Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) δεν είναι έτοιμη να μετακινήσει γρήγορα στρατεύματα και στρατιωτικό εξοπλισμό σε περίπτωση σύρραξης με τη Ρωσία. Αυτό παραδέχτηκε ο Ευρωπαίος Επίτροπος για τη Βιώσιμη Μεταφορά και τον Τουρισμό, Απόστολος Τζιτζικώστας, σε συνέντευξή του στους Financial Times.
Σύμφωνα με τον Έλληνα επίτροπο, το υπάρχον οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο της Ευρώπης είναι τόσο παρωχημένο, ώστε μπορεί να εμποδίσει ή και να ακινητοποιήσει τα άρματα μάχης του ΝΑΤΟ, που ζυγίζουν έως και 70 τόνους. Τούνελ, γέφυρες και τελωνειακές διαδικασίες αποδεικνύονται τροχοπέδη στην ιδέα μιας ευρωπαϊκής ταχείας στρατιωτικής αντίδρασης.
«Χρειάζονται εβδομάδες, και σε ορισμένες περιπτώσεις μήνες, για να μετακινηθούν στρατεύματα από τη δυτική προς την ανατολική Ευρώπη», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Τζιτζικώστας.
Η λύση: 17 δισ. ευρώ από ΕΕ για “στρατιωτικούς διαδρόμους”
Η Κομισιόν επεξεργάζεται ήδη σχέδιο επενδύσεων ύψους τουλάχιστον 17 δισεκατομμυρίων ευρώ για την αναβάθμιση υποδομών: γέφυρες που πρέπει να ενισχυθούν, άλλες να διαπλατυνθούν και μερικές… να κατασκευαστούν από την αρχή.
Στο επίκεντρο της στρατηγικής βρίσκονται 500 έργα υποδομής, κατανεμημένα σε τέσσερις βασικούς “στρατιωτικούς διαδρόμους” που διατρέχουν την ΕΕ. Τα συγκεκριμένα σχέδια έχουν επιλεγεί σε συνεργασία με το ΝΑΤΟ και κρατούνται μυστικά για λόγους ασφαλείας.
Στην πράξη, το πρόβλημα αφορά κυρίως την κινητικότητα των βασικών αρμάτων μάχης των χωρών της ΕΕ, όπως τα γερμανικά Leopard 2, τα γαλλικά Leclerc και τα ιταλικά C1 Ariete. Αυτά τα άρματα ζυγίζουν από 55 έως και 70 τόνους, καθιστώντας τα αδύνατο να περάσουν από πολλές από τις υπάρχουσες γέφυρες της Ευρώπης χωρίς κίνδυνο κατάρρευσης ή σοβαρής καθυστέρησης.
Οι σιδηροδρομικές πλατφόρμες, οι σήραγγες και τα τούνελ δεν έχουν κατασκευαστεί για να αντέχουν τέτοια φορτία, ενώ σε πολλές περιπτώσεις απουσιάζουν πλήρως οι ειδικές λωρίδες ή συνδέσεις που απαιτούνται για μαζική στρατιωτική μετακίνηση. Αυτό το τεχνικό εμπόδιο υπονομεύει κάθε φιλοδοξία ταχείας αντίδρασης, καθιστώντας την επένδυση σε υποδομές όχι απλώς χρήσιμη, αλλά απολύτως κρίσιμη για την ευρωπαϊκή άμυνα.
Διοικητικά εμπόδια και γεωπολιτικές υποθέσεις
Πέρα από τα τεχνικά προβλήματα, μεγάλο εμπόδιο αποτελεί και η γραφειοκρατία. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει τρόπους για την ελαχιστοποίηση τελωνειακών και διοικητικών καθυστερήσεων, με στόχο οι μετακινήσεις στρατευμάτων να γίνονται εντός ωρών ή ημερών και όχι… εποχών.
Μια άλλη διάσταση της προσπάθειας, που μέχρι πρότινος περνούσε στα «ψιλά», είναι η μείωση της γραφειοκρατίας στα σύνορα. «Δεν μπορούμε να αφήσουμε τα τανκς να κολλούν σε χαρτούρα», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Τζιτζικώστας. Το σχέδιο της Κομισιόν προβλέπει συγκεκριμένες παρεμβάσεις για να επιταχυνθούν οι συνοριακές διαδικασίες, ώστε να μη γίνονται οι τελωνειακοί έλεγχοι εμπόδιο στις διασυνοριακές επιχειρήσεις.
Το δημοσίευμα υπενθυμίζει ότι ο νέος Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, χαρακτήρισε τη Ρωσία ως «τη βασική απειλή» για τη Συμμαχία και υποστήριξε πως η Μόσχα σχεδιάζει πιθανή επίθεση το 2030. Ωστόσο, δεν προσκόμισε στοιχεία που να στηρίζουν αυτόν τον ισχυρισμό.
Μια Ευρώπη σε τροχιά στρατιωτικής επανεκκίνησης
Η στρατηγική θα παρουσιαστεί επισήμως αργότερα μέσα στο έτος, αλλά ήδη βρίσκεται σε πλήρη συντονισμό με το ΝΑΤΟ, με το οποίο η ΕΕ χαρτογράφησε τα κρίσιμα έργα. Η τοποθέτηση αυτή γίνεται σε μια συγκυρία κατά την οποία το ΝΑΤΟ έχει θέσει ως στόχο την αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ έως το 2035, μια απόφαση στην οποία συμφώνησαν κατ’ αρχήν οι ηγέτες στη σύνοδο της Χάγης στα τέλη Ιουνίου.
Η πρωτοβουλία αυτή, αν και φαινομενικά τεχνική, εντάσσεται σε μια ευρύτερη αλλαγή πλεύσης της ΕΕ: από ήπια οικονομική δύναμη σε μηχανισμό στρατιωτικής ετοιμότητας. Η επένδυση δισεκατομμυρίων για στρατιωτικές υποδομές, την ώρα που πολλές χώρες της ΕΕ αντιμετωπίζουν κοινωνικές πιέσεις και ελλείψεις σε δημόσιες υπηρεσίες, ανοίγει αναπόφευκτα τη συζήτηση για τις πραγματικές προτεραιότητες της Ευρώπης.
Η Ρωσία από την πλευρά της έχει επανειλημμένα εκφράσει ανησυχίες για την ενίσχυση της νατοϊκής παρουσίας στα δυτικά σύνορά της, κατηγορώντας τη Συμμαχία για κλιμάκωση. Το ΝΑΤΟ, από την άλλη, πλαισιώνει αυτές τις ενέργειες ως αναγκαίο «μέτρο αποτροπής ρωσικής επιθετικότητας».
«Δεν μπορούμε πλέον να είμαστε απροετοίμαστοι ή εξαρτημένοι», κατέληξε ο Τζιτζικώστας, στέλνοντας μήνυμα ότι οι εποχές των αργών αποφάσεων και των γεφυρών του περασμένου αιώνα τελειώνουν.
Δείτε Επίσης:
