Εφόδους ακόμα και στα σπίτια των οφειλετών του Δημοσίου ξεκινούν εκ νέου οι «Ράμπο» της Εφορίας, προκειμένου να κατασχέσουν κινητά αντικείμενα του οφειλέτη. Με τα ληξιπρόθεσμα χρέη στην Εφορία να παραμένουν σταθερά πάνω από τα 100 δισ. ευρώ, οι σχεδόν 4.000.000 οφειλέτες του Δημοσίου κινδυνεύουν με αναγκαστικά μέτρα είσπραξης.
Πριν από σχεδόν έναν χρόνο, με τον νέο Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ) αυστηροποιήθηκε ακόμα περισσότερο η διαδικασία των κατασχέσεων σε βάρος των οφειλετών που χρωστάνε στην Εφορία. Σημειώνεται πως περισσότεροι από 1.750.000 ΑΦΜ έχουν ανοιχτούς λογαριασμούς με την Εφορία και οφείλουν πάνω από 500 ευρώ, που είναι και το όριο ενεργοποίησης των αναγκαστικών μέτρων είσπραξης από πλευράς Δημοσίου.
Πάντως, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), το συνολικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο στο τέλος του Ιουλίου του 2023 διαμορφώθηκε στα 105,1 δισ. ευρώ, μειωμένο κατά 7,6 δισ. ευρώ σε σχέση με τον Ιούλιο του 2022, παραμένοντας όμως πάνω από το ψυχολογικό όριο των 100 δισ. ευρώ. Υπενθυμίζεται πως από το συνολικό ληξιπρόθεσμο χρέος των ιδιωτών, τα 26,3 δισ. ευρώ αφορούν οφειλές που χαρακτηρίζονται ανεπίδεκτες είσπραξης, με αποτέλεσμα το πραγματικό ληξιπρόθεσμο χρέος να αγγίζει τα 78,8 δισ. ευρώ.
Οι φοροεισπράκτορες έχουν δυνατότητα να κάνουν «φύλλο και φτερό» τις κατοικίες, ανοίγοντας πόρτες, ντουλάπες, διάφορα έπιπλα, βάζα, σκεύη και δοχεία, σε αναζήτηση χρημάτων ή αντικειμένων αξίας που μπορούν να κατασχεθούν έναντι της οφειλής. Επίσης, στις περιπτώσεις αντικειμένων που είναι ασφαλισμένα, κατάσχεται και η αποζημίωση που οφείλεται από την ασφάλιση.
Πάντως, οι έφοδοι στα σπίτια και οι κατασχέσεις κινητών στα χέρια των οφειλετών δεν μπορούν να γίνονται νυχτερινές ώρες, Κυριακές και αργίες, εκτός κι αν υπάρχουν πληροφορίες ότι ο οφειλέτης ετοιμάζεται «να το σκάσει» στο εξωτερικό, και θα πρέπει να παρίσταται ως μάρτυρας δήμαρχος ή πρόεδρος συμβουλίου δημοτικής κοινότητας ή πρόεδρος δημοτικής κοινότητας ή δημοτικός σύμβουλος ή σύμβουλος δημοτικής κοινότητας ή δημόσιος υπάλληλος ή αστυνομικό όργανο.
Σε βάρος επιχειρήσεων που λειτουργούν και κατά τα ανωτέρω χρονικά διαστήματα και έχουν συνολική βεβαιωμένη ληξιπρόθεσμη οφειλή, αποκλειστικά προς το Δημόσιο, άνω του ποσού των 50.000 ευρώ επιτρέπεται, κατά παρέκκλιση του προηγούμενου εδαφίου, η κατάσχεση κινητών στα χέρια του οφειλέτη εντός της επιχείρησης κατά τις ώρες λειτουργίας αυτής και καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Στην κατάσχεση τις νυχτερινές ώρες παρίσταται ως μάρτυρας δημόσιος υπάλληλος ή αστυνομικό όργανο.
Η διαδικασία
Σύμφωνα με το νομικό πλαίσιο, εάν τα κατασχεμένα πράγματα είναι ασφαλισμένα, η κατάσχεση ισχύει και για την αποζημίωση που οφείλεται από την ασφάλιση, ενώ η καταβολή της αποζημίωσης στον καθ’ ου η εκτέλεση από τον ασφαλιστή είναι άκυρη μετά την έγγραφη ειδοποίηση του ασφαλιστή από τον κατασχόντα για την επιβολή της κατάσχεσης.
Από την άλλη πλευρά, εάν τα κατασχεμένα κινητά είναι χρήματα σε ευρώ, μετά την αφαίρεση των εξόδων εκτέλεσης γίνεται από τον κατασχέτη άμεση κατάθεσή τους στην υπηρεσία της ΑΑΔΕ που επέβαλε την κατάσχεση, για την οποία εκδίδεται αποδεικτικό είσπραξης, ή σε λογαριασμό του Ελληνικού Δημοσίου, για την οποία εκδίδεται αποδεικτικό κατάθεσης, σε πίστωση της οφειλής. Για όποιο πλεονάζον ποσό, εφόσον ο οφειλέτης δεν είναι παρών ή δεν δέχεται να του αποδοθεί αυτό αμέσως, εκδίδεται υπέρ αυτού γραμμάτιο παρακαταθήκης.
Σύνταξη έκθεσης
Επισημαίνεται ότι για την κατάσχεση συντάσσεται, παρουσία όσων συμπράττουν και του τυχόν παρόντος οφειλέτη, έκθεση, στην οποία περιγράφονται συνοπτικά τα κατασχεθέντα και αναφέρεται η κατ' εκτίμηση του ενεργούντος την κατάσχεση αξία αυτών, καθώς και:
- ο τόπος και ο χρόνος της κατάσχεσης,
- ο αριθμός και η χρονολογία της παραγγελίας κατάσχεσης, καθώς και το ονοματεπώνυμο του παραγγέλλοντος,
- το ονοματεπώνυμο και το όνομα πατρός των συμπραττόντων προσώπων,
- το συνολικό ποσό του χρέους του οφειλέτη, όπως αυτό αναγράφεται στην παραγγελία κατάσχεσης.
Πότε γίνεται κλήση πραγματογνώμονα
Εάν η εκτίμηση της αξίας των κατασχεμένων κινητών απαιτεί ειδικές γνώσεις, αυτός που παραγγέλλει την κατάσχεση μπορεί να διορίσει πραγματογνώμονα που χρησιμεύει και ως μάρτυρας, ενώ η έκθεση κατάσχεσης υπογράφεται από αυτόν που διενεργεί την κατάσχεση, τον μάρτυρα και τον τυχόν παρόντα οφειλέτη, εφόσον αυτός δέχεται να υπογράψει, και παραδίδεται ή αποστέλλεται εντός δύο ημερών από τη διενέργεια της κατάσχεσης στον επισπεύδοντα.
Μόλις περατωθεί η κατάσχεση, αντίγραφο της έκθεσης παραδίδεται από τον ενεργούντα την κατάσχεση, με πειθαρχική ευθύνη του και υποχρέωση αποζημίωσης του Δημοσίου, στον παρόντα οφειλέτη ή, εάν ο οφειλέτης ήταν απών, του επιδίδεται εντός τεσσάρων ημερών από την ημέρα της κατάσχεσης.
Η προθεσμία επίδοσης παρατείνεται για επιπλέον οκτώ ημέρες για οφειλέτες που κατοικούν εκτός της περιφέρειας του Πρωτοδικείου του τόπου της κατάσχεσης, ενώ, εάν ο καθ’ ου η κατάσχεση είναι παρών και αρνείται να παραλάβει το αντίγραφο της έκθεσης κατάσχεσης, συντάσσεται και υπογράφεται πράξη από τον κατασχέτη σχετικά με την άρνηση, που περιλαμβάνεται στο τέλος της έκθεσης κατάσχεσης.
Αντίγραφο, εξάλλου, της έκθεσης επιδίδεται επίσης εντός οκτώ ημερών από την κατάσχεση στον γραμματέα του Ειρηνοδικείου του τόπου της κατάσχεσης, ο οποίος υποχρεούται να καταχωρίσει περίληψη της έκθεσης σε ειδικό βιβλίο με αλφαβητικό ευρετήριο, με βάση τα ονοματεπώνυμα των καθ' ων η κατάσχεση.
