Όταν η διπλωματία γίνεται «ξέπλυμα» – Η συνάντηση Μπαράκ-Τζολάνι

Η εικόνα είναι προκλητική: ένας Αμερικανός πρέσβης — ο Τόμας Μπαράκ, με μήνυμα εξομάλυνσης των σχέσεων ΗΠΑ–Συρίας — συναντά στη Δαμασκό τον Αχμέτ αλ-Σάραα, έναν πολιτικό που έχει πρότερη σύνδεση με ομάδες ισλαμιστικής ένοπλης δράσης. Η συνάντηση έγινε στο Προεδρικό Παλάτι, παρουσία υπουργών, και σηματοδότησε μια «νέα φάση» στις σχέσεις Ουάσινγκτον–Δαμασκού.

Ο ρεαλισμός ως πρόσχημα για «νομιμοποίηση»

Ο Μπαράκ, παρουσιάζοντας τη συνάντηση ως σημείο καμπής, υποστήριξε ότι οι ΗΠΑ πλέον βλέπουν τη Συρία ως πιθανό εταίρο στον αγώνα κατά του ISIS.
Αυτή η «πρακτική» προσέγγιση — με βάση γεωστρατηγικά και ενεργειακά συμφέροντα (π.χ. ανακαίνιση του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας) — μετατρέπεται, όμως, σε επικίνδυνο προηγούμενο: η εξωτερική πολιτική, υπό το βάρος της «αναγκαιότητας», ξεπλένει το παρελθόν.

Η επαφή και φιλόδοξη ανασυγκρότηση συστήματος με συμμετοχή πρώην ανταρτών/ισλαμιστών χωρίς σαφή μηχανισμό έρευνας παλιών εγκλημάτων ή λογοδοσίας θέτει σοβαρά ζητήματα. Η «επιστροφή στην κανονικότητα» δεν μπορεί να σημαίνει αμνηστία για όσα έγιναν — και για όσους έχουν αίμα στα χέρια τους.

Πολιτική υποκρισία: Όταν η ειρήνη γίνεται «business as usual»

Η κυβέρνηση των ΗΠΑ, δια του Μπαράκ, προωθεί την άρση κυρώσεων, τις επενδύσεις και την οικονομική ανασυγκρότηση — με ελάχιστες, αν όχι μηδενικές, προϋποθέσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Αυτό δεν είναι απλώς διπλωματική ρεαλιστικότητα. Είναι αναθεώρηση της έννοιας της δικαιοσύνης — εις βάρος των θυμάτων του πολέμου, των προσφύγων, των μειονοτήτων.

Η συνάντηση Μπαράκ–αλ-Σάραα στέλνει μήνυμα προς διεθνείς και περιφερειακούς παίκτες: η Συρία «επανέρχεται», και όποιος ελέγχει την εξουσία — ανεξάρτητα από το παρελθόν — αξίζει «ευκαιρία».
Αλλά χωρίς δικαιοσύνη, αλήθεια και διαφάνεια, αυτός ο «ρεαλισμός» είναι επικίνδυνος: μεταμορφώνει θύτες σε εταίρους, αφαιρεί την αξιοπιστία από κάθε μελλοντική δέσμευση ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ανοίγει το δρόμο για νέες μορφές αυθαιρεσίας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Προκλητικός ο Ερντογάν για την τριμερή Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ

Η «χειρόγραφη επιστολή» Τραμπ: Μια αποκάλυψη που προκαλεί εύλογα ερωτήματα

Τη συζήτηση γύρω από τη συνάντηση Μπαράκ–Αλ Τζολάνι ήρθε να αναζωπυρώσει η φωτογραφία από τη Δαμασκό, η οποία αποκαλύπτει πως ο Αμερικανός ειδικός απεσταλμένος Τόμας Μπαράκ παρέδωσε χειρόγραφη προσωπική επιστολή του Ντόναλντ Τραμπ προς τον Σύρο πρόεδρο Αχμέτ αλ-Σάραα κατά την επίσκεψή του τη Δευτέρα.

Σύμφωνα με την αποκάλυψη, ο Αμερικανός πρόεδρος φέρεται να εξέφρασε απόλυτη εμπιστοσύνη στη «νέα ηγεσία» της Συρίας, συνοδεύοντας το μήνυμά του με μια υπόσχεση ανοιχτής αμερικανικής στήριξης. Το σύντομο αλλά ιδιαίτερα φορτισμένο σημείωμα ανέφερε:

«Ahmed, you will be a great leader and the United States will help you».

Δηλαδή «Αχμέντ, θα γίνεις ένας σπουδαίος ηγέτης και οι Ηνωμένες Πολιτείες θα σε βοηθήσουν».

Η δημοσιοποίηση της επιστολής συνέπεσε με δημόσια παρέμβαση του Τραμπ την ίδια ημέρα, κατά την οποία κάλεσε το Ισραήλ να «διατηρήσει εποικοδομητικές σχέσεις» με τη Δαμασκό. Προειδοποίησε μάλιστα ότι οποιαδήποτε ενέργεια που θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει τη συριακή μετάβαση «θα υπονομεύσει τις προσπάθειες οικοδόμησης σταθερότητας σε μια χώρα που βγαίνει από περισσότερο από μια δεκαετία πολέμου».

Η αποκάλυψη της χειρόγραφης επιστολής προκαλεί ακόμη μεγαλύτερη ανησυχία: υποδηλώνει όχι απλώς μια διπλωματική προσέγγιση, αλλά μια απερίφραστη πολιτική επένδυση του Λευκού Οίκου στο πρόσωπο του Αλ Σάραα (Αλ Τζολάνι), παρά το βεβαρημένο παρελθόν του. Η εικόνα του Μπαράκ να παραδίδει προσωπική ενθάρρυνση εκ μέρους του Αμερικανού προέδρου μοιάζει περισσότερο με δημόσια «ευλογία» παρά με ουδέτερη διπλωματική πράξη — και αυτό εντείνει τους φόβους περί νομιμοποίησης μιας ηγεσίας που παραμένει βαθιά αμφιλεγόμενη.

*Φωτογραφία Instagram @ahmad.hussein.alsharaa

Δείτε επίσης:

• Προειδοποιήσεις Τραμπ προς Ισραήλ: Μην «αναμειχθείτε» στη Συρία
• Αντιδράσεις για τη συνέντευξη του Τζολάνι στο Fox News