Today, we mourn the passing of Dr. Jane Goodall, who forever changed how we view our fellow animals and our place among them.
Her life’s work will continue to inspire generations to be better stewards of the Earth and all of her inhabitants. 🌿🕊️#JaneGoodall pic.twitter.com/9DcgfYDKHq
— Animal Save Movement (@animalsavemvmt) October 1, 2025
Οι πρώτες δεκαετίες – Από το Λονδίνο στην Αφρική
Η Valerie Jane Morris-Goodall γεννήθηκε στις 3 Απριλίου 1934 στο Λονδίνο. Από μικρή αγαπούσε τα ζώα — διάβαζε ιστορίες όπως του Dr. Dolittle και ονειρευόταν να ζήσει στην άγρια φύση.
Δυσκολίες οικονομικές δεν την εμπόδισαν: παρά το ότι δεν μπορούσε να σπουδάσει άμεσα ζωολογία, ακολούθησε φροντιστήρια γραμματείας και εργάστηκε σε διάφορες δουλειές με σκοπό να μαζέψει χρήματα για το ταξίδι στην Αφρική.
Το 1957 ταξίδεψε στην Κένυα, όπου συναντήθηκε με τον ανθρωπολόγο Louis Leakey. Εκείνος την ενθάρρυνε να αρχίσει την έρευνα για τις συμπεριφορές των χιμπατζήδων.
RIP #JaneGoodall
“Teach us to discover the worth of each thing,
to be filled with awe and contemplation,
to recognize that we are profoundly united
with every creature
as we journey towards your infinite light.”From “Laudato Si,” by Pope Francis. pic.twitter.com/5Op6QrTTSO
— James Martin, SJ (@JamesMartinSJ) October 1, 2025
Η έρευνα και οι ανακαλύψεις
Το 1960 εγκαταστάθηκε στο καταφύγιο Gombe Stream στην Τανζανία για να παρατηρήσει χιμπατζήδες στο φυσικό τους περιβάλλον.
Η καινοτομία στην προσέγγιση της έγκειται στο ότι δεν τους μελετούσε από απόσταση αλλά προσπαθούσε να κατανοήσει την καθημερινότητά τους, τις σχέσεις τους, τη χρήση εργαλείων, ακόμα και επιθετικότητα και κοινωνική αλληλοβοήθεια.
Μία από τις πιο διάσημες ανακαλύψεις της ήταν ότι οι χιμπατζήδες χρησιμοποιούν εργαλεία — κάτι που μέχρι τότε θεωρούνταν αποκλειστικό γνώρισμα του ανθρώπου.
Ακαδημαϊκή αναγνώριση και ιδρύματα
Παρά το ότι δεν είχε ολοκληρώσει αρχικές πανεπιστημιακές σπουδές, απέκτησε διδακτορικό στην εθιολογία από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ το 1965, βασισμένο στην εργασία της στο Gombe.
Το 1977 ίδρυσε το Jane Goodall Institute για να υποστηρίξει τη διατήρηση των χιμπατζήδων και των οικοτόπων τους — ένας οργανισμός που δρα παγκοσμίως.
Το 1991 ξεκίνησε το πρόγραμμα Roots & Shoots, που στοχεύει στην ευαισθητοποίηση της νέας γενιάς (μαθητές, νεολαία) γύρω από την προστασία του περιβάλλοντος.
Δράσεις, γραπτά έργα και παγκόσμια φωνή
Καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής της, η Goodall δεν περιορίστηκε στην έρευνα. Έγινε μια διεθνής φωνή για την άγρια ζωή, το κλίμα, την περιβαλλοντική δικαιοσύνη και τα δικαιώματα των ζώων.
Έγραψε δεκάδες βιβλία — επιστημονικά και δημοφιλή — μοιράζοντας τη γνώση και το όραμά της σε κοινό όλων των ηλικιών.
Μέχρι τους τελευταίους μήνες της ζωής της, συνέχιζε να ταξιδεύει σχεδόν 300 μέρες τον χρόνο για ομιλίες και εκπαιδευτικές δράσεις.
Τι σημαίνει η απώλειά της Τζέιν Γκούνταλ
Η Jane Goodall απεβίωσε την 1η Οκτωβρίου 2025 στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ, από φυσικά αίτια, ενώ πραγματοποιούσε ομιλία στο πλαίσιο περιοδείας της.
Η απώλειά της αφήνει τεράστιο κενό στην επιστήμη, στην προστασία της φύσης και στην εκπαίδευση για τη συνεργασία ανθρώπου και περιβάλλοντος. Όμως, το έργο της συνεχίζεται μέσω του Ινστιτούτου που ίδρυσε, των νέων που ενέπνευσε και των κοινωνικών και περιβαλλοντικών αιτημάτων που προώθησε.
Κληρονομιά και μηνύματα προς το μέλλον
Η κληρονομιά της δεν είναι απλώς η έρευνα στους χιμπατζήδες, αλλά η ανατροπή των ανθρωποκεντρικών αντιλήψεων: ότι τα ζώα έχουν κοινωνικές ζωές, συναισθήματα, διάπλαση και ότι η σχέση μας μαζί τους είναι αμοιβαία.
Το Iνστιτούτο Jane Goodall συνεχίζει να λειτουργεί ως οργανισμός προστασίας, έρευνας και εκπαίδευσης. Το Roots & Shoots εμπνέει χιλιάδες νέους σε δεκάδες χώρες να αναλάβουν δράση στην τοπική κοινότητα υπέρ του περιβάλλοντος.
Όπως η ίδια έλεγε με αισιοδοξία, «η ελπίδα έρχεται όταν παίρνουμε δράση» — και αυτή η φράση ας γίνει οδηγός για όσους συνεχίζουν το έργο της.
Η ζωή της Jane Goodall υπήρξε ένα φωτεινό παράδειγμα ότι μια μεμονωμένη προσωπικότητα μπορεί να αλλάξει την αντίληψή του κόσμου για τη φύση και να κινητοποιήσει εκατομμύρια σε υπεράσπιση της ζωής στο πλανήτη μας. Η μνήμη της και το όραμά της θα ζουν μέσα από όσους αγωνίζονται για έναν βιώσιμο και δίκαιο κόσμο.
