Τρίμηνη διορία στους δανειολήπτες δίνει η κυβέρνηση για να προστατεύσουν την πρώτη κατοικία τους, καθώς από την 1η Ιουνίου απελευθερώνονται οι πλειστηριασμοί.
Σημειώνεται ότι τις επόμενες μέρες αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή σχετικό νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης, το οποίο καταρτίστηκε υπό το αυστηρό βλέμμα των δανειστών. Παρά τις αφόρητες πιέσεις για πλειστηριασμούς «εδώ και τώρα», οι θεσμοί έκαναν ένα βήμα πίσω, όσον αφορά την προστασία της πρώτης κατοικίας και συμφώνησαν για εφαρμογή του μέτρου έως τις 31 Μαΐου, λόγω της υγειονομικής κρίσης και όχι των επιχειρημάτων που προέβαλε η κυβέρνηση.
Η απελευθέρωση των πλειστηριασμών από την 1η Ιουνίου συμπίπτει χρονικά με την έναρξη του νέου εξωδικαστικού μηχανισμού για τα φυσικά πρόσωπα, με βάση τον νέο πτωχευτικό νόμο. Ο νόμος «ρύθμισης οφειλών και παροχής δεύτερης ευκαιρίας» δίνει τη δυνατότητα σε νοικοκυριά και σε επιχειρήσεις να ρυθμίσουν όλες τις οφειλές τους προς την Εφορία, τα ασφαλιστικά ταμεία, τις τράπεζες και τους διαχειριστές δανείων (funds). Σύμφωνα με το νόμο, ένας οφειλέτης θα μπορεί να ρυθμίσει τα χρέη του μία φορά και σε έως 240 δόσεις.
Οι «δικαιούχοι»
Την προστασία της πρώτης κατοικίας θα λάβει μια σειρά από δανειολήπτες, με βάση τις οικονομικές πληγές που τους άφησε η υγειονομική κρίση.
Συγκεκριμένα:
- Εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα, στους οποίους παρασχέθηκε οικονομική ενίσχυση ή των οποίων ο μέσος μεικτός μηνιαίος μισθός, αφαιρουμένων πρόσθετων ή άλλων έκτακτων αποδοχών των μηνών Μαρτίου και Απριλίου του 2020, παρουσίασε μείωση σε σχέση με τον αντίστοιχο των μηνών Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου του 2020.
- Ελεύθεροι επαγγελματίες ή φυσικά πρόσωπα που ασκούν ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα, στους οποίους παρασχέθηκε οικονομική ενίσχυση ή των οποίων τα έσοδα του β’ τριμήνου του 2020 παρουσίασαν μείωση ίση ή μεγαλύτερη του 20% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του έτους 2019, όπως αυτό προκύπτει από τις περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ.
- Άνεργοι ή μακροχρόνια άνεργοι, στους οποίους παρασχέθηκε οικονομική ενίσχυση.
- Φυσικά πρόσωπα, ιδιοκτήτες ακινήτων, οι οποίοι έλαβαν μειωμένο μίσθωμα.
- Εταίροι προσωπικών ή κεφαλαιουχικών εταιριών, που η λειτουργία τους έχει ανασταλεί υποχρεωτικά ή έχουν λάβει ενίσχυση με βάση τα τηρούμενα στοιχεία της φορολογικής διοίκησης.
- Δικαιούχοι που έλαβαν ενίσχυση με τη μορφή της επιστρεπτέας προκαταβολής ή με τον μηχανισμό «Συν-Εργασία», και οι οποίοι αποδεδειγμένα έχουν παρουσιάσει μείωση εισοδημάτων λόγω των συνεπειών της πανδημίας.
- Τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια
Προκειμένου ένας δανειολήπτης να είναι επιλέξιμος στο έκτακτο πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας του, το σχέδιο νόμου αναμένεται να περιλαμβάνει και μια σειρά από εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, όπως:
- Η αξία της κύριας κατοικίας να μην υπερβαίνει τα 300.000 ευρώ.
- Το οικογενειακό εισόδημα του φυσικού προσώπου κατά το τελευταίο έτος για το οποίο υπάρχει δυνατότητα υποβολής φορολογικής δήλωσης να μην υπερβαίνει τα 24.000 ευρώ. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται κατά 18.000 ευρώ για τον/τη σύζυγο ή συμβίο και κατά 5.000 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο μέλος και έως τρία εξαρτώμενα μέλη.
- Οι καταθέσεις και τα επενδυτικά προϊόντα του φυσικού προσώπου, του/της συζύγου ή συμβίου και των εξαρτώμενων μελών στην ημεδαπή ή την αλλοδαπή να έχουν συνολική αξία που δεν υπερβαίνει τα 40.000 ευρώ.
- Το σύνολο του ανεξόφλητου κεφαλαίου της οφειλής για την οποία επισπεύδεται αναγκαστική εκτέλεση, στο οποίο συνυπολογίζονται λογιστικοποιημένοι από τους πιστωτές τόκοι, να μην υπερβαίνει τα 300.000 ευρώ.
- Η ακίνητη περιουσία του αιτούντος, του/της συζύγου ή συμβίου και των εξαρτώμενων μελών, συμπεριλαμβανομένης της κύριας κατοικίας, να έχει συνολική αξία που δεν υπερβαίνει τα 600.000 ευρώ.
- Τα μεταφορικά μέσα του αιτούντος που αποκτήθηκαν εντός της τελευταίας τριετίας για ιδιωτική χρήση να έχουν συνολική αξία που δεν υπερβαίνει τα 80.000 ευρώ.
Το χρονοδιάγραμμα για τον πτωχευτικό νόμο
Κυβέρνηση και θεσμοί συμφώνησαν σε ένα χρονοδιάγραμμα έκδοσης δεκάδων Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων (ΚΥΑ), προκειμένου να τεθεί σε εφαρμογή ο νέος πτωχευτικός νόμος και στο μεσοδιάστημα να υπάρξει προστασία για την πρώτη κατοικία των πληττόμενων νοικοκυριών.
Συγκεκριμένα:
- Όσες ΚΥΑ αφορούν τις μεγάλες επιχειρήσεις, θα πρέπει να έχουν υπογραφεί έως το τέλος Φεβρουαρίου.
- Όσες ΚΥΑ αφορούν τα φυσικά πρόσωπα θα πρέπει να έχουν λάβει τις απαραίτητες υπογραφές έως το τέλος Μαρτίου.
Υπενθυμίζεται ότι ο νέος πτωχευτικός νόμος θα αρχίσει να εφαρμόζεται σταδιακά, σε διαφορετικές ημερομηνίες για φυσικά και για νομικά πρόσωπα.
- Για τα φυσικά πρόσωπα, τα νοικοκυριά και τις μικρές επιχειρήσεις με περιουσία έως 350.000 ευρώ ο νέος νόμος θα τεθεί σε ισχύ από την 1η Ιουνίου 2021, με το κράτος να δίνει πεντάμηνη παράταση. Από εκείνη την ημερομηνία οι οφειλέτες θα έχουν τη δυνατότητα να ενταχθούν στη διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών σε έως και 240 δόσεις ή να προχωρήσουν σε πτώχευση, ρευστοποιώντας όλη την περιουσία τους, με στόχο να απαλλαχθούν από τα χρέη τους.
- Για τις μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις, αλλά και για τα φυσικά πρόσωπα με επιχειρηματική δραστηριότητα που διαθέτουν περιουσία άνω των 350.000 ευρώ και κύκλο εργασιών άνω των 700.000 ευρώ ο νόμος θα εφαρμοστεί σε τρεις μήνες από τώρα. Το υπουργείο Οικονομικών εκτιμά ότι γι’ αυτές τις περιπτώσεις οι διαδικασίες είναι πιο γρήγορες και η αίτηση εξυγίανσης και η παροχή δεύτερης ευκαιρίας με πτώχευση της επιχείρησης μπορεί να τεθούν σε ισχύ από την 1η Μαρτίου 2021.
