Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έδωσαν συγχαρητήρια… στους εαυτούς τους μετά τις συνομιλίες της Γενεύης, υποστηρίζοντας ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα ακούσει τις ανησυχίες τους σχετικά με την επιβολή μιας «κακής ειρηνευτικής συμφωνίας» στην Ουκρανία, την οποία θα πρέπει να υπογράψει σύντομα ο Βολοντιμίρ Ζελένσκι.
«Ενώ απομένει να γίνει δουλειά, υπάρχει πλέον μια σταθερή βάση για να προχωρήσουμε», δήλωσε η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, καθώς χαιρέτισε την «καλή πρόοδο» που προέκυψε από «μια ισχυρή ευρωπαϊκή παρουσία» στις συνομιλίες.
Σίγουρα ήταν «πρόοδος» το γεγονός ότι κορυφαίοι σύμβουλοι από την ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο προσκλήθηκαν να συμμετάσχουν στη συνάντηση της Κυριακής (23/11) στην Ελβετία, αφού αποκλείστηκαν από το αρχικό σχέδιο 28 σημείων των ΗΠΑ, το οποίο φοβόντουσαν ότι ήταν τόσο προκατειλημμένο που θα ενθάρρυνε τη Ρωσία να εξαπολύσει περαιτέρω επιθέσεις.
Αλλά οι εορτασμοί τους γρήγορα… τράκαραν με την πραγματικότητα. Τη Δευτέρα (24/11), το Κρεμλίνο απέρριψε την αντιπρόταση της Ευρώπης για τον τερματισμό του πολέμου, με έναν ανώτερο σύμβουλο εξωτερικής πολιτικής του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν να λέει ότι «δεν μας ταιριάζει καθόλου από εποικοδομητική άποψη».
Ο Ουκρανός Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι Αμερικανοί και Ουκρανοί αξιωματούχοι συμφώνησαν σε ένα πιο περιορισμένο κείμενο που ενσωματώνει ορισμένες από τις ανησυχίες του Κιέβου, αν και «ευαίσθητα» ζητήματα παρέμειναν προς συζήτηση με τον Τραμπ.
Ο Υπουργός Στρατού των ΗΠΑ, Νταν Ντρίσκολ, συναντήθηκε με Ρώσους αξιωματούχους στο Άμπου Ντάμπι για να συζητήσουν το ειρηνευτικό πλαίσιο, σύμφωνα με έναν ανώτερο Αμερικανό αξιωματούχο.
Όπως σημειώνει το Politico, ο κίνδυνος για την Ουκρανία τώρα είναι ότι ο Πούτιν θα «σύρει» τον Αμερικανό πρόεδρο πίσω στην αρχική του θέση:
Μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός 28 σημείων, προκάλεσε κατάρρευση μεταξύ αξιωματούχων στις Βρυξέλλες, επειδή θα ανάγκαζε το Κίεβο να παραχωρήσει εδάφη στη Μόσχα, να εγκαταλείψει την ελπίδα να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και να μειώσει το μέγεθος του στρατού του σε 600.000 στρατιώτες από σχεδόν 1 εκατομμύριο.
Αν συμβεί αυτό, ο Ζελένσκι θα αντιμετωπίσει μια άθλια επιλογή: Είτε να δεχθεί την προσφορά του Τραμπ που ευνοεί σαφώς τη Ρωσία, είτε να στοιχηματίσει στο μέλλον της χώρας του, με την ελπίδα ότι μια μέρα θα λάβει αρκετή βοήθεια από τους Ευρωπαίους φίλους του.
Απρόθυμοι να πολεμήσουν
Για ορισμένους Ρεπουμπλικάνους των ΗΠΑ, οι Ευρωπαίοι που αντιτίθενται στη συμφωνία του Τραμπ και στους συμβιβασμούς που θα απαιτήσει, αυταπατώνται.
«Ποια είναι η εναλλακτική λύση;» ρώτησε ο Γκρεγκ Σουένσον, Πρόεδρος των Ρεπουμπλικανών στο Εξωτερικό στο Ηνωμένο Βασίλειο, στο POLITICO.
«Μπορείς να μιλάς καλά, μπορείς να παρευρεθείς σε όλες αυτές τις διπλωματικές συναντήσεις και μπορείς να στείλεις όλους τους καλύτερους ανθρώπους σου στη Γενεύη, αλλά ο μόνος τρόπος για να νικήσεις τον Πούτιν είναι να πολεμήσεις – και κανένας από αυτούς δεν είναι πρόθυμος να το κάνει αυτό», είπε ο Σουένσον.
«Άρα όλα είναι λόγια. Όλα ακούγονται υπέροχα όταν μιλάς για δημοκρατία και υπεράσπιση της Ουκρανίας, αλλά απλώς δεν είναι πρόθυμοι να το κάνουν».
Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί και αξιωματούχοι θα διαφωνούσαν, επισημαίνοντας τα τεράστια χρηματικά ποσά και όπλα που οι κυβερνήσεις τους έχουν στείλει στο Κίεβο από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος πριν από σχεδόν τέσσερα χρόνια, καθώς και την οικονομική πρόκληση της μείωσης του ρωσικού εμπορίου, ιδίως των εισαγόμενων ορυκτών καυσίμων.
Από τότε που οι ΗΠΑ απέσυραν την υποστήριξή τους, η Ευρώπη έχει κινηθεί εμφανώς για να καλύψει το κενό.
Αλλά στην πραγματικότητα, η αρχική πρόταση του Τραμπ πανικόβαλε αξιωματούχους και διπλωμάτες στις Βρυξέλλες και αλλού, επειδή γνώριζαν ότι ο Ζελένσκι δεν μπορούσε να βασιστεί στην Ευρώπη για να κάνει αρκετά για να βοηθήσει την Ουκρανία μόνη της.
Πριν από ένα μήνα, οι ηγέτες της ΕΕ εμφανίστηκαν σε μια σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες προβλέποντας με αισιόδοξο τρόπο ότι θα εξασφαλίσουν μια ιστορική συμφωνία για τη χρήση 140 δισεκατομμυρίων ευρώ σε παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία ως «δάνειο αποζημιώσεων» για να θέσουν το Κίεβο σε ασφαλή οικονομική βάση για τουλάχιστον τα επόμενα δύο χρόνια.
Ωστόσο, σε ένα μεγάλο διπλωματικό και πολιτικό φιάσκο, το σχέδιο κατέρρευσε εν μέσω απροσδόκητων αντιρρήσεων από το Βέλγιο.
Καμία πρόοδος για τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία
Οι συνομιλίες εντείνονται τώρα μεταξύ αξιωματούχων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των κυβερνήσεων της ΕΕ, ιδίως των Βέλγων, αλλά δεν έχει υπάρξει ακόμη καμία πρόοδος, σύμφωνα με πολλούς αξιωματούχους.
Κάποιοι διπλωμάτες ελπίζουν ότι η πίεση από τον Τραμπ θα αναγκάσει το Βέλγιο και τις άλλες χώρες της ΕΕ που έχουν επιφυλάξεις για το σχέδιο παγωμένων περιουσιακών στοιχείων να συμμετάσχουν.
Μια ιδέα που δεν έχει αποκλειστεί, είναι η χρήση ορισμένων εκ των περιουσιακών στοιχείων παράλληλα με κοινά ομόλογα της ΕΕ ή ενδεχομένως άμεσες οικονομικές συνεισφορές από κυβερνήσεις της ΕΕ, δήλωσαν αξιωματούχοι.
Ωστόσο, ορισμένοι διπλωμάτες της ΕΕ φοβούνται ότι ολόκληρη η ιδέα ενός δανείου επανορθώσεων προς την Ουκρανία χρησιμοποιώντας τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία θα καταρρεύσει, εάν το τελικό σχέδιο ειρήνης περιέχει αναφορά στη χρήση των ίδιων κεφαλαίων.
Το αρχικό σχέδιο πρότεινε τη χρήση των περιουσιακών στοιχείων σε μια επενδυτική κίνηση στην Ουκρανία, με τα μισά έσοδα να πηγαίνουν στις ΗΠΑ, μια ιδέα που οι Ευρωπαίοι απέρριψαν ως «σκανδαλώδη».
Ωστόσο, μόλις οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας τελικά αρθούν, η Euroclear – το χρηματοπιστωτικό αποθετήριο με έδρα το Βέλγιο που κατέχει τα ακινητοποιημένα περιουσιακά στοιχεία – θα μπορούσε να καταλήξει να χρειαστεί να μεταφέρει τα χρήματα πίσω στη Μόσχα.
Αυτό θα μπορούσε να αφήσει τους φορολογούμενους της ΕΕ να αναγκαστούν να αποπληρώσουν τα μετρητά, ένα σενάριο που είναι πιθανό να επιβαρύνει σοβαρά τις κυβερνήσεις της ΕΕ καθώς εξετάζουν εάν θα υποστηρίξουν την ιδέα του δανείου τις επόμενες εβδομάδες.
«Θα νικούσαμε τη Ρωσία, αλλά πολλοί άνθρωποι θα πέθαιναν»
Έπειτα, υπάρχει το ζήτημα της διατήρησης της ειρήνης. Νωρίτερα φέτος, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ ηγήθηκαν των προσπαθειών για τη συγκέντρωση υποστήριξης για μια διεθνή ειρηνευτική δύναμη από εθελοντικές χώρες που θα σχημάτιζαν έναν «συνασπισμό των προθύμων».
Ένα χρόνο νωρίτερα, ο Μακρόν είχε μάλιστα διατυπώσει την ιδέα των «επί τόπου στρατευμάτων» πριν τελειώσει η σύγκρουση. Δεν μιλάει πλέον έτσι.
Σε μια ένδειξη του πόσο δύσκολη θα ήταν οποιαδήποτε συζήτηση για την αποστολή στρατευμάτων στην Ουκρανία στη Γαλλία, μια ένθερμη έκκληση την περασμένη εβδομάδα από τον νέο ανώτατο στρατηγό της Γαλλίας, Φαμπιάν Μαντόν, προς τους δημάρχους να προετοιμάσουν τους πολίτες για έναν πιθανό πόλεμο με τη Ρωσία, προκάλεσε αναταραχή και καταδίκη από τα μεγάλα πολιτικά κόμματα.
Ο Μαντόν είχε προειδοποιήσει ότι εάν η Γαλλία «δεν είναι έτοιμη να αποδεχτεί να χάσει τα παιδιά της, να υποφέρει οικονομικά επειδή θα δοθούν προτεραιότητες στην αμυντική παραγωγή, τότε διατρέχουμε κίνδυνο».
Ο Μακρόν προσπάθησε να μετριάσει την αντιπαράθεση και είπε ότι τα λόγια του Μαντόν είχαν παρερμηνευθεί.
Στη Γερμανία, ο Υπουργός Εξωτερικών Γιόχαν Βάντεφουλ δήλωσε ότι το Βερολίνο «ήδη συμβάλλει ιδιαίτερα στην ανατολική πλευρά» τοποθετώντας μια ταξιαρχία έτοιμη για μάχη στη Λιθουανία.
«Ολόκληρη η περιοχή της Βαλτικής είναι μια βασική περιοχή στην οποία θα επικεντρωθεί η Μπούντεσβερ. Νομίζω ότι αυτή είναι επίσης επαρκής και εκτεταμένη υποστήριξη για την Ουκρανία».
Οι Ουκρανοί θα ήθελαν μια βαθύτερη δέσμευση στο έδαφός τους, αλλά οι Δυτικοευρωπαίοι είναι επιφυλακτικοί στο να υποστούν μεγάλες απώλειες στέλνοντας στρατιώτες στην πρώτη γραμμή. «Τουλάχιστον ο Τραμπ είναι ειλικρινής γι’ αυτό», είπε ο Σβένσον.
«Θα μπορούσαμε να νικήσουμε τη Ρωσία. Θα τους νικούσαμε, νομίζω, γρήγορα, υποθέτοντας ότι δεν υπήρχαν πυρηνικά όπλα. Θα νικούσαμε τη Ρωσία, αλλά πολλοί άνθρωποι θα πέθαιναν».
Πηγή: Politico
Δείτε επίσης:
- FT: Μυστικές συνομιλίες των ΗΠΑ με Ρωσία και Ουκρανία στο Άμπου Ντάμπι
- Ρωσικό σφυροκόπημα στην Ουκρανία ενώ συνεχίζεται το παζάρι για το ειρηνευτικό σχέδιο
- Ούτε ένα ευχαριστώ από τον Ζελένσκι στον Μητσοτάκη
- Wall Street Journal: Διχασμός και φόβοι για ανταρσία στον ουκρανικό στρατό
- Ειρήνη στην Ουκρανία: Πώς και γιατί τα 28 σημεία του σχεδίου των ΗΠΑ έγιναν 19
- Ζελένσκι και Τραμπ οριστικοποιούν το κείμενο του τροποποιημένου ειρηνευτικού σχεδίου
