«Μουδιασμένη» παραμένει όχι μόνο η Πορτογαλία αλλά και ολόκληρη η διεθνής κοινότητα, από την τραγωδία που εκτυλίχθηκε στη Λισαβόνα, με τους 15 νεκρούς.
Η χώρα θρηνεί μετά το πολύνεκρο δυστύχημα που σημειώθηκε το απόγευμα της Τετάρτης, όταν ένα βαγόνι του ιστορικού τελεφερίκ «Elevador da Glória» εκτροχιάστηκε και κατέληξε να συντριβεί στους δρόμους της πόλης. Τουλάχιστον 15 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, ανάμεσά τους και ξένοι υπήκοοι, ενώ οι υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης δεν έχουν ακόμη προχωρήσει στην ταυτοποίηση των θυμάτων ούτε στην ανακοίνωση των εθνικοτήτων τους.
Ανείπωτη φρίκη στην Πορτογαλία
Σύμφωνα με μαρτυρίες που μετέδωσαν τα τοπικά μέσα ενημέρωσης, το βαγόνι έμοιαζε εκτός ελέγχου καθώς κατέβαινε με ταχύτητα την απότομη πλαγιά λίγο μετά τις 6 μ.μ. (τοπική ώρα), σε μια ώρα αιχμής με έντονη κίνηση στην περιοχή. Λίγα μέτρα πριν τη στροφή όπου ο δρόμος στενεύει, το τραμ χτύπησε σε κτήριο, προκαλώντας σκηνές χάους και πανικού.
Αυτόπτες μάρτυρες ανέφεραν ότι οι επιβάτες δεν είχαν χρόνο να αντιδράσουν, ενώ αρκετοί περαστικοί βρέθηκαν εγκλωβισμένοι ανάμεσα σε συντρίμμια. Τα σωστικά συνεργεία χρειάστηκαν ώρες για να απεγκλωβίσουν τραυματίες, ενώ οι εικόνες από το σημείο αποτύπωναν το μέγεθος της τραγωδίας.
«Χτύπησε το κτίριο με ωμή δύναμη και διαλύθηκε σαν χαρτόκουτο…» δήλωσε η Τερέζα ντ’Αβό στο πορτογαλικό τηλεοπτικό κανάλι SIC. Άλλος μάρτυρας περιέγραψε ότι το τραμ έπεσε πάνω σε έναν άνδρα στο πεζοδρόμιο.
BREAKING:
The death toll of the funicular derailment in Lisbon, Portugal climbs from 3 to 15 pic.twitter.com/G6XZCLhrh4
— Visegrád 24 (@visegrad24) September 3, 2025
Ιστορικό και σημασία του Elevador da Glória
Το Elevador da Glória αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της πολιτιστικής και τουριστικής ταυτότητας της Λισαβόνας. Εγκαινιάστηκε το 1885 και ηλεκτροδοτήθηκε το 1915, παραμένοντας μέχρι σήμερα ένα από τα τρία παραδοσιακά τελεφερίκ που διαχειρίζεται η δημοτική εταιρεία μεταφορών Carris.
Ο μηχανισμός λειτουργίας του βασίζεται σε δύο βαγόνια που κινούνται σε παράλληλες γραμμές: όταν το ένα κατεβαίνει τον λόφο, το βάρος του τραβάει το άλλο προς τα πάνω μέσω χαλύβδινων καλωδίων. Το δρομολόγιο έχει μήκος περίπου 260 μέτρα και συνδέει την κεντρική πλατεία Restauradores με τη φημισμένη γειτονιά Bairro Alto, γνωστή για τη νυχτερινή της ζωή και την παραδοσιακή της ατμόσφαιρα.
Καθημερινά, χιλιάδες κάτοικοι και τουρίστες χρησιμοποιούν το «Γκλόρια». Υπολογίζεται ότι περίπου 3 εκατομμύρια άνθρωποι το επιλέγουν ετησίως, είτε για πρακτικούς λόγους μετακίνησης είτε για την εμπειρία της πανοραμικής θέας που προσφέρει η σύντομη, αλλά απότομη, διαδρομή. Το τελεφερίκ έχει χαρακτηριστεί εθνικό μνημείο και συχνά αποτελεί σημείο αναφοράς σε τουριστικούς οδηγούς και κάρτ ποστάλ της πρωτεύουσας.
Οι πρώτες αντιδράσεις
Η τραγωδία έχει συγκλονίσει την πολιτική και κοινωνική ζωή στην Πορτογαλία. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Μαρσέλο Ρεμπέλο ντε Σόουζα, εξέφρασε τα θερμά του συλλυπητήρια στις οικογένειες των θυμάτων, επισημαίνοντας ότι η χώρα πενθεί για μια ανείπωτη απώλεια.
Από την πλευρά του, ο δήμαρχος Λισαβόνας Κάρλος Μοέδας δήλωσε: «Είναι μια τραγωδία που δεν έχουμε ξαναδεί», υπογραμμίζοντας την ανάγκη άμεσης διερεύνησης των αιτίων και στήριξης στους συγγενείς των θυμάτων.
Για τους κατοίκους της Λισαβόνας, το «Γκλόρια» δεν είναι απλώς ένα μέσο μεταφοράς αλλά ένα ζωντανό κομμάτι της ιστορίας τους. Οι επισκέπτες συχνά σχηματίζουν ουρές για να ζήσουν το τρίλεπτο ταξίδι, το οποίο θεωρείται εμπειρία μοναδική, καθώς περνά μέσα από γραφικά πλακόστρωτα δρομάκια και ανηφοριές που χαρακτηρίζουν την πορτογαλική πρωτεύουσα.
Η χθεσινή καταστροφή μετατρέπει αυτό το αγαπημένο αξιοθέατο σε πεδίο θλίψης. Το σοκ είναι ακόμη μεγαλύτερο επειδή το τελεφερίκ θεωρούνταν ασφαλές, καθώς αποτελούσε μέρος της καθημερινότητας της πόλης για πάνω από έναν αιώνα.
Οι έρευνες στην Πορτογαλία και το εθνικό πένθος
Πλέον, οι έρευνες για τα αίτια του δυστυχήματος βρίσκονται σε εξέλιξη. Οι πρώτες μαρτυρίες μιλούν για πιθανό τεχνικό πρόβλημα ή βλάβη στα φρένα, ωστόσο δεν υπάρχει επίσημη επιβεβαίωση. Η εταιρεία Carris δεν έχει προβεί σε λεπτομερείς ανακοινώσεις, αλλά οι αρχές έχουν ήδη ξεκινήσει διαδικασία ενδελεχούς ελέγχου σε όλο το δίκτυο των παραδοσιακών τελεφερίκ.
Η τραγωδία αναμένεται να ανοίξει συζήτηση για την ασφάλεια των ιστορικών μέσων μεταφοράς που, αν και αποτελούν τουριστικό πόλο έλξης, χρειάζονται συνεχείς επενδύσεις και τεχνική επιτήρηση ώστε να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες.
Δείτε επίσης:
- Λισαβόνα: 15 νεκροί και 18 τραυματίες από εκτροχιασμό τελεφερίκ – Η κυβέρνηση κηρύσσει εθνικό πένθος
- Λισαβόνα: Εκτροχιάστηκε το ιστορικό τελεφερίκ Γκλόρια – 3 νεκροί και πολλοί τραυματίες