Reuters: Η Ουκρανία στο χείλος της χρεοκοπίας

Καθώς ο πόλεμος παρατείνεται και οι ρωσικές επιθέσεις εντείνονται, η Ουκρανία αντιμετωπίζει μια ολοένα και πιο ασφυκτική οικονομική πραγματικότητα.

Οι αναλυτές προειδοποιούν ότι το χρηματοδοτικό της κενό θα διευρυνθεί επικίνδυνα το 2026, με τη χώρα να εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από εξωτερική βοήθεια για να καλύψει βασικές ανάγκες.

Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους

Από το ξέσπασμα του πολέμου, η Ουκρανία έχει λάβει 139 δισ. δολάρια σε ξένη βοήθεια, ενώ σχεδόν το σύνολο των εσόδων του κράτους δαπανάται για τον στρατό. Για το 2026 και το 2027, μόνο το ένα τρίτο των 65 δισ. δολαρίων που χρειάζονται έχει εξασφαλιστεί, σύμφωνα με τον διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας, Αντρίι Πισνί.

Μια έρευνα του Κέντρου Οικονομικών Μελετών στο Κίεβο δείχνει ότι η Ουκρανία θα χρειαστεί από 39 έως 58 δισ. δολάρια σε εξωτερική χρηματοδότηση μόνο για το επόμενο έτος.

Κρίσιμα προβλήματα:

• Αργές και ημιτελείς μεταρρυθμίσεις, που εξοργίζουν τους Ευρωπαίους εταίρους
• Εξάρτηση από εξωτερικούς δανειστές για κοινωνικές δαπάνες και ανθρωπιστική βοήθεια
• Ανεπαρκής προετοιμασία θεσμών για την καταπολέμηση της διαφθοράς
• Καθυστέρηση πληρωμών από Ε.Ε. και ΔΝΤ λόγω μη επίτευξης στόχων

Η κρίση αξιοπιστίας της Ουκρανίας

Η κυβέρνηση Ζελένσκι έχει δεχθεί έντονη κριτική για την παρέμβασή της στους δύο βασικούς μηχανισμούς κατά της διαφθοράς, προκαλώντας μαζικές διαδηλώσεις ακόμη και εν μέσω πολέμου.

Παρά την απόπειρα αναδίπλωσης με νέο σχέδιο νόμου, οι Ευρωπαίοι εταίροι είναι επιφυλακτικοί. Η στήριξη δεν διακόπτεται, αλλά πλέον υπόκειται σε ενισχυμένο έλεγχο, με τις καθυστερήσεις να αυξάνονται.

«Η Ευρώπη δύσκολα θα εγκαταλείψει την Ουκρανία, αλλά η οικονομική και στρατιωτική βοήθεια θα συνοδεύεται από πιο σκληρούς όρους και χρονοκαθυστερήσεις», σημειώνει η Ευγενία Σλεπτσόβα από την Oxford Economics.

Το αδιέξοδο των μεταρρυθμίσεων

Για να απελευθερωθούν τα υπόλοιπα κονδύλια από την Ε.Ε. και το ΔΝΤ, η Ουκρανία πρέπει:

• Να διορίσει δικαστές στο Ανώτατο Αντι-διαφθορά Δικαστήριο
• Να αναμορφώσει τη διαχείριση των κρατικοποιημένων περιουσιακών στοιχείων
• Να ορίσει επικεφαλής στο Γραφείο Οικονομικής Ασφάλειας

Μέχρι στιγμής, δεν έχουν επιτευχθεί αρκετοί από τους στόχους που είχαν συμφωνηθεί, με την ίδια την κυβέρνηση να ζητά μικρότερα ποσά από τα συμφωνημένα, όπως συνέβη τον Ιούνιο με τη δεύτερη δόση της ευρωπαϊκής βοήθειας (3 δισ. ευρώ αντί για 4,5).

Κατάρρευση υποδομών και ελπίδων

Την ίδια ώρα, οι ρωσικές δυνάμεις συνεχίζουν να κερδίζουν έδαφος, ιδίως στην περιφέρεια Ντονέτσκ, με στρατηγικά πλήγματα σε κρίσιμες εγκαταστάσεις. Η Ουκρανία έχασε το μοναδικό της ορυχείο για παραγωγή κοκ στη βιομηχανική περιοχή Ποκρόβσκ, ενώ ρωσικοί πύραυλοι έχουν πλήξει εγκαταστάσεις φυσικού αερίου, περιορίζοντας τις ενεργειακές δυνατότητες της χώρας.

«Είναι ξεκάθαρο πλέον ότι ο πόλεμος θα συνεχιστεί και το 2026, παρά τις αισιόδοξες προβλέψεις για ανακωχή», σημειώνει η οικονομολόγος Ολεξάντρα Μπέτλι.

Φιλοδοξίες χωρίς βάση

Παρά τον ορισμό της Γιούλια Σβιριντένκο ως νέας πρωθυπουργού στις 17 Ιουλίου με εντολή ανασύνταξης της οικονομίας, το κλίμα δεν έχει αλλάξει ουσιαστικά. Η οικονομία της Ουκρανίας αναπτύχθηκε κατά 2,9% το 2024, αλλά η πρόβλεψη για το 2025 έπεσε στο 2,1%, με βασικούς τομείς όπως η εξόρυξη και η γεωργία να βρίσκονται υπό πίεση.

Η χώρα συνεχίζει να έχει ενεργό δανειακό πρόγραμμα 15,5 δισ. δολαρίων με το ΔΝΤ, ενώ σχεδιάζει νέο γύρο διαπραγματεύσεων για επιπλέον χρηματοδότηση.

Το μεγάλο παράδοξο

Παρά την ορατή οικονομική κατάρρευση, η Ουκρανία δεν μπορεί να μειώσει τις αμυντικές της δαπάνες, καθώς η Ρωσία συνεχίζει να αυξάνει τους εξοπλισμούς της σε ιστορικά επίπεδα.

Μόνο για φέτος, το Κίεβο θα δαπανήσει 2,6 τρισεκατομμύρια γρίβνια (περίπου 62 δισ. δολάρια), ποσό που αντιστοιχεί στο 31% του ΑΕΠ της χώρας.

Εν κατακλείδι

Η Ουκρανία βρίσκεται σε μια δίνη όπου ο πόλεμος, η οικονομική εξάντληση και η πολιτική αστάθεια αλληλοτροφοδοτούνται. Παρά τις διαβεβαιώσεις περί ευρωπαϊκής στήριξης, η υπομονή των εταίρων εξαντλείται. Η Ρωσία, από την άλλη πλευρά, φαίνεται να έχει χτίσει ένα σταθερό πλεονέκτημα όχι μόνο στο πεδίο της μάχης, αλλά και στο πεδίο της οικονομικής αντοχής.

Η δυτική στήριξη, οικονομική και στρατιωτική, ίσως συνεχιστεί, αλλά δεν θα είναι απεριόριστη. Και τότε, το ερώτημα θα είναι αν η Ουκρανία μπορεί ή αντέχει να συνεχίσει μόνη της.

Δείτε Επίσης:

• Η αεράμυνα της Ουκρανίας καταρρέει: Το ρωσικό σχέδιο που τη γονάτισε