Η οικονομoλόγος Μαρία Νεγρεπόντη-Δελιβάνη υπογραμμίζει σε άρθρο της στην εφημερίδα «Monde» ότι η έκρηξη του παγκόσμιου χρέους εξαιτίας της πανδημίας ενισχύει την απαίτηση διαγραφής του ελληνικού χρέους:
Τα μεγάλα αδιέξοδα επιβίωσης, που οφείλει να αντιμετωπίσει η Ελλάδα, αναφέρονται σε εξωτερικές απειλές, στην ασφάλειά της, στην καταστρεπτική κατάσταση της οικονομίας, της Ελλάδας και στο μεταναστευτικό. Παρότι δεν είναι ακόμη γνωστό ποιο από τα τρία ακανθώδη αυτά προβλήματα θα οδηγήσει την χώρα στην καταστροφή, αν βέβαια εξακολουθήσουμε να τα ατενίζουμε με τον ίδιο στατικό και δουλοπρεπή τρόπο.
- Από τη Μαρία Νεγρεπόντη-Δελιβάνη*
Θα επικεντρωθούμε στο άρθρο αυτό στην οικονομία που βρίσκεται «ένα βήμα από τον γκρεμό». Είναι κατεπείγουσα η ανάγκη λήψης μέτρων, που να ξεφεύγουν από την πεπατημένη και τις ανεδαφικές αισιοδοξίες. Το δημόσιο χρέος μας, που θεωρήθηκε ως μη βιώσιμο στην αρχή της κρίσης, παρότι εκπροσωπούσε μόνον το 120% του ΑΕΠ, και οι εταίροι μας στη συνέχεια έσπευσαν να μας εντάξουν στο ΔΝΤ, αγγίζει ήδη σήμερα το 210% του ΑΕΠ μας. Πως, άραγε θα το αξιολογήσουν οι εταίροι μας; Προφανώς ως σαφούς πτωχευτικής χροιάς, που δικαιολογεί απολύτως ένα τέταρτο μνημόνιο, ας πούμε μέχρι το έτος 3000; Και να υπενθυμισθεί, ότι το δυσθεώρητο αυτό χρέος του 2020 δεν περιλαμβάνει ακόμη τα σχετικά αποτελέσματα του 2021, μέσα στο οποίο εντατικοποιούνται οι δυσμενείς συνέπειες της πανδημίας, που προφανώς θα το εκτινάξουν σε ακόμη πιο ανεξέλεγκτα ύψη.
Ευρωπαϊκή αποικία χρέους
Καθιερώνεται, έτσι, η πατρίδα μας, ως η πρώτη ευρωπαϊκή αποικία χρέους για απροσδιόριστο πια χρόνο. Οι εξαγγελίες της Κυβέρνησης, για βοήθημα στις αδύνατες ομάδες, για μέτρα υποστήριξης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, για αισιόδοξες προσμονές από τα 32 δισεκατομμύρια ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης, έχουν όλα μα όλα συντριβεί κάτω από το ασήκωτο βάρος του ανεξέλεγκτου πια χρέους;
Έτσι, η χώρα μας ικανοποιείται με τα ψίχουλα του Ταμείου Ανάκαμψης, τα οποία επιπλέον θα επιστραφούν κατά το μεγαλύτερο τμήμα τους με τη μορφή εισαγωγής ηλεκτρικών αυτοκινήτων και άλλων προϊόντων νέας τεχνολογίας από τον ευρωπαϊκό Βορρά. Έτσι, ακριβώς, στο παρελθόν, η Ελλάδα δεν είχε το σθένος να αποτρέψει την καταστροφή του πρωτογενούς της τομέα από την ΚΑΠ, και της αναπτυσσόμενης βιομηχανίας της από την ανεξέλεγκτη παγκοσμιοποίηση. Έτσι, δυστυχώς, η πατρίδα μας υπόγραψε και επί δέκα συναπτά χρόνια συμφώνησε ότι τα εγκληματικού περιεχομένου μνημόνια ήταν η «σωτηρία μας», σε πείσμα της πτώσης, κατά 25% του ΑΕΠ μας.
Στα απομνημονεύματα του, ο πρώην αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα, παρατηρεί ότι αυτοί [οι ευρωπαίοι ομόλογοί του] σπάνια ανέφεραν το γεγονός ότι οι γερμανικές και γαλλικές τράπεζες ήταν μεταξύ των σπουδαιότερων δανειστών της Ελλάδας ή και ότι το μεγαλύτερο τμήμα του ελληνικού χρέους είχε συσσωρευτεί εξαιτίας των εξαγωγών γερμανικών και γαλλικών προϊόντων προς την Ελλάδα- γεγονότα που θα μπορούσαν να εξηγήσουν στους ψηφοφόρους τους ως τον λόγο για τον οποίον ήθελαν να σώσουν τους Έλληνες. Ίσως φοβόνταν ότι αυτό θα έστρεφε τους ψηφοφόρους εναντίον τους επειδή αυτοί ήταν υπεύθυνοι για να ελέγχουν τις τράπεζες » (A PromisedLand, éditions Crown, 2020).
Αυτή η αυτονόητη παρατήρηση και η πανδημία, που εκτόξευσε το παγκόσμιο χρέος στο 365% του παγκόσμιου ΑΕΠ, δημιουργούν νέες εξελίξεις, που θα μπορούσαν να αποτρέψουν την Ελλάδα από ένα άδοξο τέλος…με την προϋπόθεση ότι θέλει και η ίδια να σωθεί. Πρέπει να κινητοποιηθεί και να βροντοφωνήσει προς όλα τα μήκη και πλάτη της υφηλίου ότι δικαιούται να απαιτήσει άμεση διαγραφή του χρέους της, αλλά επίσης και πληρωμή του κατοχικού δανείου και των γερμανικών αποζημιώσεων της κατοχής (1941-1944, διαγραμμένων το 1953). Και να ζητήσει για όλα αυτά τη συμπαράσταση της παγκόσμιας κοινής γνώμης.
Δεν υπάρχει κίνδυνος πληθωρισμού
Επειδή το χρέος σε παγκόσμια βάση ορθώς θεωρείται ότι είναι αδύνατον να αποπληρωθεί, αλλά και επειδή η υφήλιος απειλείται με κραχ μεγατόνων, έχει αναπτυχθεί μια σιωπηρή συναίνεση παραγραφής του. Έτσι, συνέβη το αδιανόητο, να δηλώσει δηλαδή η επικεφαλής του ΔΝΤ ότι «χρέος και ελλείμματα δεν αποτελούν πρόβλημα». Στη συνέχεια, 150 γνωστοί οικονομολόγοι υπέγραψαν δήλωση υπέρ της παραγραφής χρεών. Πλήθος άρθρων που φιλοξενούνται τελευταίως σε διεθνή οικονομικά περιοδικά θέτουν το πρόβλημα του υπέρογκου χρέους, από την πανδημία, και συμβουλεύουν διαγραφή του. Στη διαγραφή συνηγορεί και το γεγονός της ανυπαρξίας, προς το παρόν τουλάχιστον, πληθωριστικής απειλής, καθώς, σε πείσμα των τρισεκατομμυρίων που ήδη δαπανήθηκαν για την αντιμετώπιση του ιού, ο πληθωρισμός παραμένει σε επίπεδο κατώτερο του 2%. Να σημειωθεί, βέβαια, ότι η κυρία Christine Lagarde, πρόεδρος της ευρωπαϊκής κεντρικής τράπεζας, δήλωσε πρόσφατα ότι αντιτίθεται στον περιορισμό του χρέους διότι αντιβαίνει στις βασικές αρχές της ΕΕ, αλλά όμως η ελληνική περίπτωση είναι ειδική.
Πράγματι η μεγάλη τύχη στην ελληνική περίπτωση διαγραφής χρέους, είναι η επίσημη ομολογία του Μπαράκ Ομπάμα ότι η Ελλάδα μετατράπηκε σε Ιφιγένεια για να διασωθούν οι ευρωπαϊκές τράπεζες. Και αν αυτή η κατηγορία συνοδευτεί και με τα συντριπτικά στοιχεία καταστροφής της ελληνικής οικονομίας, θα είναι δύσκολο για την ΕΕ να αντιμετωπίσει αυτής της έκτασης τη δικαιολογημένη διεθνή αποδοκιμασία.
*Η Μαρία Νεγρεπόντη-Δελιβάνη υπήρξε καθηγήτρια οικονομικών και πρύτανης στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, σύμβουλος του ΟΟΣΑ
