Πολλαπλά καμπανάκια για την ακρίβεια, τις τράπεζες αλλά και τα «κόκκινα» δάνεια χτυπά η Τράπεζα της Ελλάδος στην κυβέρνηση στην Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας που έδωσε στη δημοσιότητα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας αφήνει -εμμέσως- αιχμές στην κυβέρνηση για την ακρίβεια, που «σαρώνει» την ελληνική οικονομία, αφού διαβλέπει αυξημένους κινδύνους για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα στο μέλλον εξαιτίας του υψηλού πληθωρισμού, της επιδείνωσης των οικονομικών προοπτικών και της αύξησης των αποδόσεων των ελληνικών ομολόγων αλλά και, κατ’ επέκταση, της αύξησης των «κόκκινων» δανείων. Πρόκειται για μια αξιοσημείωτη ένδειξη ότι οι πολίτες, υπό το βάρος των ανατιμήσεων και τους υπέρογκους λογαριασμούς που καλούνται να καταβάλουν, έχουν κηρύξει μια άτυπη στάση πληρωμών στα δάνεια.
Συγκεκριμένα, κάνει λόγο για χαμηλότερη οικονομική ανάπτυξη το προσεχές διάστημα, που αναμένεται να επηρεάσει εκ νέου την ποιότητα των δανειακών χαρτοφυλακίων των τραπεζών, με τη δημιουργία νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων. Ωστόσο, το ύψος των νέων «κόκκινων» δανείων είναι δύσκολο να εκτιμηθεί, εξαιτίας της αβεβαιότητας για την πορεία των παραμέτρων που σχετίζονται με τη γεωπολιτική και την ενεργειακή κρίση, ιδίως υπό το ενδεχόμενο αυτές να παραταθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα ή να κλιμακωθούν περαιτέρω.
Υψηλή ανάπτυξη με… κινδύνους
Η ΤτΕ διατηρεί ψηλά τον πήχη της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας για το 2022 και προβλέπει ότι η εγχώρια οικονομία θα αναπτυχθεί με ρυθμό 6,2%, πάνω από τις σχετικές προβλέψεις του οικονομικού επιτελείου αλλά και άλλων θεσμών και φορέων. Η θετική πρόβλεψη για το 2022 όμως δεν θα συνεχιστεί το 2023, έτος κατά το οποίο η Τράπεζα της Ελλάδος αποφεύγει να προχωρήσει σε συγκεκριμένη πρόβλεψη για το ΑΕΠ. Ωστόσο φροντίζει να επισημάνει τις μεγάλες αβεβαιότητες και τους κινδύνους τόσο για την ανάπτυξη όσο και για το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Αναφορικά με το 2022, όπως επισημαίνεται στην έκθεση, η αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ αναμένεται να κινηθεί σε επίπεδο πολύ υψηλότερο από το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο δανεισμού του Δημοσίου, υποβοηθώντας έτσι τη σημαντική μείωση του λόγου του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ. Η αύξηση του ΑΕΠ στην Ελλάδα την τρέχουσα χρονιά θα είναι σχεδόν διπλάσια από αυτή που θα διαμορφωθεί στην ευρωζώνη (3,1%).
Για το επόμενο έτος οι προβλέψεις είναι ασφαλώς πιο δυσοίωνες, καθώς οι χαμηλότερες προοπτικές οικονομικής ανάπτυξης, ο υψηλότερος πληθωρισμός και οι αυστηρότερες συνθήκες χρηματοδότησης ασκούν πιέσεις στην ικανότητα εξυπηρέτησης του χρέους των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων και των νοικοκυριών. Ταυτόχρονα η υλοποίηση ενός δυσμενούς σεναρίου για την οικονομική δραστηριότητα μπορεί να προκληθεί ή να ενισχυθεί από περαιτέρω γεωπολιτικούς κινδύνους ή κλυδωνισμούς στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Οι εντεινόμενες αβεβαιότητες και προκλήσεις στο μακροοικονομικό και χρηματοπιστωτικό περιβάλλον, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εγχώριο επίπεδο, έχουν αναδείξει τη σημασία της μακροπροληπτικής πολιτικής, γεγονός που αποτυπώθηκε στην «Προειδοποίηση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Συστημικού Κινδύνου σχετικά με τις ευπάθειες στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης» του Σεπτεμβρίου 2022.
Συγκεκριμένα, η γενική αυτή προειδοποίηση προσδιόρισε τρεις βασικές πηγές συστημικού κινδύνου:
· την επιδείνωση των μακροοικονομικών προοπτικών
· τους κινδύνους για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα που απορρέουν από μια (πιθανή) απότομη διόρθωση των τιμών των περιουσιακών στοιχείων
· τις επιπτώσεις των εξελίξεων αυτών στην ποιότητα των στοιχείων ενεργητικού των πιστωτικών ιδρυμάτων
