F-35 προσφέρει σημαντικά βελτιωμένες δυνατότητες και σημαντικά οικονομικά οφέλη στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ωστόσο, τα οφέλη από τις δυνατότητες δεν αξιοποιούνται πλήρως λόγω καθυστερήσεων, κενών στις υποδομές και ελλείψεων προσωπικού. Το Υπουργείο Άμυνας πρέπει τώρα να αποφασίσει πού θα ιεραρχήσει τους πόρους του για να βελτιώσει τις δυνατότητες με τρόπο που να μεγιστοποιεί τα πλήρη οφέλη του προγράμματος F-35 για το Ηνωμένο Βασίλειο».
Μεταξύ Οκτωβρίου 2024 και Ιανουαρίου 2025, κανένα αεροσκάφος δεν ήταν διαθέσιμο «για να εκτελέσει οποιαδήποτε αποστολή» επειδή βρισκόταν υπό συντήρηση, ανέφερε η έκθεση!
Τα ποσοστά έχουν έκτοτε βελτιωθεί προσωρινά, καθώς πολλά από τα μαχητικά αεροσκάφη εντάχθηκαν στο HMS Prince of Wales, το αεροπλανοφόρο του Βασιλικού Ναυτικού, σε μια ανάπτυξη στην Ασία.
Ωστόσο, δεν πιστεύεται ότι αυτή η βελτιωμένη απόδοση θα διατηρηθεί. «Τα προβλήματα διαθεσιμότητας του Ηνωμένου Βασιλείου οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στην αργή δραστηριότητα συντήρησης και στην έλλειψη ανταλλακτικών, καθώς και σε ένα αναδυόμενο πρόβλημα με υψηλότερη διάβρωση από την αναμενόμενη σε θαλάσσια περιβάλλοντα», αναφέρει η έκθεση.
Το Εθνικό Γραφείο Ελέγχου επεσήμανε ένα άλλο ζήτημα, που καθιστά τα F-35 του Ηνωμένου Βασιλείου λιγότερο επιβλητικά μαχητικά αεροσκάφη. Ανέφερε ότι υπήρξε καθυστέρηση στην ενσωμάτωση πυραύλων στο αεροσκάφος που θα του επιτρέψει να χτυπήσει στόχους από ασφαλή απόσταση.
Προς το παρόν, τα βρετανικά F-35 είναι οπλισμένα μόνο με βόμβες, πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να πετάξουν πάνω από έναν στόχο για να τον χτυπήσουν, αυξάνοντας τον κίνδυνο το μαχητικό να εντοπιστεί από εχθρικές αεράμυνες και να καταρριφθεί, παρά το stealth προφίλ του.
Υπάρχει ένα σχέδιο για την ενσωμάτωση των λεγόμενων όπλων stand-off στα μαχητικά, αλλά όχι πριν από τη δεκαετία του 2030, ανέφερε το NAO.
Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει δηλώσει ότι θα αγοράσει συνολικά 138 αεροσκάφη F-35, αλλά μέχρι στιγμής έχει δεσμευτεί μόνο για 48 της έκδοσης B, η οποία επιχειρεί από αεροπλανοφόρα, αλλά έχει μικρότερη εμβέλεια από το μοντέλο A που απογειώνεται από το έδαφος.
Από αυτά, 38 έχουν παραδοθεί, με άλλα 10 σε παραγγελία, αλλά ένα χάθηκε σε ατύχημα, πράγμα που σημαίνει ότι το μέγεθος του τρέχοντος στόλου της Βασιλικής Πολεμικής Αεροπορίας (RAF) είναι 37.
Ο ρυθμός παράδοσης έχει καθυστερήσει σε μεγάλο βαθμό λόγω των αποφάσεων του Ηνωμένου Βασιλείου να επιβραδύνει την προμήθεια τα τελευταία 15 χρόνια για εξοικονόμηση χρημάτων. Αυτή είναι μια ψευδής οικονομία, ωστόσο, καθώς αυξάνει το συνολικό κόστος και επιβραδύνει την παράδοση μιας ζωτικής ικανότητας.
Η κυβέρνηση Στάρμερ δήλωσε τον περασμένο μήνα ότι σχεδιάζει να συμπεριλάβει τουλάχιστον 12 F-35A στην επόμενη αγορά της. Αυτά τα αεροσκάφη έχουν επίσης την ικανότητα να μεταφέρουν πυρηνικές βόμβες στο πλαίσιο αποστολών του ΝΑΤΟ.
- Ολόκληρη η έκθεση του NAO για τα F-35 της Βασιλικής Πολεμικής Αεροπορίας:
Πηγές: news.sky.com, www.nao.org.uk
