Οι μαχητές της Αλ Κάιντα πλησιάζουν στην κατάληψη της πρωτεύουσας του δυτικοαφρικανικού κράτους του Μάλι, το οποίο, σε περίπτωση πτώσης της πόλης, θα γίνει η πρώτη χώρα στον κόσμο που διοικείται από την ομάδα που έχει χαρακτηριστεί ως τρομοκρατική από τις ΗΠΑ.
Η ραγδαία προέλαση των τζιχαντιστών στην Αφρική έρχεται μετά την ανάληψη της εξουσίας από ισλαμιστικές ομάδες τόσο στο Αφγανιστάν όσο και στη Συρία, αλλά, αν καταλάβουν το Μπαμάκο, θα είναι η πρώτη φορά που μαχητές με άμεσες και τρέχουσες διασυνδέσεις με την Αλ Κάιντα θα πετύχουν κάτι τέτοιο.
Η παρουσία της JNIM —του βραχίονα της Αλ Κάιντα στο Μάλι— αποτελεί μια από τις πιο σοβαρές απειλές για την ασφάλεια της χώρας και της ευρύτερης περιοχής του Σαχέλ. Η ικανότητά της να διεξάγει επιθέσεις σε στρατιωτικές βάσεις, αλλά και σε περιοχές πιο κοντά στην πρωτεύουσα, δείχνει ότι δεν είναι πλέον «μόνο περιφερειακή» απειλή, αλλά ένας παράγοντας που μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τη σταθερότητα του κράτους.
Μαχητές που συνδέονται με την Αλ Κάιντα έχουν δείξει ότι η δύναμή τους εκτείνεται πλέον στην καρδιά του κράτους – επιβάλλοντας έναν αποκλεισμό καυσίμων που έχει παραλύσει την πρωτεύουσα του Μάλι και απειλεί τη στρατιωτική κυβέρνησή της.
Δεκάδες ανθρωπιστικές και εμπορικές πτήσεις έχουν ακυρωθεί ή επαναπρογραμματιστεί. Διεθνείς πρεσβείες και μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί αποθηκεύουν προμήθειες και σχεδιάζουν για τα χειρότερα σενάρια.
Στο Μπαμάκο, το οποίο έχει σε μεγάλο βαθμό γλιτώσει τις επιπτώσεις της βίας και της αστάθειας που πλήττει μεγάλο μέρος της υπόλοιπης χώρας, οι απογοητευμένοι κάτοικοι περνούν ώρες ψάχνοντας για βενζίνη. Αυτοκίνητα και μοτοσικλέτες σπρώχνονται για χώρο σε μεγάλες ουρές που σχηματίζονται από τα λίγα ανοιχτά πρατήρια. Οι διακοπές ρεύματος εξαπλώνονται.
US embassy urges Americans to leave Mali due to fuel crisis linked to al-Qaeda group –
https://t.co/QV3K6iM8nq pic.twitter.com/8hq9bk7Fs7— Robert Spencer (@jihadwatchRS) October 30, 2025
Σε μεγάλο κίνδυνο το Μάλι
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι η μαχητική δύναμη του JNIM σε όλο το Σαχέλ ανέρχεται σε περίπου 6.000 άτομα, ένας φαινομενικά μικρός αριθμός σε ένα έθνος σχεδόν 25 εκατομμυρίων.
Ωστόσο, η ομάδα κατάφερε να εδραιώσει την κυριαρχία της – και να κερδίσει λαϊκή υποστήριξη – σε τεράστιες εκτάσεις του Μάλι και της γειτονικής Μπουρκίνα Φάσο, και τώρα απειλεί παράκτιες χώρες όπως το Μπενίν, το Τόγκο και η Γκάνα. Ο καταστροφικός αποκλεισμός καυσίμων της ομάδας, σύμφωνα με αξιωματούχους του Μάλι και της Δύσης, καθώς και αναλυτές, αποτελεί επέκταση του στρατηγικού οικονομικού πολέμου της – και την πιο σημαντική επίδειξη ισχύος της μέχρι σήμερα.
Το JNIM αρχικά δήλωσε ότι ο αποκλεισμός ήταν μια απάντηση στις προσπάθειες της κυβέρνησης να περιορίσει τις πωλήσεις καυσίμων σε περιοχές που ελέγχει. Σε δήλωση που εξέδωσαν την Παρασκευή, οι αντάρτες δήλωσαν ότι η πολιορκία θα συνεχιστεί μέχρι να πέσει η χούντα ή να συμφωνήσει να εφαρμόσει τον «ισλαμικό νόμο της σαρία» σε εθνικό επίπεδο. Όλες οι γυναίκες που ταξιδεύουν εκτός Μπαμάκο, είτε με τα μέσα μαζικής μεταφοράς είτε με ιδιωτικά αυτοκίνητα, πρέπει να φορούν χιτζάμπ, σύμφωνα με τη δήλωση.
Για χρόνια, καθώς οι μαχητές της μάχονται με τις κρατικές δυνάμεις, το JNIM έχει συνάψει συμφωνίες διακυβέρνησης με τις τοπικές κοινότητες, συχνά με σιωπηρή, αλλά ποτέ επίσημη, έγκριση από τις εθνικές αρχές.
Οι στρατιωτικοί ηγέτες του Μάλι – οι οποίοι ορκίστηκαν να αποκαταστήσουν την ασφάλεια όταν ανέλαβαν την εξουσία με πραξικόπημα το 2021 – έχουν μέχρι στιγμής απορρίψει την πιθανότητα συνομιλιών, δήλωσαν τρεις αξιωματούχοι, μιλώντας στην Washington Post υπό τον όρο της ανωνυμίας για να συζητήσουν ευαίσθητα θέματα. Αντ’ αυτού, είπαν, το καθεστώς φαίνεται να έχει δεσμευτεί να διπλασιάσει τη στρατηγική του για ολοκληρωτικό πόλεμο.
Οι μαχητές «θέλουν να παραλύσουν τη χώρα, να στρέψουν τον λαό εναντίον του κράτους τους», δήλωσε ο Μούσα Αγ Αχαρατουμάνε, μέλος της μεταβατικής κυβέρνησης του Μάλι. «Αλλά το κράτος θα αντεπιτεθεί».
Οι μακροπρόθεσμοι στόχοι της εξέγερσης παραμένουν ασαφείς, λένε οι ειδικοί. Ωστόσο, ο αποκλεισμός έχει καταδείξει ξεκάθαρα «τόσο την αυξανόμενη ικανότητα του JNIM — όσο και την αδυναμία του κράτους να ανταποκριθεί αποτελεσματικά», δήλωσε η Héni Nsaibia, ανώτερη αναλύτρια της Δυτικής Αφρικής για το έργο Armed Conflict Location & Event Data, ή ACLED.
Δείτε ακόμα:
