Η «βόμβα» του γαλλικού προϋπολογισμού είναι καμπανάκι για μια Ευρώπη που πλησιάζει τη χρεοκοπία

Η προειδοποίηση του πρωθυπουργού της Γαλλίας, Φρανσουά Μπαϊρού, αυτή την εβδομάδα δεν αφορά μόνο τη χώρα του.

Είναι ίσως το πιο ξεκάθαρο σημάδι μέχρι σήμερα ότι η Ευρώπη, με τα γερασμένα δημογραφικά της και την αυξανόμενη αδυναμία της να αυτοχρηματοδοτηθεί, οδεύει προς δημοσιονομική κρίση, αν δεν αλλάξει ριζικά πορεία.

Η ανάγκη για επενδύσεις στην ψηφιοποίηση, την πράσινη μετάβαση και την άμυνα αυξάνεται διαρκώς, αλλά ταυτόχρονα η γηραιά ήπειρος ασφυκτιά ανάμεσα σε δύο βαριά προβλήματα: το χρέος και τα ελλείμματα. Η Γαλλία είναι απλώς η πιο εμφανής περίπτωση του προβλήματος.

Οδυνηρά μέτρα – και σκληρές αντιδράσεις

Ο Μπαϊρού πρότεινε περικοπές δαπανών, αυξήσεις φόρων και κατάργηση δύο επίσημων αργιών, δηλώνοντας ότι «δεν μπορούμε να συνεχίσουμε σαν να μη συμβαίνει τίποτα». Αλλά η αντίδραση ήταν άμεση και έντονη: «Αντί να κυνηγήσουν τη σπατάλη, επιτίθενται στους εργαζόμενους και στους συνταξιούχους», δήλωσε η Μαρίν Λεπέν, απειλώντας να ρίξει την κυβέρνηση.

Η κατάσταση θυμίζει ευρύτερη τάση στην Ευρώπη: κεντρώοι ηγέτες στριμωγμένοι ανάμεσα σε λαϊκιστικές πιέσεις δεξιάς και αριστεράς, χωρίς ευχέρεια ελιγμών. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ αναγκάστηκε να αποσύρει προτάσεις για περικοπές πρόνοιας λόγω εσωκομματικής ανταρσίας.

Η Γαλλία δεν έχει πετύχει το ευρωπαϊκό όριο του 3% ελλείμματος επί του ΑΕΠ από το 2019, ενώ το 2020 έφτασε σχεδόν στο 9%. Παρά τις υποσχέσεις Μπαϊρού, ακόμη και οι αισιόδοξες προβλέψεις δεν δείχνουν επαναφορά στους ευρωπαϊκούς δημοσιονομικούς στόχους πριν το 2029.

Την ίδια ώρα, το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους αυξάνεται, καθώς τα κράτη πρέπει να επαναχρηματοδοτήσουν φθηνά δάνεια της προηγούμενης δεκαετίας με σημερινά επιτόκια πολλαπλάσια.

Η δημογραφική κατάρρευση επιδεινώνει το πρόβλημα: στη Γερμανία, η Bundesbank προβλέπει μείωση του πληθυσμού εργαζομένων ενώ η κυβέρνηση Μερτς έχει ήδη ξεκινήσει τεράστιο σχέδιο δαπανών με δανεικά. Η αναλογία εργαζομένων προς συνταξιούχους επιδεινώνεται σχεδόν παντού.

Οι αγορές δεν συγχωρούν πλέον

Η αγορά δείχνει μεγαλύτερη ευαισθησία στις δημοσιονομικές αποκλίσεις. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, τα επιτόκια δανεισμού 30ετούς διάρκειας έχουν ξεπεράσει τα επίπεδα του 2022, όταν η “mini-budget” της Λιζ Τρας κατέρρευσε τις αγορές. Παρά την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού και τις μειώσεις επιτοκίων από τη Fed, οι αποδόσεις των ομολόγων παραμένουν ψηλά, σημάδι ότι οι επενδυτές δεν εμπιστεύονται τα σχέδια περιορισμού του χρέους.

Στις ΗΠΑ, το νομοσχέδιο «Big Beautiful Bill» του Τραμπ αναμένεται να αυξήσει το δημόσιο χρέος κατά 4 τρισεκατομμύρια δολάρια μέσα σε 10 χρόνια. Η χώρα ξοδεύει πλέον πάνω από 1 τρισεκατομμύριο τον χρόνο μόνο για τόκους, περισσότερα από ό,τι για την άμυνα.

Η παγκόσμια αγορά ομολόγων κινείται βάσει των αποδόσεων των αμερικανικών ομολόγων. Όταν αυτά «φτερνίζονται», η Ευρώπη αρρωσταίνει.

Αν δεν υπάρξει ριζικός επανασχεδιασμός, δεν θα είναι μόνο η Γαλλία που θα χτυπήσει «δημοσιονομικό τοίχο». Ολόκληρη η ήπειρος κινδυνεύει να βυθιστεί σε μια νέα, σιωπηρή αλλά διαρκή κρίση.

Δείτε Επίσης:

• Σκάνδαλο με «άσεμνο δώρο» Τραμπ στον Έπσταϊν – Ο Αμερικανός Πρόεδρος καταγγέλει πως πρόκειται για fake news